پرسه چیست ؟

پـــُــرســِـه  Porseh

آیین پرسه  ، آیین بزرگداشت درگذشتگان میباشد.

از آنجایی که در گاه‌هایی از تاریخ ایران، شمار درگذشتگان به شوند جنگ، بیماری و … بسیار بوده است،‌ که روشن است گرفتن پرسه برای تک‌تک آنان بسیار دشوار می‌شود. از این‌رو نیاکانمان دو پرسه همگانی ایجاد کردند:

   ۱ - پرسه‌همگانی اورمزد و تیرماه

( بزرگداشت درگذشتگان جنگ ایران و توران و فداکاری بزرگ پهلوانان ملی ایرانیان ، آرش کمانگیر )

پرسه همگانی اورمزد و تیر ماه مراسمی است که بعنوان گراميداشت جان باختگان نبرد ايران و توران در زمان شکست منوچهر شاه برگزار می شود و به روایتی در آن زمان بوده که داستان آرش كمانگير و فداكاريش شکل گرفته است.

   ۲ - پرسه همگانی اورمزد و اسفندماه به‌نام پرسه‌ی "سِوِن"

در اینباره بیشتر بدانیم:

( بزرگداشت درگذشتگان هجوم تازیان به ایران ) (جستاری پیرامون «پرسه‌‌ی همگانی اورمزد و اسفندماه»)

و هم‌ اکنون، این‌گونه است، کسانی که میان دوپرسه درگذشته‌اند، از آنان یاد می‌شود.

بیشتر بدانیم

آیین « پرسه »، پرسش‌هایی است که در اندیشه ‌مان می‌گذرد

---------------------------------------------------------------------------------------------

پرسه اسفند ماه بزرگداشت شهدای هجوم تازیان        

موبد دكتر اردشیر خورشیدیان  

۲۶ بهمن ۱۳۸۷

متن سخنرانی موبد دكتر اردشیر خورشیدیان به مناسبت پرسه اورمزد و اسفند ماه در تالار خسروی تهران

به خشنودی اهورامزدا

ایریستنام اروانو یزه میده یا اشونام فروشیو

با درود به روان و فروهر اشوزرتشت اسپنتمان و همه فرزانگان و پهلوانان و موبدان و بهدینان و پارسایان و شهدای جنگهای تحمیلی، بر علیه مردم ایران زمین، در درازنای تاریخ پرافتخار این سرزمین اهورایی. از درگاه اهورامزدا، برای درگذشتگان فرهیخته و پارسای سالی كه گذشت و در این دفترچه ای كه از سوی گرامی انجمن زرتشتیان به چاپ رسیده، آمده است، شادی و آمرزش روان و برای همه بازماندگان و نیك اندیشان و راستی جویان، آرزوی درازای زندگانی، سرشار از تندرستی و خوشبختی را آرمان می نمایم.

رسم است كه در دو آیین پرسه همگانی، اسفندگان كه بزرگداشت شهدای هجوم تازیان به ایران و پرسه تیرگان كه روز بزرگداشت شهدای جنگ ایران و توران و فداكاری بزرگ پهلوان ملی ایرانیان، آرش كمانگیر می باشد، رییس انجمن موبدان وقت، سخنرانی كند. از این رو اینجانب امروز در خدمت شما هستم، تا در این روز خجسته اورمزد و اسفند ماه و آیین بزرگداشت روان و فروهر درگذشتگان پارسا، با شما همكیشان عزیز در مورد مسائل دینی و فرهنگی جامعه زرتشتیان ایران سخن گویم و از یكایك شما باشندگان در این مكان سپندینه و همه بخردان و فرهیختگان از زن و مرد و پیر و جوان، درخواست یاری نمایم. تا با یاری اهورامزدا و همازوری یكدیگر بتوانیم روز به روز به ژرفای اندیشه های اشوزرتشت با آگاهی و شناخت بیشتر پی ببریم و از هر گونه اندیشه های نابخردانه و اهریمنی دوری جسته، راستی ها و نیكی ها را دریابیم و دانش و خرد و وجدان و اخلاق و عشق و دوستی و انسانیت بگسترانیم.

بنا به گواهی تاریخ، اشوزرتشت پیامبر ایرانی نخستین كسی بود كه پی برد كه جهان از دو بخش گیتی و مینو تشكیل شده و چنان این دو درهم آمیخته است كه هر كرداری مادی، تاثیری مینوی در برخواهد داشت. و دریافت كه مرگ خاتمه زندگی نبوده و در حقیقت زندگی مینوی روان پس از مرگ نیز ادامه خواهد داشت و پادافره (و نه جزا) خود را چه در دوران زندگی گیتوی و چه مینوی دریافت خواهد نمود. بر این باور پایه دینی، ما زرتشتیان مراسم پرسه می گیریم و مجلس ختم برگزار نمی كنیم. روسری و كلاه سپید می پوشیم و با شركت فعال در مراسم پرسه، آمرزش و شادی روان را از درگاه اهورامزدا آرزو می نماییم. و همه روزه در نمازروزانه از خداوند می خواهیم كه به ما دانش و توانی دهد كه بتوانیم، چنان زندگی كنیم كه گیتی مان باشد به كامه تن و مینومان باشد به كامه روان. ما زرتشتیان باور داریم كه فروهر درگذشته، پس از مرگ به اصل خود كه اهورامزداست می پیوندد و روان كه مسئول تصمیم گیری های انسان در دوران زندگی است، روز چهارم پس از مرگ در دادگاه بسیار عادلانه اهورایی، با داوری ایزد «مهر» پیامهای مدعی العموم ایزد «سروش» و با وكالت ایزدان «رشن» و «اشتاد» به انجام می رسد و ونا(گناه) و كرفه(ثواب) انسان، پس از سنجش با ترازویی مینوی به پادافره خواهد رسید. كرفه(ثواب) كاران در وهیشتم مینو(بهشت) و گناه كاران در اچیشتم مینو(بدترین مینو) و روان پس از سی سال به فروهر خود در «گروسمان» (خانه نور و سرود) می پیوندد و جاودانه می شود. بهشت و دوزخ در دین زرتشتی كاملا مینوی و مختص روان است و هیچ گونه جنبه مادی و فیزیكی ندارد.

اشوزرتشت چون دریافت بر همه هستی قانون اشا حاكم است و انسان پاك و بی گناه آفریده شده و از نعمت بی همانند «منه»(خرد) و «دائنه» (وجدان) برخوردار گریده است. دریافت كه انسان می تواند با شناخت قانون اشا و همسو و هماهنگ شدن با آن، همه نارسایی های موجود در جهان را به رسایی و همه شرها را به خیر تبدیل نماید و با پیمودن هفت پایه امشاسپندان به آن درجه از شعور و آگاهی و خردمندی برسد كه اهرمن را شكست داده و «انسان را بسوی راستی و پاكی و جهان را بسوی پیشرفت رهنمون گردد» این عقاید دینی و بسیاری از دیگر باورهای اهورایی نیك و انسانی دین زرتشت، موجب شد، كه زرتشتیان در طول تاریخ پر افتخار خود، همواره كمتر بدنبال پیرو و بیشتر در پی شناخت و گسترش فرهنگ به معنای كامل كلمه در بین خود و جامعه انسانی بودند. و همواره منافع جمع را بر منافع فردی و قومی و فرقه ای برتر شناختند و نیكی گسترانیدند و بر اساس راستی زیست كردند. بطوریكه حتی امروز هم هر كس می شنود كه ما زرتشتی هستیم، با دیده احترام به ما می نگرد و ما را راست كردار و صاحب وجدانی قوی و قابل اعتماد می شناسد. امید است ما زرتشتیان امروزین نیز بتوانیم از پیروان راستین اشوزرتشت بوده و جز راستی نه جوییم و جز نیكی نه پوییم. و این افتخار بزرگ اجتماعی را كه در اثر قرن ها كار و كوشش و نیك اندیشی و خیرخواهی و مهرورزی، نیاكان با فر و شكوه مان به دست آمده است، به فرزندان و آیندگانمان منتقل نماییم.

همه شهدای راستین تاریخ و هر یك از این درگذشتگان پارسا كه این مجلس پرشكوه، به یاد ایشان تشكیل گردیده، در درازنای زندگانی خود رنج های بسیار كشیده و زحمات زیادی را متحمل شده اند تا از دین زرتشتی و فرهنگ ایرانی و كیان فردی و ملی این مرز و بوم با تمام توان پاسداری نمایند و فرزندانی شایسته و نیكو و خردمند و با وجدان به جامعه تحویل دهند. روانشان شاد و یادشان گرامی باد.

برماست كه كوشش كنیم با یادآوری خاطرات شیرین درگذشتگان، روانشان را شاد و با بهره گیری و پیروی از آموخته های نیك اندیشان بر اشویی بیافزاییم. همازوربیم. همازور هما اشوبیم. دور از ونا و وناكاران بیم.              

ایدون باد ایدون ترج باد.

موبد دكتر اردشیر خورشیدیان. رییس انجمن موبدان تهران

سالن ایرج. تهران. پرسه همگانی اسفند ماه 3746 دینی زرتشتی. 1387

خورشیدی