تنها بخشیازتاریخایرانکهاسلامبرآندارد سرپوشمیگذارد
درسال۶۳۶میلادیاعرابمسلمانبهایرانحملهکردند. بسیاریازماازجنایتاعرابکموبیششنیدهایم. کیستنداندتازیانباماچهکردند .اماازاسنادوجزئیاتاینوقایعبی خبریم. اینفقرآگاهی تاآنجاپیشرفتهاستکهمتاسفانهعدهاینیزبراینگمانهستندکهایرانیانباآغوشبازبهاستقبالاعرابشتافتند!!! بههمیندلیلبرآنشدمکهبهبخشیازآناشاره کنم . البتهمسائلی چونجزیهودادنمالیاتهاییسنگینخفتبارنیزدرپذیرشاسلامتوسطایرانیاننقشبهسزایداشتهاستکهدرپستهاییبعدیبهآنخواهمپرداخت.
اسنادجنایاتاعرابدردههاکتابمعتبربیانشدهاستکهآنراغیرقابلانکارمیکند.اعرابِشبهجزیرهٔعربستاندرطیگشودنپیاپیشهرهایایرانقساوتیدرخورشهرتتاریخیشانبروزدادند. سوزاندنشهر،آتشزدنکتب،برکندندرختان،کشتارمردانوبرده گرفتنزنانوکودکانوفروشآناندربازارهایعربستانازجملهاینجنایتبود. بارهاکاربدانجارسانیدندکهمرداناسیررامیکشتندتاجویخونبرانند.
ایرانیاندرجنگجلولاءوجنگنهاوندازخودمقاومتدرخشانینشاندادند. اعرابمسلماندراینجنگسفاکیوخشونتبسیار. دراینجنگتعدادفراوانیاززنانوکودکانایرانیبهاسارترفتندوازاموالوغنیمتها؛چنداننصیباعرابمسلمانگردیدکهدرهیچکتابیاندازهیآنذکرنشدهاست. عبدالحسینزرینکوبدرکتابدوقرنسکوتمینویسد: فاتحان،گریختکانراپیگرفتند؛کشتاربیشماروتاراجگیریباندازهایبودکهتنهاسیصدهزارزنودختربهبندکشیدهشدند.شستهزارتنازآنانبههمراهنهصدبارشتریزروسیمبابتخمسبهدارالخلافهفرستادهشدندودربازارهایبردهفروشیاسلامیبهفروشرسیدندبازناندربندبهنوبتهمخوابهشدندوفرزندانپدرناشناختهبسیاربرجاینهادند.
پسازتسلطاعرابنیزایرانیانهرگزدستازمقاومتدربرابرآنانبرنداشتند. درطولسالهایاشغالدرهمهشهرهاوولایاتایران؛اعرابمسلمانبامقاومتهایسختمردمروبروشدند. دراکثرشهرها؛پایداریومقاومتایرانیانبیرحمانهسرکوبگردیدکهبهمواردذیلمیتواناشارهکرد:
درحملهبهسیستان؛مردممقاومتبسیارواعرابمسلمانخشونتبسیارکردندبطوریکهربیعابنزیاد) سردارعرب( برایارعابمردموکاستنازشورمقاومتآناندستوردادتاصدریبساختندازآنکشتگان) یعنیاجسادکشتهشدگانجنگرارویهمانباشتند( وهمازآنکشتگانتکیهگاههاساختند؛وربیعابنزیادبرشدوبرآننشستوقرارشدکههرسالازسیستانهزارهزار) یکمیلیون( درهمبهامیرالمومنیندهندباهزارغلامبچهوکنیز. ) کتابتاریخسیستانصفحه۳۷،۸۰ – کتابتاریخکاملجلد1 صفحه۳۰۷(
درحملهاعراببهریمردمشهرپایداریومقاومتبسیارکردند؛بطوریکهمغیره) سردارعرب( دراینجنگچشمشراازدستداد . مردمجنگیدندوپایمردیکردند… وچندانازآنهاکشتهشدندکهکشتگانرابانیشمارهکردندوغنیمتیکهخداازرینصیبمسلمانانکردهمانندغنائممدائنبود .) کتابتاریخطبری؛جلدپنجمصفحه۱۹۷۵(
درحملهبهشاپورنیزمردمپایداریومقاومتبسیارکردندبگونهایکهعبیدا) سردارعرب( بسختیمجروحشدآنچنانکهبهنگاممرگوصیتکردتابهخونخواهیاومردمشاپورراقتلعامکنند, سپاهیانعربنیزچنانکردندوبسیاریازمردمشهررابکشتند. (کتابفارسنامهابنبلخی؛صفحه 116 –کتابتاریخطبری؛جلدپنجمصفحه 2011(
درحملهبهالیس؛جنگیسختبینسپاهیانعربوایراندرکناررودیکهبسببهمینجنگبعدهابه « رودخون » معروفگردیددرگرفت. دربرابرمقاومتوپایداریسرسختانهیایرانیان؛خالدابنولیدنذرکردکهاگربرایرانیانپیروزگردید « چندانازآنهابکشمکهخونهاشانرادررودشانروانکنم » وچونپارسیانمغلوبشدند, بدستورخالد « گروهگروهازآنهاراکهبهاسارتگرفتهبودندمیآوردندودررودگردنمیزدند » مغیرهگویدکه « بررود؛آسیابهابودوسهروزپیاپیباآبخونآلودقوتسپاهراکههیجدههزارکسیابیشتربودند؛آردکردند … کشتگان) پارسیان( درالیسهفتادهزارتنبود.) کتابتاریخطبری؛جلدچهارم؛صفحه۱۴۹۱– کتابتاریخدههزارسالهایران؛جلددومبرگ 123(
درشوشتر؛مردموقتیازتهاجمقریبالوقوعاعرابباخبرشدند , خارهایسهپهلویآهنینبسیارساختندودرصحراپاشیدند. چونقشوناسلامبهآنحوالیرسیدند , خارهابهدستوپایایشانبنشست؛ومدتیدرآنجاتوقفکردند. پسازتصرفشوشتر؛لشکراعرابدرشهربهقتلوغارتپرداختندوآنانیراکهازپذیرفتناسلامخودداریکردهبودندگردنزدند. (کتابالفتوحصفحه۲۲۳ – کتابتذکرهشوشتر؛صفحه۱۶(
درچالوسرویان؛عبداللهابنحازممامورخلیفهیاسلامبهبهانه(دادرسی( ورسیدگیبهشکایاتمردمدستوردادتاآنانرادرمکانهایمتعددیجمعکردندوسپسمردمرایکیکبهحضورطلبیدندومخفیانهگردنزدندبطوریکهدرپایانآنروزهیچکسزندهنماند … ودیهیچالوسراآنچنانخرابکردندکهتاسالهاآبادنشدواملاکمردمرابزورمیبردند. (کتابتاریخطبرستانصفحه۱۸۳ – کتابتاریخرویان؛صفحه۶۹(
درحملهبهسرخس؛اعرابمسلمان «همهیمردمشهررابجزیکصدنفر؛کشتند . (کتابتاریخکامل؛جلدسوم؛صفحه 208و( 303
درحملهبهنیشابور؛مردمامانخواستندکهموافقتشد؛امامسلمانانچونازاهلشهرکینهداشتند؛بهقتلوغارتمردمپرداختند؛بطوریکه « آنروزازوقتصبحتانمازشاممیکشتندوغارتمیکردند. (کتابالفتوح؛صفحه 282 )
درحملهیاعراببهگرگان؛مردمباسپاهیاناسلامبهسختیجنگیدندبطوریکهسردارعرب(سعیدبنعاص( ازوحشت؛نمازخوفخواند . پسازمدتهاپایداریومقاومت؛سرانجاممردمگرگانامانخواستندوسعیدابنعاصبهآنان « امان » دادوسوگندخورد « یکتنازمردمشهررانخواهدکشت » مردمگرگانتسلیمشدند؛اماسعیدابنعاصهمهمردمرابقتلرسانید, بجزیکتنودرتوجیهپیمانشکنیخودگفت: « منقسمخوردهبودمکهیکتنازمردمشهررانکشم! .. تعدادسپاهیانعربدرحملهبهگرگانهشتادهزارتنبود. (کتابتاریخطبریجلدپنجمصفحه۲۱۱۶ – کتابتاریخکامل؛جلدسوم؛صفحه۱۷۸)
پسازفتح” استخر” (سالهای 28-30 هجری)مردمآنجاسربهشورشبرداشتندوحاکمعربآنجاراکشتند. اعرابمسلمانمجبورشدندبرایباردوم” استخر” رامحاصرهکنند.مقاومتوپایداریایرانیانآنچنانبودکهفاتح “استخر” (عبداللهبنعامر)راسختنگرانوخشمگینکردبطوریکهسوگندخوردکهچندانبکشدازمردم ” استخر” کهخونبراند. پسخونهمگانمباحگردانیدوچندانکشتندخوننمیرفتتاآبگرمبهخونریختندپسبرفتوعدهکشتهشدگانکهنامبرداربودند “چهلهزارکشته ” بودندبیرونازمجهولان.(کتابفارسنامهابنبلخیصفحه 135– کتابتاریخکامل؛جلدسومصفحه 163(.
رامهرمزنیزپسازجنگیسختبهتصرفسپاهیاناسلامدرآمدوفاتحانعرببسیاریازمردمراکشتندوزنانوکودکانفراوانیرابردهساختندومالومتاعهنگفتیبچنگآوردند.(کتابالفتوح؛صفحه 215)
مردمکرماننیزسالهادربرابراعرابمقاومتکردندتاسرانجامدرزمانعثمان؛حاکمکرمانباپرداختدومیلیوندرهمودوهزارغلامبچهوکنیزبعنوانخراجسالانهبااعرابمهاجمصلحکردند.(کتابتاریخیعقوبیصفحه 62 –کتابتاریخطبریجلدپنجمصفحه 2116, 2118 – کتابتاریخکامل؛جلدسومصفحه 178,179)
جنایاتاعرابتنهابهاینشهرهاختمنشدهاستواینهاتنهاگوشهایازتاراجمیهنمانبهدستتازیانبودوآشکارامقاومتایرانیاندربرابرآنانراثابتمیکند.
شرموننگجاودانهبادبرایرانیانیکهآگاهانهاینراستیهایتاریخرانادیدهمیگیرند.
برگرفتهاز:
کتابتاریخطبری – محمدبنجریرطبرى – بازگردانابوالقاسمپاینده– چاپپنجم 1375 ،ناشراساطیر
کتابفارسنامهابنبلخی, ناشربنیادفارسشناسی – چاپ 1374
کتابتاریخدههزارسالهایران –تالیفعبدالعظیمرضایی – چاپدهم 1378
کتابآفرینشوتاریخ،مطهربنطاهرمقدسى(م381( ،بازگردانمحمدرضاشفیعىکدکنى،تهران،آگه،چاول، 1374ش
کتابملاحظاتیدرتاریخایران،علیمیرفطروس. آلمان. چاپاول-1998
کتابتاریخاجتماعیایران. مرتضیراوندی. تهران. انتشاراتامیرکبیر. چاپ2. جلد2
کتاباسلامدرایران. ایلیاپاولویچپطروشفسکی. ترجمهکریمکشاورز.تهران. انتشاراتپیام. 1363
کتابفتوحالبلدان،احمدبنیحییبلاذری / کتابمروجالذهب،علیبنحسینمسعودی
کتابغرراخبارملوکالفرس،ابومنصورثعالبی / کتابتاریخبخارا،ابوبکرنرشخی
کتابمجملالتواریخوالقصص– بهتصحیحمحمدتقیبهار / کتاباخبارالطوال،ابوحنیفهدینوری
کتابعقدالفرید،ابنعبدربةالمالک / کتابتاریخطبرستان،ابناسفندیار
کتابتاریخسیستان،مولاناشمسالدینمحمدموالی– محمودبنیوسفاصفهانی
کتابتاریخرویان،مولانااولیاءاللهآملی / کتابتذکرهشوشتر،سیدعبداللهشوشتری
کتابتاریخکامل،علیابناثیر / کتابتاریخیعقوبی،احمدبنابییعقوب
کتابدوقرنسکوت،عبدالحسینزرینکوب / کتابالفتوح،ابناعثمکوفی
کتابشاهنشاهیساسانی،تورجدریایی
شوربختانه نام شخصی که این نوستار را گردآوری کرده است برای نامبردن از ایشان در یاد نداریم
همچنین ببینید :
دو قرن سکوت- عبدالحسین زرین کوب