شباهت های شب چله ایرانی با جشن کریسمس غربی

شباهت های شب چله ایرانی با جشن کریسمس غربی



نوشتارهایی از موبد کورش نیکنام


بسیاری از آیین های جشن کریسمس غربیان برگرفته از فرهنگ باستانی ایران است


کليسا به تقليد از زایش مهر در باور باستانی ایران، زادروز عيسی مسيح را در 25 دسامبر می گيرد اما از شواهد کتاب مقدس چنین بر می آيد كه تولد عيسی مسيح در بهار یا پاییزبوده است


سروی كه برای عيسی تزیين می كنند همان سرو برافراشته آیین مهرایرانی است كه شب چله با دو رشته طلايی و نقره ای به نماد ماه و خورشيد تزیين می شده است


واژه دسامبر به معنای ماه دهم است كه در تقویم میلادی، ماه دهم دسامبر نیست بلکه با گاه شماری ایرانی هماهنگ است


سان دی (يكشنبه) كه روز مقدس مسيحیان است يعنی روز خورشيد و واژه دی در انگلیسی به معنی روز، از واژه دی به چم (معنی) آفریدگار در اوستا و از ديماه گرفته شده است که هنگام سر زدن خورشید جوان است
جورابهايی كه بابا نوئل در آن هديه می گذارد همان جورابهايی است كه در شمال ایران بچه ها برای هديه گرفتن به درِ خانه ها مي برند


دودكشی كه بابا نوئل از آن پایين می آيد همان روزنه ای است كه روستاهای كُرد نشين و شمال كشور هنوز هم روی بام خانه ها دارند و شالی را از آن به پایین می فرستند يعنی كه هديه ما را به آن شال ببندید
لباس سرخ رنگ بابانوئل لباس مهرایرانی وسرخ رنگ است، سرخی آسمان به هنگام آمدن ورفتن خورشید و سورتمه آن گردونه مهر است


غسل تعميد هم بر گرفته ازشستشودر آیين مهرایرانی است


كُنده ای كه شب کریسمس در شومينه ها می گذارند و به آن yole log می گویند كنده ای بوده كه ایرانیان در شب چله می سوزاندند و همه دور آن گردآمده شادی وپایکوبی می کردند


بسیاری از اینگونه ویژگی ها برگرفته ازباورهای شب چله باستانی ایران است، کریسمسی كه هم اکنون با شکوه فراوان در اروپا وآمریکا جشن گرفته می شود و از نظر تجاری سود فراوانی را برای جهان غرب به ارمغان آورده است. آیینی جز تداوم فرهنگ وباورهای کهن ایرانی نيست
باید بیندیشیم که بر ماچه گذشته است تا از جشن ها وسنت های باستانی خود بیگانه شده ایم. شایسته است تا برشکوه باورهای نیاکان خود باورداشته باشیم


موید کورش نیکنام

 

 

گزارش آیین سدره پوشی در برلین آلمان

برگزاری آیین سدره پوشی در کشور آلمان در شهر برلین:


انجمن بزرگ بازگشت با همازوری انجمن زرتشتیان آلمان یک آیین سدره پوشی را برای گروهی از دوستداران دین بهی‌ در شهر برلین در آلمان برگزار نمود. آیین سدره پوشی در مانتره سپند روز از آذر ماه سال 
۳۷۵۱ مزدیسنی در شهر برلین برگزار گردید. در این آیین اشوی یک بانوی لهستانی همراه با گروهی از ایرانیان دوستدار دین بهی‌، سدره پوش گردیدند.





گزارش آیین سدره پوشی پیشین در فرانکفورت

 

گات ها با فرمت فرتور

بازگشت به برگه گات ها

 

گات ها با فرمت فرتور

در این بخش تارنگار سروده‌های گاهان را بند به بند برای شما بازدید كنندگان گرامی آورده‌ایم و شما می توانید با گزینش بند مورد نظر آن بند را در رویه‌ای جداگانه ببینید.

در هر بند همراه با نویسه اوستایی (دین دبیره)، آوانویسی با نگاره‌های زبان شناسی، آوانویسی به پارسی آن و همچنین برگردان به پارسی و انگلیسی بند را نیز آورده‌ایم.

در آوانویسی از نگاره‌های زبان شناسی استفاده کرده ایم و همچنین برای آوانویسی هر بند به پارسی برای نشان داده حروف كشیده و كوتاه و همچنین برخی حروف ویژه، نشانه‌هایی را به الفبای پارسی افزوده‌ایم كه پیوند زیر شما را در تلفظ درست این نشانه‌ها یاری می دهد:

یاد آوری:
هر كدام از بند‌های گاهان به گونه یك فایل با فرمت فرتور (JPG) است.

دریافت راهنما    


گات ها

  اهنودگات :

 هات 28 : ( سرود یکم ، نیایش)

   سرآغاز  – بند 1  – بند 2  –  بند 3بند 4  –  بند 5  – بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

 

یسنا هات 29 : ( سرود دوم ، برگزیدگی زرتشت)

 

 بند 1بند 2  – بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  – بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

 

هات 30 : ( سرود سوم ، نیکی و بدی)

 بند 1بند 2  – بند 3بند 4  –  بند 5  – بند 6  – بند 7  –  بند 8  – بند 9  –  بند 10  –  بند 11

 

هات 31 : ( سرود چهارم ، راهنمایی)

 بند 1  –  بند 2  – بند 3  – بند 4 –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  – بند 8  – بند 9  –  بند 10 –  بند 11  –  بند 12  – بند 13  – بند 14  –  بند 15بند 16  – بند 17 –  بند 18  –  بند 19بند 20  – بند 21  –  بند 22

 

هات 32 : ( سرود پنجم ، گمراهی)

بند 1   –  بند 2بند 3بند 4بند 5بند 6بند 7بند 8بند 9بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16

 

 

هات 33 : ( سرود ششم ، دلدادگی به کار)

بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14

 

هات 34 : ( سرود هفتم ، نوسازی)

بند 1 –  بند 2 –  بند 3 –  بند 4 –  بند 5 –  بند 6 –  بند 7 –  بند 8  –  بند 9 –  بند 10 –  بند 11  –  بند 12 –  بند 13 –  بند 14بند 15

 

اشتودگات :

 

هات 43 : ( سرود هشتم، خودشناسی و خداشناسی)

بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16

 

هات 44 : ( سرود نهم ، پرسشها و پاسخها)

بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16  –  بند 17  –  بند 18  –  بند 19  –  بند 20

 

هات 45 :  ( سرود دهم ، چاره سازی)

 بند 1  –  بند 2  –  بند3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

 

هات 46 : ( سرود یازدهم ، دشواری های کار)

 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16  –  بند 17  –  بند 18  –  بند 19

 

 سپنتمدگات :

 

هات 47 : ( سرود دوازدهم ، خرد افزاینده)

بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6

 

هات 48 :  ( سرود سیزدهم ، پیروزی بر دروغ)

بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12

 

هات 49: ( سرود چهاردهم ، گرفتاری و رستگاری)

 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12

 

هات 50 :  ( سرود پانزدهم ، راز و نیاز با خدا)

بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

 

وهوخشترگات :

 

هات 51 :  ( سرود شانزدهم ، شهریاری نیک برگزینی)

 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16  –  بند 17  –  بند 18  –  بند 19  –  بند 20  –  بند 21بند 22

 

  وهیشتوایش گات :

 

هات 53 :  ( سرود هفدهم ، بهترین آرزو)

 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9

 

 (نوشتارها به این رنگ تنها سویه پیشنهادی دارند)


گات ها ، كتاب دینی زرتشتیان ، گات ها به گونه نوشتاری ، گات ها با فرمت فلش

گات ها با فرمت فلش

بازگشت به برگه گات ها

گات ها با فرمت فلش

در این بخش تارنگار سروده‌های گاهان را بند به بند برای شما بازدید كنندگان گرامی آورده‌ایم و شما می توانید با گزینش بند مورد نظر آن بند را در رویه‌ای جداگانه ببینید.

در هر بند همراه با نویسه اوستایی (دین دبیره)، آوانویسی با نگاره‌های زبان شناسی، آوانویسی به پارسی آن و همچنین برگردان به پارسی و انگلیسی بند را نیز آورده‌ایم.

در آوانویسی از نگاره‌های زبان شناسی استفاده کرده ایم و همچنین برای آوانویسی هر بند به پارسی برای نشان داده حروف كشیده و كوتاه و همچنین برخی حروف ویژه، نشانه‌هایی را به الفبای پارسی افزوده‌ایم كه پیوند زیر شما را در تلفظ درست این نشانه‌ها یاری می دهد:

یاد آوری:
هر كدام از بند‌های گاهان به گونه یك فایل با فرمت فلش(Flash) است كه برای دیدن آن به برنامه Flash Player نیاز دارید. این برنامه به صورت پیش فرض بر روی مرورگرهای اینترنتی جدید نصب است، اما اگر از مرور گرهای قدیمی استفاده می‌كنید و یا در رویه‌ی جدیدی كه باز می‌شود نمی‌توانید بند‌های گاهان را ببینید، می توانید از پیوند زیر این برنامه را گرفته و پس از بارگزاری كامل،‌ با بستن مرور گر اینترنتی خود آن را نصب كنید و دوباره به این رویه بازگردید.

(به یاد داشته باشید كه اگر از اینترنت كم سرعت استفاده می‌‌كنید شكیبایی بیشتری نیاز است تا فایل فلش به نمایش درآید،‌ اما بدانید حجم تمامی بندها كمتر از صد كيلو بايت است.)

دریافت راهنما     –     دریافت برنامه فلش پلیر

 

گات ها

 اهنودگات :

هات 28 : ( سرود یکم ، نیایش )

  سرآغاز  – بند 1  – بند 2  –  بند 3 بند 4  –  بند 5  – بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

یسنا هات 29 : ( سرود دوم ، برگزیدگی زرتشت )

 بند 1 بند 2  – بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  – بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

هات 30 : ( سرود سوم ، نیکی و بدی )
 بند 1 بند 2  – بند 3 بند 4  –  بند 5  – بند 6  – بند 7  –  بند 8  – بند 9  –  بند 10  –  بند 11

هات 31 : ( سرود چهارم ، راهنمایی )
 بند 1  –  بند 2  – بند 3  – بند 4 بند 5  –  بند 6  –  بند 7  – بند 8  – بند 9  –  بند 10 بند 11  –  بند 12  – بند 13  – بند 14  –  بند 15 بند 16  – بند 17 –  بند 18  –  بند 19 بند 20  – بند 21  –  بند 22

هات 32 : ( سرود پنجم ، گمراهی )
بند 1   –  بند 2 بند 3 بند 4 بند 5بند 6 بند 7 بند 8 بند 9 بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16

هات 33 : ( سرود ششم ، دلدادگی به کار )
بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14

هات 34 : ( سرود هفتم ، نوسازی )
بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15

اشتودگات :

هات 43 : ( سرود هشتم، خودشناسی و خداشناسی )
بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16

هات 44 : ( سرود نهم ، پرسشها و پاسخها )
بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16  –  بند 17  –  بند 18  –  بند 19  –  بند 20

هات 45 :  ( سرود دهم ، چاره سازی )
 بند 1  –  بند 2  –  بند3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

هات 46 : ( سرود یازدهم ، دشواری های کار )
 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16  –  بند 17  –  بند 18  –  بند 19

 سپنتمدگات :

هات 47 : ( سرود دوازدهم ، خرد افزاینده )
بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6

هات 48 :  ( سرود سیزدهم ، پیروزی بر دروغ )
بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12

هات 49: ( سرود چهاردهم ، گرفتاری و رستگاری )
 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12

هات 50 :  ( سرود پانزدهم ، راز و نیاز با خدا )
بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11

وهوخشترگات :

هات 51 :  ( سرود شانزدهم ، شهریاری نیک برگزینی )
 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9  –  بند 10  –  بند 11  –  بند 12  –  بند 13  –  بند 14  –  بند 15  –  بند 16  –  بند 17  –  بند 18  –  بند 19  –  بند 20  –  بند 21بند 22

  وهیشتوایش گات :

هات 53 :  ( سرود هفدهم ، بهترین آرزو )
 بند 1  –  بند 2  –  بند 3  –  بند 4  –  بند 5  –  بند 6  –  بند 7  –  بند 8  –  بند 9

( نوشتارها به این رنگ تنها سویه پیشنهادی دارند )

 

 گات ها ، كتاب دینی زرتشتیان ، گات ها به گونه نوشتاری ، 

مغ

مغ

پیش از یكتاپرستی ایرانیان ، آیین مهرپرستی (میتراییسم) درایران شكل گرفته و طبیعی است كه هراندیشه و مكتبی ، گسترش دهندگانی را نیز لازم داشته است . مغان از نگرش آیین مهر پاسداری كرده و آن را گسترش می داده اند كه پس از یكتاپرستی ایرانیان از سوی اشوزرتشت به آرامی به دین یكتایی آمده اند. 


مغ ، مغان

آن گاه که آیین زرتشت بر نواحی غرب و جنوب ایران چیره شد، مغان پیشوایان دیانت جدید شدند. در کتاب اوستا نام طبقه روحانی را به همان عنوان قدیمی که داشته اند یعنی آترَوَنان می بینیم. اما در زمان اشکانیان و ساسانیان آنها را مغ خوانده اند. این فرهنگ همچنین موبد را روحانی زرتشتی و موبد موبدان را رئیس موبدان و دارای بزرگترین درجه موبدی و روحانیت در دین زرتشتی خوانده است. موبدان یابه گفته ی امروزی زرتشتیان دستوران ، پیشوایان زرتشتی اند که فرزندان خاندان آنها این سمت را عهده دار می گردند. مغان را از دیر باز پیشوایان زرتشتی دانسته اند . اینان آیین های مقدس را برگزار می کردند و در علم دین و احکام قضایی و نیز مطلق علم و دانش تبحر می یافته اند … مغان بسان جریانی اجتماعی – تاریخی و نه افرادی و خاندان هایی منفرد در درازای تاریخ حامل فرهنگ و بسا که موجد آیین ها و رسوم های فرهنگی و شیوه های آیینی بوده اند. گرچه شاید اغراق باشد اگر ادعا باشد که همه ی آثار بازمانده به پهلوی کتابی از موبدان است، اما به یقین باید پذیرفت که … اینان با نوشتن و سپس رونویسی کردن کهنه کتاب ها و آن گاه انتقال آنها به هندوستان برای بازماندن و بازخوانی و زنده گشتن این یادگارهای اعصار و قرون ، راهی گشوده اند.

دین دستوران کسانی هستند که کارهای دینی و آیینی را برگزار می کنند. دین دستوران را در اوستا آترَوَن گویند که برابر پارسی آن نگهبان آتش است.

تا پانزده سده ی پیش از این ، آترَوَنان به دسته های متفاوتی بخش می شدند:

موبدان ، هیربُدان ، دَستوران ، اندرزبدان ، زرتشت روتِمَ ، موبدان یَزِش گر.

امروزهزرتشتیان در سازمان دینی خود تنها با دو موبد برای آیین های دینی دارند : زوت و راسپی ، زوت موبد اصلی در یَزِش خوانی است و راسپی دست یار او است.

 

در ادامه نوشتاری ارزشمند از فرید شولیزاده پیشکش می شود که در ماهنامه ی فروهر نبز به چاپ رسیده است.

 

«ارائه شده در ماهنامه‌ی فروهر»

گردآوری و نگارش: فرید شولیزاده

متاسفانه در مطالعه سیر تاریخی فرهنگ درایران دیده میشود که برخی از ایران شناسان در پژوهشهای خود آماج ویژه ای رادنبال می کنند. متد آنها بی ارزش جلوه دادن فرهنگ این سرزمین اهورایی وبانیان آن در درازی تاریخ است . متاسفانه بیشتر این مغرضان سعی در ایندارند که نشان دهند ،  همه چیز در جهان برخاسته از ادیان و اندیشه های سامیاست و همه فرهنگهای جهان در برابر اندیشه ها و تفکرات و دیانت های سامیهیچ و پوچ است و این ایدولوژی های توراتی می باشند که پیشاهنگ و تئورسینفرهنگ بشری هستند.

این گروه افراد با دگرگون ساختن و گاهمصادره تاریخ و مفاهیم و کتابهای دینی و کهن ملل اصالت مند هدف خویش را پیشمیبرند این هنجار پیرامون هویت ما ایرانیان بواقع زرتشتیان(مزدیسنا) پیروان معلم بزرگ اخلاقیات بشری و مروج اندیشه پاک راستی، اشو زرتشتاسپنتمان با شدت بیشتری پی گیری شده.

در زمینه گاتها شناسی و فلسفه اوستا و منشفکری مشاهیر ایران این دگرگون ساختن به نهایت خود می رسد مایه تاسف است کهبسیاری از همین دست نوشتارها مبنای داوری مراکز پژوهشی و حتی مراجعدانشگاهی خود ایران قرار می گیرد!!

به کرات دیده شده که این مروجان فرننگ، درننگ نامه هایشان به دو راه رفته اند، اپتدا آنکه با ذکر سخنان ناروا نسبتبه وخشور ایران و تحریف در ترجمه گاتها بنیاد اندیشه های انسان ساز مزدیسنیرا زیر سوال برده اند(راهی که بیشتر ایران پژوهان و اوستا شناسان یهودی دراروپا چون دارمستتر و… پیموده و می پیمایند) و یا آنکه رند صفتانه خود راهم داستان با اندیشه های اشو زرتشت معرفی کرده و سپس در راه مخشوش کردنمکتب مزدیسنی و خرد کردن جامعه زرتشتی از گذشته تا امروز قلم فرسائی کردهاند

پیکان روحیه منفی گرا و مخرب این دسته ازبظاهر ایران شناسان بیشتر متوجه جامعه مغان(موبدان) بوده است ، ای فرزندانایران آگاه باشید که  واژه موبد تغییر شکل یافته واژه‌هایاوستایی«مگوپئیتی» و«مگوبد» از ریشه مغ (مگ) است ، ایشان مردمانی دانشمندبودند که در درازای تاریخ چونان معماران یک امارت بزرگ بنام فرهنگ مزدیسنی وایرانی، مو به مو طبق دستورات معمار و بانی بزرگ این کاخ یعنی وخشور ایرانآجرهای خرد را بر هم چیده اند ولی این بارگاه بلند اندیشه بر خانه گمراهیاقوام بی هنر  سایه انداخته و می اندازد و اسباب حسادت آنها را فراهم ساختهاز این روست که تیشه نادانی برداشته بر پی این بنا می زنند.

دیده می شود که برخی از این بظاهر محققانهمه کاسه کوزها و گرفتاریهای تاریخ ایران از سقوط شاهان نالایق گرفته تاظهور آنارشیسم های اجتماعی چون مزدک و تازش ویران گر اعراب وحشی و… را برگردن مغان می اندازند، مایه مزاح است که می بینیم بر این اندیشه های سبکمغزانه خود پافشاری هم می کنند.

یاران هرگز نباید این سخن را فراموش کنیمکه ایران بزرگ در درازای تاریخ سرزمینی بوده با اقتصاد کشاورزی ، به زبانساده تر قسمت بزرگی از جامعه ایران را کشاورزان تشکیل می دادند و قسمتکمتری از این جامعه به امور نظامی و صنعتگری مشغول بودند و بلطبع افرادی بهدنبال تحقیق و گسترش دانش میرفتند که در پژوهش و تعمق دینی دستی داشتند وزندگانی خویش را به کتابت علوم و گسترش کتابخانه ها بواقع دانش می گزراندندکه سر آمد آنان موبدان بودند.

نام موبدان(مغان) با سیر تاریخی اندیشه درتاریخ این سرزمین کهن پیوندی نا گسستنی خورده، در سیر هزاران ساله تاریخپرشکوه این سرزمین بزرگ همواره آتشکده ها و چاشته ها جایگاهی بوده برایتحقیق ژرف در علوم و تدوین فنون و گسترش دانش بواقع مرکزی که مرجع دانستههای روزگار خود بوده است از پزشکی گرفته تا نجوم و علوم فلسفی و الهی واجتماعی و … بواقع دانشکده ای کوچک. در گذشته موبدان در چند دسته کلییزشنگران(موبدان اوستا خوان) ، دستوران(پاسخگویان دانش دین و مشاورانپادشاهان)،هیربدان (آموزگاران دینی) ،اندرزبد‌ها(سخنرانان دینی و نویسندگاناندرزنامه ها) و . . . جای می‌گرفتند.

گاتها همواره با دیدی سراسر احترام بدانان می نگرد:

 ای مزدا و شما ای پرتوهای مزدا،

آئین (انجمن بزرگ مغان) را بپذیرید.

ای اهورا بسوی ما بیا

تا ما بتوانیم به شما خدمت کنیم.

گاتها (هات 29 بند11)

از گاتها بر می آید که اشو زرتشت انجمنیرا که از یاران نزدیک خود بنیاد گذاشت (مگ) یا مغ خواند ، چنان پیداست اینیاران همان کسانی بودند که وخشور ایران آنان راآزادهمی نامد ، زیرا آنان بودند که پیام زرتشت را چنان که شاید و باید بود نیک دریافتند.

این همان انجمن مغان است که برای نیکنامی آن ، شاه گشتاسب تلاش می کرده

(هات46بند14)

خود اشو زرتشت در گاتها مغ را چنین تعریف می کند:

چه کسی دوست زرتشت اسپنتمان است، ای مزدا

چه کسی با راستی در مشورت است؟

چه کسی با درست اندیشی افزاینده همراه است؟

کدام راست کار از راه منش نیک

خود را از آن انجمن مغان می داند؟

گاتها (هات 51 بند 11)

و در جای دیگر آن وخشور می فرماید:

از نیروی انجمن مغان و سرودهای منش نیک بود

 که گشتاسب به دانش درونی رسید.

گاتها(هات51 بند 16)

و باز در جائی دیگر:

پاداشی که زرتشت به مغان و دین باوران از پیش نوید داه است

گروثمان یا خانه سرود و ستایش  پروردگار است

منزلگاهی که جایگاه هستی بخش بزرگ دانا بوده است.

این پاداش را که چون بخشش الهی است

و تنها در پرتو اندیشه ی پاک و راستی

 به دست توان آورد به شما نوید می دهم.

گاتها ( هات 51 بند15)

در هات 53 بند 7 نیز به این نکته پرداختهمیشود، پیداست که اشو زرتشت با ایجاد انجمن مغان(انجمن موبدان)به دنبالایجاد یک زندگی نمونه به همراه راستکاری و خوشبختی برای پیروان خود بودهاست. آن پاکمرد در نظر داشت با ایجاد این هسته، پیشرو آبادانی جهان گردد.

خود اشو زرتشت در نهایت آزادگی هیچگاهپیروی از اندیشه مزدیسنی را به کسی تحمیل نکرد و به فلسفه اختیار بشری بادیده احترام کامل نگریست چونان که در هات 30 بند 2 می فرماید: بهترینسخنان را به گوش هوش بشنوید با اندیشه روشن در آن بنگرید سپس هر مرد و زناز شما به اختیار خویش از این دو راه راستی و دروغ یکی را برای خویشبرگزینید

و یا در جائی دیگر آن وخشور  روحیه فروتنی و آزادگی اندیشه مزدیسنی را مقابل دیدگانمان قرار میدهد : ایخداوندگار خرد هنگامی که در روز نخست برای ما جسم و جان آفریدی و از منشخویش نیروی اندیشیدن  و خرد بما بخشیدی خواستی که هر کس به اختیار خویش وبا کمال آزادی راه خویش را برگزیند (هات 31 بند 11)

اشو زرتشت هزاران سال پیش با صراحتی تمامفرمود انسان  آزاد به جهان آمده و چون دارای نیروی اندیشیدن و خرد است بایددر کمال آزادی خود راه زندگی خویش را برگزیند  زیرا هر فرد تنها مسئولاعمال خویش در مقابل پروردگار است.

در کیش زرتشتی پذیرش گفتار و کلام مانترهباید از روی میل و دلخواه باشد نه از روی اجبار و اکراه ، آزادی اندیشهاصلی است ورجاوند که مردم جهان برای برخورداری از آن تلاش و کوشش بسیار میکنند. اشو زرتشت هزاران سال پیش فرمود: بنده و برده دیگران نباشید،مناعت طبع و بزرگ منشی داشته باشید و با تمام وجود به آزادی دیگران احترام بگزارید.

اگر در طول تاریخ می بینیم که افرادی چون ارداویراف ره ایدولوژی های سامی را میروند و

 به اندیشه های مینوی مزدیسنی ، صورتیمادی چونان دیانت های سامی میدند و بُعد مینوی زندگی انسان را بصورت زندگیدر گیتی تصویر می کنند و بهشت و دوزخ کیش زرتشتی را چونان فردوس و جهنمسامیان، چهره ای مادی می دهند نتیجه نمی شود که زرتشتیان و همه موبدان درتاریخ چون او می اندیشیدند، گو اینکه تاریخ گواه است که هیچ یک از موبدانگرانقدر در طول تاریخ دنباله رو داستان پردازی های ارداویراف نشدند.

اشو زرتشت از همان اپتدای تشکیل دین خوددر کتاب آسمانی گاتها از دو بخش حقیقت و طریقت بصورتی روشن و محکم سخن بهمیان اورده است و چارچوب باورهای لازم برای زندگی سراسر نیکی و شایسته راتعریف کرد. پس از وی در درازای تاریخ، موبدان بزرگ هیچ گاه سخنان خود را بهجامعه خود تحمیل نکردند چونان که آن وخشور که خود معلم سایر یارانش بوداما انجمن مغان را تاسیس کرد و خود در آن دایره انجن مغان بصورت جمعی بهرای زنی و تصمیم گیری پیرامون امور دینی پرداخت و همواره شرافت انسانی وشرط اختیار انسانها را سر لوحه کار خود قرار داد و تصمیم جمعی را بر تصمیمفردی مقدم دانست(منشی که در میان ادیان سامی جایگاهی ندارد)  چونان که خودتابع گمانه زنی های انجمن مغان بود انجمنی که در بر گیرنده خود آن وخشور واندیشمندانی چون جاماسپ حکیم،فرشوشتر دانا و… بود.

این منش دموکراتیک بوسیله موبدان بزرگهمواره در طول تاریخ حفظ شد و چاشته های بزرگ اصل را بر همگرائی و هماندیشی و بواقع همازوری قرار داده بودند(کتاب شایست و ناشایست گواه این سخناست)

موبدان در طول تاریخ هرگز از خود سن و پاپ مقدس نساختند و دست و پا بوس نداشتند و مرجع تقلید نشدند، موبدان در طول تاریخ با درک دستورات اهورائی گاتها سنن و آداب بسیار شایسته را بنیاد نهاده و پاسداری کرده اند تا بهدینان بتوانند، عملا” پیام اشو زرتشت را بزبانی ساده و مردمی درک و وارد زندگی خود کنند، رسوم و آئین های زیبا و ارزشمند پنجه و جشنهای نوروز و گهنبار و خیرات،سنت وقف، تشویق مردم به بنیاد نهادن موسسات عام المنفعه و… و انجام و پاسداری درست و اصولی از سنتها و جلو گیری از ورود فرهنگهای نادرست انیران نمونه بارز آن است.

 موبدان با اختراع خط دین دبیره که هنوز هم کامل ترین خط جهان است(حتی آواز خواندن پرندگان را میتوان بدان نوشت) و  نوشتن کتاب های مقدس دینی و فرهنگی با این خط گویا و پویا توانستند گاتها و اوستا را بهمان تلفظ دقیق باستانی و آهنگین خود نگهداری و پاسداری کنند. ): موبدان تمام عمر خود را در کنار کار و کوشش برای کسب روزی ، به فراگیری دین و دانش مینوی میگزراندند. بخش بزرگی از اوستا را حفظ میکردند و با خط زیبا مینوشتند و با صوتی خوش سروده و به مفاهیم آن عمل میکردند. بطوریه که به جرات میتوان گفت که اگر باورها و از جان گذشتگی های ایشان در طول تاریخ نمیبود امروز هیچ اثری از اوستا که مهمترین بخش زبان و فرهنگ ایران میباشد در دست نبود و هیچ کس حتی به یاد زبان و فرهنگ تاریخ اشو زرتشت و ایران نیز نمیتوانست باشد. موبدان کوشش میکردند که همواره آتشکده را ساده و پاک نگاه داشته محیطی روحانی ایجاد نمایند. بطوریکه هرگز در طول تاریخ دوره ای یافت نمیشود که آتشکده ها با زرق و برق آینه کاری و مجمر آتش زر اندود و دربهای طلا و زیور کاری ساخته شده باشد.

 لباس موبدان همیشه از پارچه ساده سفید که نماد وهومن(اندیشه نیک) است تهیه میشده تا کوچکترین پلیدی و ناپاکی را نشان دهد و سادگی و اشوئی را به نمایش بگزارد و گسترش دهند و…

آرزومند آن هستم که زین پس با دیدی خردمندانه تر به گذشته پر شکوه فرهنگ سرزمینمان بنگریم و هیچگاه این نکته را از یاد نبریم که هر علتی معلولی داشته و هر اندیشه ای آفریننده ای پس شایسته است که قدردان بانیان این فرهنگ نیز باشیم.

یاری نامه:

: 1پیام زرتشت ، دکتر علی اکبر جعفری

: 2جهان بینی اشو زرتشت ،موبد دکتر اردشیر خورشیدیان

: 3گاتها ، ترجمه استاد ابراهیم پورداوود

: 4گاتها ، ترجمه موبد فیروز آذرگشسب

: 5ستوت یسن ، دکتر علی اکبر جعفری

: 6شایست و ناشایست ، ترجمه و آوانویسی خانوم کتایون مزداپور

: 7زرتشت پیامبری که از نو باید شناخت (فروغ مزدیسنی) ، ارباب کیخسرو شاهرخ

8 : سرچشمه

 

هوشیدر

هوشیدر یا اوشیدر در اوستا به شکل اَوَخشیت اِرث و در بهمن یشت آمده است.(فصل 3 بند13) که در ادبیات سروده شده در آن زمان نخستین سوشیانت بوده که در دریاچه ای واقع در سیستان به نام فَرَزدان زاده خواهد شد. آن زمان باور داشتند که عمر جهان 12 هزار سال است و در پایان هر 3 هزار سال سوشیانتی خواهد آمد تا زندگی مردم را دگرگون سازد. البته سوشیانت در بینش زرتشت چنین نیست، سوشیانت یعنی سود رسان مقدس و پدیده هایی معجزه آسا نیستند که در هزاره هایی تعیین شده ظهور کنند بلکه افرادی عادی ولی آگاه ، بینشور و تاثیرگذار بوده که در بین دیگر مردمان زتدگی می کنند و جلوه هایی تازه به زندگی آنان می بخشند. 

هوم

هوم یکی از گیاهان مورد ستایش نیاکان ما در ایران باستان بوده است تا اندازه ای که سرودی به نام هوم یشت نیز در ادبیات اوستایی وجود دارد.

 

گمان می رود که این گیاه درزمان گذشته میوه ای به شکل دانه های کوچک انگور تولید می کرده که از شیره آن نوشابه ای سکر آور تهیه می شده تا در باورهای کهن ایرانی، برای خشنود ساختن خدایان پنداری اینگونه نوشابه را با خون گاو که در آیین مهر پرستی رسم بوده است مخلوط کرده و با آشامیدن آن نیروی ویران کننده طبیعی همانند آتشفشان، سیلاب، توفان، زلزله و آفت ها را خنثی می کردند.

 

 

زرتشت با اینگونه آداب و سنت های خرافی مبارزه کرده ولی از آنجا که مردم با گیاهی به نام هوم خو گرفته بودند گیاه دیگری به همان نام (هوم) ولی با ساقه هایی علفی و بند بند که در کوهستان ها می روید و در میان ساقه آن ماده ای قهوای رنگ به نام افدرین (افدرا) وجود دارد و دانش پزشکی آرام بخش است جایگزین شده و سده ها است تا موبدان در آغاز جشن گاهنبارها، در یزشن گاه و مکانی که در مجاور آتشکده ها وجود دارد با سرایش بخش های یسنا، ساقه های هوم جدید را در هاون کوبیده، سپس را با آب مخلوط می کنند سپس اندکی از آن را به باشندگان ارمغان می دارند. اینکه گیاه باستانی هوم چه بوده و اکنون وجود دارد یا نسل آن از بین رفته است باید پژوهش بیشتری انجام شود ولی گیاه هومی که اکنون در سنت های دینی کاربرد دارد همان است که در گزارش دانشمندان گیاه شناس وجود دارد.

دبیرستان فیروز بهرام

دبیرستان فیروز بهرام

 

دبیرستان فیروز بهرام (تاسیس ۱۳۱۱ خورشیدی) یکی از دبیرستان‌های قدیمی و زرتشتی شهر تهران واقع در خیابان میرزا کوچک خان است استو به یادگار فیروز بهرامجی بیکاجی نام گرفته‌است.

 

پیشینه

 

دبیرستان فیروز بهرام از دهش رادمنش بهرامجی بیکاجی به یادگار از فرزندش فیروز که در آغاز شهریور ۱۲۷۴هجری خورشیدی (۱۸۹۵ میلادی) در هندوستان زاییده شده و در هشتم دیماه ۱۲۹۴ (۱۹۱۵) جهان را بدرود گفته‌است بنام دبیرستان فیروز بهرام نامگذاری گردید.

این دبیرستان در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۱۱ خورشیدی بر روی زمین انجمن زرتشتیان پایه گذارده شد و به سرپرستی نیک اندیش اردشیر کیامنش و به رهنمونی و دستیاری ارباب کیخسرو شاهرخ آغاز و انجام و در دوم دی‌ماه همان سال گشایش یافت.

 

معماری

 

طرح این مدرسه از جعفرخان معمارباشی است که از اسلوب‌های هخامنشی استفاده کرده است‌. مقابل درب بزرگ حیاط دبیرستان، سنگ مرمرینی که در سینه دیوار جای گرفته است، توجه را جلب می‌کند. این سنگ به طول تقریبی ۱/۵ متر است و در آن متنی به این مضمون حک شده است.

 

این دبیرستان که از دهش رادمنش بهرام‌جی بیکاجی بیادگارِ فرزند روانشاد فیروز که در آغاز شهریور ۱۲۷۴ خورشیدی برابر ۲۲ آگوست ۱۸۹۵ م در بمبئی زاییده شده و در هشت دی ۱۲۹۴ برابر با ۲۹ دسامبر ۱۹۱۵، بدرود گفته است، بنام فیروز بهرام در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۱۱ خورشیدی بر روی زمین انجمن زرتشتیان پایه‌گذار شد و به سرپرستی نیک اندیش اردشیر کیامنش ساخته و در دوم دی ۱۳۱۱، گشایش یافته‌است برای برخورداری نونهالان و پاس و پایندگی انجمن واگذار شد.

گشتاسب‌ شاه

گشتاسب‌ شاه

 

گُشتاسب یا گُشتاسپ یا کی‌گشتاسپ یا ویشتاسپ یا کی‌ویشتاسپ (به معنی دارنده اسب آماده) نام فرمانروای بلخ در زمان زرتشت، پیامبر ایرانی، است. زرتشت به گشتاسب پناه برد و او دین وی را پذیرفت و از وی پشتیبانی کرد.در گاهان، زرتشت چهار بار از این فرمانروا نام می‌برد که سه باز آن به گونه کی‌گشتاسب است. کی به معنی رئیس عشیره و فرمانروا بوده و عنوان فرمانروایان دودمان کیانیان است که گشتاسب نیز یکی از آنان بوده است.هم‌چنین گفته‌اند که عنوان کی و کَوی در ایران شرقی معنی شاه داشته‌است.

 

گشتاسب بنابر روایات دینی

 

از میان پادشاهان قدیم گشتاسب کسی است که نام او بیشتر از همه در ادبیات پارسی میانه ذکر شده‌است. وی پسر و جانشین لهراسپ بود. در دین‌کرد آمده‌است که زرتشت در سی سالگی نخستین بار اهورامزدا را دریافت. ده سال بعد گشتاسب دین زرتشت را از او پذیرفت. بزرگترین لشکرکشی این پادشاه جنگ‌هایی بود که با ارجاسپ پادشاه خیونان کرد. سپاه ارجاسپ از چینیان و دیگر اقوام خارجی ترکیب شده‌بود. جنگ های سخت با این پادشاه سرانجام به پیروزی گشتاسب و دین زرتشت پایان یافت. بنابر روایت بندهش نبرد قطعی میان ویشتاسب و ارجاسپ در کوه کومس واقع در مرزسمنان وگرگان رخ داد. بعد از پیروزی گشتاسب پادشاهان بزرگ را به دین نو خواند و برای هر یک نسخه‌ای از کتاب اوستا همراه یکی از مغان فرستاد تا آنان‌را به دین زرتشت رهبری کنند.

 

گشتاسب بنابر روایات ملی

 

دربارهٔ ویشتاسپ (بشتاسب، بشتاسف، گشتاسپ) طبری، مسعودی، دینوری، حمزه اصفهانی، ابوریحان بیرونی، مطهر بن طاهر مقدسی، ثعالبی، دقیقی، فردوسی و ابن بلخی روایاتی نقل کرده‌اند. چون سی سال از سلطنت گشتاسپ گذشت زرتشت به دربار او رفت و دین جدید را در آنجا اظهار کرد و دین زرتشتی را که با خط زرین بر روی دوازده هزار پوست گاو نر نوشته شده‌بود، بر پادشاه عرضه کرد.

 

گشتاسپ‌شاه دین زرتشت را پذیرفت و آتشکده‌ها بنا کرد. بعد داستان واقعهٔ جنگ ارجاسپ پادشاه توران پیش می‌آید. ارجاسپ بر کشور گشتاسپ حمله‌ور شد. گشتاسپ برای دفاع، مردانی چون جاماسپ (داماد زرتشت)، زریر برادر خویش و دو پسرش بستور و اسفندیار (سپندیاذ) را داشت. تورانیان بر اثر پهلوانی‌های اسفندیار شکست داده شدند ولی گشتاسپ بر اثر افتخاراتی که نصیب فرزندش اسفندیار شده بود بر او رشک برد و او را به جنگ رستم گسیل کرد. در این جنگ اسفندیار به دست رستم کشته شد.

 

در شاهنامه فردوسی چهره گشتاسب بکلی با آنچه در اوستا میبینیم ناسازگار است. در حماسه فردوسی گشتاسب شاهی خودکامه و ستمگر است که نمی‌تواند از ایران در برابر تاخت و تاز تورانیان پدافند کند و به سیستان می‌گریزد. اینگونه که پیداست دو روایت درباره گشتاسب‌شاه در دست بوده‌است. یکی روایت موبدان زرتشتی و دیگری روایتی از زندگی و کارکرد گشتاسب در میان مردم ایران. همین روایت دوم است که در شاهنامه بازتاب یافته‌است.در منابع قدیمی، آبادسازی منطقه تالش گشتاسبی را به گشتاسب‌شاه نسبت داده‌اند.

 

نظریه یکی پنداشتن گشتاسپ کیانی با گشتاسپ پدر داریوش هخامنشی

 

 

یکسان بودن نام ویشتاسپ یا گشتاسپ پادشاه پشتیبان زرتشت که وجود تاریخی او به وسیلهٔ گاهان تأیید می‌شود و ویشتاسپ پدر داریوش بزرگ باعث شده‌است که برخی از دانشمندان آن دو را یکی پندارند. این مطلب را هرتل و سپس هرتسفلد در کتاب باستان‌شناسی ایران در سال ۱۹۲۹ مطرح کرده‌است. آرتور کریستن سن این نظریه را رد کرده‌است.