پرسش و پاسخ  – اشو زرتشت

1.  درود بزرگوار، مستندات خود را در خصوص زمان زرتشت که 3750 می باشد را بیان فرمایید. با سپاس

   درود، این زمان را ذبیح بهروز که یکی از دانشمندان ایرانی بوده از پژوهش های ستاره شناسی خود به دست آورده است و ازآن زمان زرتشتیان ایران آن را در گاه شماری سنتی خود ثبت کرده اند. اگر به بخش مقاله ها از همین وب سایت بروید، پژوهش دانشمند دیگری زمان را بیش از 8000 سال بیان کرده است.

2.  با سلام و درود بر آقای نیکنام همانطور که گفتین زرتشت معجزه ای نداشته و بعدها به او نسبت داده اند پس خندیدن او در هنگام تولد یا درمان کردن پای اسب گشتاسپ در صورت پذیرفتن آیینش و کاشتن درخت سرو در کاشمر اینها حقیقت ندارند.

   چنانکه پیش ازنیز این اشاره شد زرتشت معجزه ای نداشته است؛ بنابراین آنچه دور از واقعیت باشد پرورش یافته ذهن کسانی است که باور داشتند باید با کارهایی خارق العاده زرتشت را بهترو بالاترمعرفی کنند. کاشتن درخت سرو از کارهای معجزه آور به حساب نمی آید، هرکس می تواند درخت بکارد. گزارش کاشتن سرو توسط زرتشت درشاهنامه فردوسی آمده است. گزارش هایی نیز از وجود چنین درختی و قطع آن به دستور خلیفه بغداد درتاریخ ایران آمده است. 

3.  بادرود فراوان.استاد در دین زرتشتی اسمهای فراوانی وجود دارد که در این میان اسم تریتی و چیستاو فرنی سه فرزند پیامبر ایرانی بوده با این وجود آیا تریتی فرزند سوم زردشت بوده است یا خیر، ترتیب انها ذکر شود. باسپاس از بزرگواری شما .احسانی

   از آنچه در برخی از گزارش های اوستا و پهلوی آمده، زرتشت شش فرزند داشته است. سه پسر به نام های “ایسَدواستَر”، ” اُروتَدنر” و ” خُورشید چهر” و سه دختر نیز داشته به نام های “فرنی”، “تِهرَت” و “پورچیستا” که در نام های امروزی به شکل فرین، تریتی و چیستا نیز به کار رفته است. 

4.  به خرسندی اهورامزدا ایزد منان روزگار نیک آیا اشو زرتشت پیامبرمان از وجود پیامبران دیگر سخنی سروده است ؟ با سپاس

   خیر ؛ اشوزرتشت در سروده هایش اشاره به پیامبر دیگری ندارد او از سوشیانت ها یاد می کند، افرادی که در هرزمان برای بیداری و سفارش در گسترش هنجار راستی با مردم و در کنار آنان خواهد بود.

5.  درود آقاي نيكنام. آيا واقعا فيثاغورث از شاگردان زرتشت بوده ؟

   فیثاغورٍث یا پیتاگورس که حدود بین سالهای 495 تا 570 پیش از میلاد می زیسته از فیلسوفان یونان باستان است گزارشی در کتاب سیاحت نامه این فیلسوف آمده که نشان می دهد فیثاغورث با زرتشت ملاقات وگفتگو داشته است کهبه درستی معلوم نیست کدام زرتشت بوده ، آیا اشوزرتشت پیام آور بوده ؟. او با زرتشت ، پیرامون اوضاع بد اجتماعی و اخلاقی شهر بابل گفتگو کرده و می گوید : ای زرتشت تو از غیر ممکن در گذر ، بابل را هرگز نتوانی به نیکی و فضیلت برسانی ، مردم اینجا دو دسته گوناگونند . گروهی از تنگدستی به بیچارگی رسیده اند و جماعتی با زیاده روی به فساد کشیده شده اند . در بابل از نبودن کمبوجیه ( کامبیز ) سخن رفته است و زرتشت می گوید اگر کامبیز نبود نمی توانستم در شوش بمانم و از دشمنی مغان و پیشوایان روحانی حسود در امان باشم. شرح گفتگو و شرکت در جشن و درمان اسب پادشاه ،در سفر نامه یا سیاحت نامه فیثاغورث در ایران آمده است .

6.   سلام خدمت استاد محترم.بنده ترک هستم زرتشت ترک بوده یا فارس؟مگر ظهور زردشت از اذربایجان نبوده؟ آیا ترک ها از ریشه مغول و نزاد تبت هستند یا از اقوام آریایی؟

   درود بر شما ، بیگمان آذری ها یکی از اقوام سلحشور آریایی بوده و واژه آذربایگان که محل بایگانی ونگهداری آذر ( آتش) بوده است از آنجا که در گویش عربی حرف گ وجود ندارد به ج تبدیل شده ، همانند نرگس که در گویش تازی به نرجس تبدیل شده است واکنون آذربایجان است . به درستی مشخص نیست که زادگاه پیام آور آریایی کجاست یکی از روایت ها زادگاهش را بخشی از آذربایگان ذکر کرده است به هر روی زادگاه زرتشت سرزمین ایران بزرگ آن زمان بوده و همه اقوام ایرانی حق دارند زادگاهش را در کنار خود جستجو کنند همچنان که اندیشه اش را همه در دل پرورش می دهند . 

7.  ارامگاه زرتشت کجاست؟

   برخی از پژوهشگران بر این باورند که مزار شریف در افغانستان با توجه به قدمت چند هزار ساله خود و اهمیتی که برای مردم آن محل دارد و روایتی که زرتشت در منطقه بلخ درگذشته است می تواند آرامگاه اشو زرتشت باشد. 

8.  شنیده ام که زرتشت هیچگاه خود را پیامبر ننامیده است(چنانکه پیامبران سامی داعیه شنیدن صدای خدا و بازگو کردن آن برای بندگان ناشنوا!) و پس از نفوذ اندیشه های مسیحیان به دین زرتشت وی پیامبر نامیده شد. آیا اینچنین است؟

   در هات 29 از گات ها سروده ای به صورت نمایشنامه اهورایی آمده است که رایزنی بین روان آفرینش و هنجار هستی با یاری وهومن و در نتیجه ندای اهورایی است که به گزینش فردی می پردازند که می تواند جهان را از ستم و بیداد و خرافه پرستی نجات دهد و به راستی و اشویی دعوت کند او زرتشت نام دارد که برگزیده می شود و از آن پس با تراوش اندیشۀ والای خود سخنانی می گوید که تازگی دارد و مردم را به سوی پیشرفت و دانایی رهنمون می گردد، این گفته های ورجاوند به گونۀ شعر است و وزن دارد و هم اکنون گات ها نام گرفته است.در برخی از بند های گات ها زرتشت خود را آموزگار راستی می داند.

9.  زرتشت از کدام مردم بود؟ جایگاه مردم بلخ در دین زرتشت کجاست؟

   از آنجا که پیام زرتشت در ایران باستان دارای ارزش ویژه ای بوده است مردم بسیاری از شهر های ایران تلاش کرده اند زادگاه پیامبر را در منطقه خود بدانند. در اوستا از شهری به نام َرگه یاد شده است که بسیاری از پژوهش گران باور دارند شهر ری امروزی است و برخی نیز به آذربایجان و خراسان بزرگ اشاره کرده اند. در بلخ نیایشگاه لهراسب وجود داشته که پدر گشتاسب بوده و یکی از یاران گسترش دهنده آیین راستی و همکار زرتشت بوده است و به همین دلیل دارای اهمیت ویژه ای است و در روایتی دیگر زرتشت در این نیایشگاه درگذشته است. 

10.  کلمه زرتشتی صحیح است یا زردشتی ؟

    هردو واژه را به کار برده اند اما زرتشتی به واژه اصلی نزدیکتر است زیرا واژه زرتشت برگرفته از کلمه “زرت اوشتره ” اوستایی است که صدای” ت” در آن به گونه th در زبان انگلیسی است. 

11.  آيا مزاراشو زرتشت در مزارشريف است؟

    یعضی از پژوهشگران به دلیل پیشینه بنای یادبود ی که در مزار شریف وجود دارد و مردم این شهر آن را مزار شخص شریفی می دانند بر این باورند که این بنا آرامگاه اشوزرتشت است زبرا در روایت ها پیام آور ایرانی در سن 77 سالگی در شهر بلخ در گذشته است .

12.  در باره درگذشت اشو زرتشت آیا روایت به قتل رسیدن در نیایشگاه بلخ درست تر است یا اینکه در کنار خانواده و درآرامش از این دنیا رفته اند ؟

    هر دو روایت است و به درستی مشخص نیست که نزدیک به چهار هزار سال پیش پیامبر چگونه درگذشته است .

13.  آیا درست است که اشوزرتشت بنا بر سنت آن روزها سه بار ازدواج کرده است ؟

    در برخی روایت ها ازدواج اشوزرتشت چنین گزارش شده است .

14.  آیا به جز اشوزرتشت، پیامبر دیگری كه ایرانی باشد آمده است ؟

    خیر، تنها آموزگاری كه یكتاپرستی را نخستین بار بنیاد گذاشت و برای مردم جهان گسترش داد اشوزرتشت بود.

15.  اینكه نخستین پیامبر ایرانی را هوشنگ می نامند درست است ؟

    شاهنامه فردوسی ، آغاز تمدن و پیشرفت دانش بشری را با حضور هر یك از پادشان پیشدادی همراه دانسته است كیومرث ، جمشید ، هوشنگ و فریدون نقش برجسته تری داشته اند و از زمره نجات دهندگان به شمار می آیند .

16.  محل زندگی زرتشت كجاست ؟

    اوستا زادگاه اشوزرتشت را محلی به نام «رَگه» در كنار رودخانه «دْرُجی» و دریاچه چیچَست می داند بعضی از پژوهشگران این محل را در غرب ایران یعنی دریاچه ارومیه و برخی دریاچه هامون در خاور را اشاره كرده اند و چندی نیز رگه را شهرری در نزدیكی تهران می دانند.

17.  زرتشت در چه زمانی می زیسته است ؟

    به درستی مشخص نیست ، بعضی از پژوهشگران زمان او را 6000 سال پیش از افلاتون و یا ورود خشایار به یونان می دانند ، چندی او را 5000 سال پیش از جنگ «تروا» كه 6100 سال پیش از میلاد مسیح بوده می دانند . نوسان این دوره ها از 600 تا 6000 سال پیش از میلاد است زرتشتیان ایران در حال حاضر به نظر ذبیح بهروز استناد كرده و تا نتیجه علمی و پژوهشی بهتری به دست آید زاد روز اشوزرتشت را 1768 سال پیش از میلاد مسیح باور كرده اند . ولی به نظر من باید پژوهش بیشتر و بهتری در مورد زمان زرتشت انجام گیرد.

18.  به عنوان پیامبر معجزه اشوزرتشت كدامند ؟

    اگر قرار باشد تا برای اشوزرتشت نیز معجزه یی در نظر بگیریم گفتار و پیام مانتره او که اندیشه برانگیز و جهانشمول است بهترین شاهکار اهورایی است .

19.  خانواده زرتشت چه كسانی بودند ؟

    در اوستا و منابع دیگر نام پدر زرتشت پوروشسب و مادرش دْغدو است ، اشوزرتشت با هووی ازدواج كرد و شش فرزند داشت سه دختر به نام های فرِنی ـ تریتی ـ پورچیستا ، و سه پسر به نام های ایسَدواستَر ـ اوروتَت نَر ـ خورشید چهر .

20.  معنی نام زرتشت چیست ؟

    در گات ها این نام به صورت زَرَت اوشتره آمده است پژوهشگران برای نام پیامبر معنا و ترجمه هایی گوناگون دارند مانند ستاره زرین ، ستاره درخشان ، روشنایی زرین ، فروغ پاك ، روشنفكر و دارنده شتر زرد . بهترین ترجمه این است كه بخش زَرَه را زرین و بخش دوم اوشتره را روشنایی به معنای روشنایی زرین یا هاله ای از نور بدانیم . 

21.  معنى كلمه تریتى، دختر اشو زرتشت چیست ؟

    تریتی یعنی سوم

برگرفته از تارنمای موبد کورش نیکنام  ،  اگر پاسخ پرسش خود را نيافتيد آن را برای موبد کورش نیکنام ، از انتهای این ” برگه ” ارسال کنید . 

پرسش و پاسخ – فلسفه دین – آموزش های گات ها

1.  توجه!!…. دوست گرامی درود بر شما، پیش از اینکه پرسش خود را بیان فرمایید شایسته است تا نخست به پاسخ های پیشین به پرسش های دوستانتان که در 7 گروه بالا(سمت چپ) جای داده شده به دقت توجه فرمایید. برای مشاهده هر پاسخی، گزینه مورد نظر را انتخاب کنید روی هر پرسش کلیک کرده و پاسخ داده شده را بخوانید اگر چاپگردر اختیار دارید می توانید از تمام پرسش و پاسخ ها که بیش از 500 مورد است کپی بگیرید.( نخست روی تمام پرسش ها کلیک کرده، همه را باز کنید سپس پرینت بگیرید) پس از مطالعه تمام پاسخ ها (بازهم تاکید می شود!! تمام پاسخ ها)، چنانچه پرسش تازه ای غیر از آنها برایتان وجود دارد در گروه مربوط به موضوع(گزینه هفت گانه) بنویسید؛ چنانچه پرسش شما؛ تکراری نباشد!! تنها به فرهنگ ایران باستان و دین زرتشت نسبت داشته باشد. به آن پاسخ داده خواهد شد. در غیر این صورت در انتظار دریافت پاسخ نباشید… برا ی بیان پرسش خود، آن را فقط در گزینه نخست (فلسفه دین …) نیاورید. شش گزینه دیگر نیز نگاه کنید و پاسخ ها را بخوانید و پرسش تازه را در همان گروه بیاورید. سپاسگزار

   گله مند نشوید!! زیرا اگر پرسش شما تکراری باشد و یا مشابه آن را پاسخ داده ایم بنابراین به پرسش شما پاسخی نخواهیم داد. پرسش خارج از موضوع نیز پاسخی نخواهد داشت. 

2.  درود.تفاوت دین زرتشت بادین های دیگر چیست؟

   نمی توان تفاوت ادیان را در چند جمله نوشت. بنیاد و پایه بیشتر دین ها، گسترش اخلاق نیک بین انسان بوده است با این تفاوت که هریک با زبان قوم خویش با مردم سخن گفته اند و باتوجه به فرهنگ و تمدنی که در آن شکل گرفته اند، احکامی را برای خود بیان کرده اند و به پیروان خود امر به رعایت آنها کرده اند… دین زرتشت نزدیک به چهار هزارسال پیش در سرزمین ایران شکل گرفته است. یکتاپرستی را برای نخستین بار به مردم جهان آموخته است. جهانشمول است و قوم خاصی را برگزیده خداوند نمی داند. بنیاد آن بر راستی استوار است و سفارش شده تا اندیشه، گفتار و کردار انسان ازآن بهره مند گردد. حقوق انسان به ویژه زن و مرد را یکسان می داند. شادمانی را برای انسان آرزو می کند بنابراین سوگواری و غم گساری در آن جایگاهی ندارد. جهان سراسر نیک آفریده شده است پس بدی ها تنها در زندگی انسان شکل خواهد گرفت، انسان با دانایی و خردمندی هویت دارد بنابراین توهم و خرافات در این دین مردود است، تازه شدن و نوآوری ارزش فرهنگی این کیش است پس ارتجاع و ایستایی ناپسند است. تنبلی، بیکاری و دریوزگی نباید وجود داشته باشد بنابراین کار و تلاش، زندگی انسان را به پیش خواهد برد . آزادی گزینش در تمام امور زندگی وجود دارد؛ گزینش محل زندگی، شغل و پیشه، همسر و انتخاب دین همه با اختیار و آزادی همراه است و… به هر روی با این گونه بینش و جهان بینی، اگر تفاوتی با ادیان دیگر دارد خودتان می توانید آنها را بررسی کنید. 

3.  درود. چرا آب ، خاک ، هوا و آتش دردین زردشت مقدس هستند؟

   ایرانیان از دیرباز و پیش از زرتشت پی برده بودند که چهار عنصر یاد شده از پاک کننده های مفید و اصلی بوده بنابراین از همان زمان مقدس و ارجمند شمرده شده است، نیاکان ما نه تنها تلاش می کردند تا این عناصر را آلوده نسازند بلکه نیایشگاه هایی که بنا می کرده اند نیز در جایگاهی مانند کنار رودخانه ها، چشمه ها و دریا بوده تا هر چهار عنصر ارزشمند آب و هوا و خاک و آتش بایکدیگر گرامی داشته شوند. 

4.  درود بر شما.منظور از آشام سکرآور یاد شده در گاتها چیست؟

   زرتشت در بخشی از سرود خود در گات ها، اشاره به آیینی خرافی می کند که پیروان خدایان پنداری و آسیب رسان، برای جلوگیری از خشم اینگونه خدایان، حیواناتی مانند گاو را قربانی کرده بخشی از گوشت آن را برآتش نهاده سپس نوشابه ای سکرآور که از گیاه هئومه (گیاهی ناشناخته) تهیه می شده را می نوشیدند آنگاه به باور خویش با فریاد شادی از خشم خدایان ویرانگر جلوگیری می کردند؛ زرتشت همه این آیین را نکوهیده، ناشایست و خرافی می داند.

5.  معنای فشوشومنثره چیست؟

   نام دیگر یسنای 46 است که یکی از سرود ها و نیایش های مقدس به شمار می آید، این بخش از اوستا مربوط به هادخت نسک است که بیستمین بخش از اوستای گردآوری شده زمان ساسانی بوده است.

6.  درود.شمافرمودید درآفرینش بدی وجود ندارد بلکه درجامعه انسانی بدی هست پرسش من این است که مگرجامعه انسانی جزوی ازافرینش نیست؟

   جامعه انسانی؛ پدیده ای ابتکاری از آفرینش است که انسان هوشمند آن را با اختیار خویش پدید آورده است که اگر اراده کند و بخواهد بداندیشی، بدگفتاری و بدکرداری درآن جایگاهی نخواهد داشت. آفرینش سراسر نیکی است ولی انسان بداندیش توانایی دارد تا بدی را درآن پدید آورد؛ برای درک بیشتر به بخش مقاله از وب سایت رفته و به نوشته دوگوهر همزاد، زاینده نیکی و بدی نگاه کنید.

7.  درود . اگر زرتشت دین جهانی است پس چرا آمار زرتشتیان در جهان کم است .

   درود برشما، باور نداریم آمار پیروان اندیشه زرتشت در جهان اندک باشد. زیرا اگرجمعیت مردم جهان را کمی بیشتر یا کمنر از شش میلیارد نفر بدانیم… و اگر فرض کنیم که برخی از انسان ها در جهان از خرد خویش بهره نمی گیرند، به دانش باور نداشته و دانا شدن را نمی پذیرند، با هرگونه احساس ناپاک، حسادت، خودخواهی و خرافات زندگی می کنند بنابراین اینگونه مردم که نابخرد، نادان، خرافی، کژاندیش، دروغکار، ستمگر، نژادپرست، ناهنجار، بیدادگر، مزدور و بی اختیار در هر قوم و نژادی باشند را از آمار خردمندان و راستی پویان که بینش و سفارش زرتشت است کسر کنیم، به این ترتیب گروه زیادی انسان فرهیخته، دانا، شاد، پرهیزکار، نیک اندیش، خوش گفتار و درست کردار را در جهان خواهیم شناخت که با پیروی از پیام و سفارش زرتشت که در سروده هایش (گاتاها) آمده است؛ با کار و کوشش خویش به سازندگی و تازه شدن زندگی اندیشه دارند، خرسندی خویش را در خوشبختی دیگران می دانند، حقوق دیگرانسان ها را نادیده نمی گیرند، با جنگ و کشتار دیگران در پی آزار و آسیب هیچکس نیستند، شادی پیشه دارند و به رستگاری همگان چشم دوخته اند… اینان آمار بیشماری را درجهان دارند! باور داریم بیش از دو میلیارد نفر پیرو چنین دیدگاه و منشی باشند.

8.  سلام آیا دین زرتشت از ابتدا توحیدی بوده یا بعدها به ثنویت گراییده؟ در زمان ورود اسلام چگونه بوده است؟ آخه من خوندم دین زرتشت از ابتدا دوگانگی بوده در زمان ورود اسلام برای اینکه از ادیان دیگر کم نیارند دینشان را توحیدی فرض کردند؟

   دین زرتشت از آغاز بر یکتاپرستی استوار شده است زیرا اشوزرتشت برای نخستین بار در جهان به یکتایی خداوند پی برده و نام او را اهورامزدا گذاشت یعنی خداوند جان و خرد؛ دین زرتشت به دوگانگی در رویدادهای هستی و رفتار انسان دارد به همین روی می توان آن را دوگانگی اخلاقی نامید. مثبت و منفی، تز و آنتی تز، کشش و رانش، سیاه و سپید، شب و روز، تاریکی و روشنایی از دوگانگی های طبیعی هستند؛ نیکی و بدی، سازش و ناسازگاری، مهربانی و دشمنی، قهر و آشتی، پاکی و پلیدی هنجار و بی هنجاری از دوگانگی های رفتاری انسان هستند که بیگمان کنش و واکنش را در پی خواهد داشت ؛ هردست که دادی همان دست گرفتی

9.  با درود . این طور که از پاسخ های شما به پرسش های قبلی متوجه شدم کسی که باور و پندار نیک داشته باشه و در عمل هم به نیکی رفتار کنه از دروغ دوری کنه و در راه راستی قدم برداره خود به خود به ایین زرتشت درمیاد . بسیاری از پیروان ادیان دیگه یا حتی انسان هایی که به هیچ دینی باور ندارند هم ممکنه صاحب این ویزگی ها باشند یعنی صاحب پندار و کردار و گفتار نیک باشند و به دیگران یاری برسونند و راستگو باشند و با اهنگ هستی هم آوا باشند . با این اوصاف می تونیم بگیم که هر انسان نیکوکاری خود به خود زرتشتی هست حتی اگر به دین دیگری باور داشته باشه یا به هیچ دینی باور نداشته باشه؟؟

   این بینش زرتشت است، فلسفه ابتکاری ما نیست، نگاهی به پیام زرتشت در سرودها یش (گاتاها) داشته باشیم درمی یابیم که اندیشه زرتشت جهانشمول است، بنابراین برای قوم و ملت خاصی نیست. بر پایه راستی (اشا) استوار است، بنابراین بایستی بادروغ مبارزه کرد. انسان را با فروزه خردمندی می پذیرد، بنابراین نادانی، توهم، خرافه پرستی و پندارهای نادرست در این کیش مردود است. باشادی هماهنگ است، بنابراین غم و سوگواری نکوهیده است. برابری انسان ها پیشنهاد شده، بنابراین حقوق زن و مرد یکسان است و هیچکس با رنگ پوست، ملیت، نژاد، سرمایه و توانایی بر دیگری برتری ندارد بلکه برتری انسان بر فروزه دانایی او و بهره گیری بیشتر از اندیشه نیک، گفتار نیک، و کرار نیک اوست و سرانجام دین زرتشت؛ آیین اختیار است، بنابراین جبر و تحمیل در آن نیست و بیگمان در پرتو چنین بینشی هرکس می تواند با آزادی و اختیار راه زندگی خویش را برگزیند. 

10.  درود و سپاس! نماز در دین زرتشت به چه زبانی خوانده می شود؟اجبار بر اوستایی بودن هست یا فارسی امروز نیز پذیرفته است؟

    نیایش اوستایی که بخش هایی از آن در این وب سایت سروده شده است. متن هایی است که از دیرباز به صورت شعر فراهم گشته و سرودن آن با آهنگ همراه شده که زمزمه آن تاثیر نیک و آرامی بر روان انسان خواهد داشت. برگردان آن به زبان پارسی و دیگر زبان ها موجود است ولی سرایش آنها با آهنگ اوستایی دشوار است.این نیایش ها بلند بوده و در جایگاه ویژه ای سروده می شود. نماز شبانه روزی و فردی در بینش زرتشت تنها در کلام و سرود نیست بلکه بیشتر در کردار انسان باید مشاهده شود با نیکی هایی که انجام می دهد. 

11.  با درود به استاد پارسا خواهش مند هستم که توضيحاتي در مورد تاثير دين زرتشت بر اديان ديگر دهيد. با سپاس بي پايان

    تاثیر زیادی بر ادیان بعدی داشته است. نخست اینکه زرتشت برای نخستین بار به یگانگی خداوند پی برد و اهورامزدای یکتا را به جهانیان معرفی کرد، ازآن پس پیامبرانی خود را فرستاده این خدای یکتا دانستند. واژگان بخشاینده و مهربان برای خداوند، به رحمان و رحیم برگردان شد.کردار نیک به نام عمل صالح به مردم معرفی گردید. راستی، پاکیزگی، مهربانی، آشتی، پرهیزگاری، خدمت به دیگران، حفظ محیط زیست، دادگری و ارزش های دیگر انسانی که در پیام اشوزرتشت آمده، هرگاه در بینش پیامبران بعدی آمده باشد تاثیری است که از دین زرتشت گسترش یافته است. بسیاری از سنت های ایرانی نیز همچنان در سوگواری ها به ویژه برای امام حسین (همانند سوگ سیاوش) تهیه آش و حلواهای نذری، احترام به روشنایی و آب و… مشاهده می گردد که تاثیر فرهنگ ایرانی است.

12.  با درود. یکی از جلوه های پیشرفته و بارز دین زرتشت در این است که مدام با دانش زمان هماهنگی دارد و تضادی با نوشدن ندارد با این وجود چرا در کتاب اوستا و گاتا ها و زبان نیایش اصرار می شود که به زبان باستانی سروده شود ؟ چرا واژگان مشکل و قدیمی به فارسی امروز برگردانده نمی شوند؟ نظرشما دراین باره چیست؟

    بخش های گوناگون اوستا و سروده های زرتشت (گات ها) به زبان های گوناگون برگردان شده تا هرکس باهر گویشی بداند اندیشه نیاکان ایرانی ما چگونه بوده است ولی از آنجا که این متن ها به شیوه شعر و منظم سروده شده و سرایش آن با آهنگ ویژه باستانی تا کنون همراه بوده و زمزمه شده است، زرتشتیان تمایل دارند تا همچنان با آوای نیایشی نیاکان خود هماهنگ باشند وبا همان زبان نیایش کنند.

13.  بادرود و سپاس از برپا سازی سایتی جهت پاسخ به پرسشهای بوجود آمده در ذهن دوستان لطفا در مورد 13اشم وهو و 21 یتااهو، که بعد ازاوستای آفرینگان خواندن آن بایسته است توضیح دهید ( آیا اعداد معنای خاصی را داراست؟) با سپاس از شما فرزانه ارجمند

    برخی از سروده های کوتاه اوستایی، در نیایش ها با شمارگانی ویژه خوانده می شوند.مانند اشم وهو؛ یک بار، سه بار، پنج بار و گاهی 13 بارخوانده می شود – سرود یتا اهو، بیشتر دوبار،در نیایش هایی چهاربار و گاهی 21 بار در آفرینگان ها سروده می شوند. پژوهش ویژه ای در این باره صورت نگرفته است. گروهی براین باورند که 13 نمایشگر تعداد واژگان اشم وهو و 21،بیان کننده تعداد واژگان یتا اهو است. باور من این است که برخی از شمارگان در سرایش نیایش ها و تاثیر آن ها نقش ویژه ای دارند چنانکه برخی از شماره های دیگر نیز ورجاوندند (مقدسند)؛ شمارگان ورجاوند در فرهنگ ایرانی: یک، سه، هفت، نه، سیزده، بیست ویک، سی وسه، هفتاد و دو، سدو یک، هزار و بیشمار می باشند که هریک در جایی از ادبیات اوستایی به آن اشاره شده است.

14.  با درود فراوان بر شما موبد گرانقدر. پرسشی داشتم که پاسخ ندادید؟ من ازکیش باستانی و آریایی یارسان هستم.این کیش ارتباط تنگاتنگ و نا گسستنی با کیش مهر دارد و شکل نوین کیش مهر است .زبان ما نیز زبانی باستانی و نزدیک به پهلوی و پارسی سره است. ما در کیش خود اشو زرتشت گرانقدر را به نام(پیر بنیامین)به زبان گورانی به چم (بنیا+آمین)(گذارنده یکتا پرستی)است .و به عنوان پیر شرط و ازلی ما محسوب می گردد.از عناصر دیگر در دین یارسان 7تن و 7توان می باشند. که نمودی از امشاسپندان است. اما با این تفاوت که در این کیش به سان کیش بودا اهریمن یا انگره مینو وجود ندارد . و منشا بدی ها در وجود و عقل خطا گر انسان است . و خرد او همیشه راست گرا و متصل به ذات اهورا مزدا یا (خاونکار)در زبان گورانی است و بسیاری از مشابهت های دیگر……. ما از کهن تا به حال این کیش پاک و اهورایی را پاسداری کرده ایم البته در این کیش تمامی ادیان دیگر مقدس دانسته می شوند و حتی جزیی از کیش. آیا از این مردم و آیین در میان کردان خبر دارید؟ و نظر شما راجب این مردم چیست؟سپاس گذارم

    درود برشما گرامیان، به نظر می رسد بسیاری از آموزه های یارسان ریشه در فرهنگ آیین مهر ایرانی داشته باشد و پس از اینکه زرتشت ایرانیان را به یکتاپرستی فراخوانده است از آنجا که اقوامی در دامنه ها و مناطق دور از دسترس زندگی می کرده اند به آرامی گرایش به اندیشه زرتشت داشته و با آن آشنا شده اند. پس از حمله اعراب به ایران نیز دست یابی به این بخش از ایران به دشواری صورت گرفته است بنابراین بیشتر از اقوام دیگر سرزمین ایران، همچنان سنت ها و آموزه های فرهنگ باستانی ایران را تاکنون پاسداری کرده اند و باورهایی را که شما به آنها اشاره کرده اید را در اندیشه و سنت های اجتماعی خود به کار می برند.

15.  درمورد پاسخی که به سوال قبلی من دادید باید بگویم شما سعی کردید از واژه محدودیت برداشت خودتان را داشته باشید. بحث در این است که به هر حال محدودیت ذات هر دینی است که اگر نبود دیگر دین مفهومی نداشت. حتی دین زرتشت هم محدودیت دارد مثل نخوردن گوشت در بعضی روزها و …. ، فقط کمتر و درست به همین دلیل است که دچار نقص است و به عبارتی کامل نیست. در اسلام محدودیت های خیلی بیشتری داریم که همه در جهت پیشرفت بشر است. آیا قوانین اسلام هیچ کدام به ضرر انسان ها بوده؟ اینکه باید مطابق دانش پیش رفت درست است، که اسلام هم موافق است تا جایی که بعد روحی انسان ضرر نبیند اما نه به هر طریقی، علم و دانش تجربی است و با علوم انسانی در بعضی از جهات متناقض است و بعد روحی انسان در نظر گرفته نمی شود . دستورات قرآن همیشه مطابق با زمان است . چون خوب و بد با گذشت زمان تغییرنمی کند. ازتون خواهش میکنم به سوالات واضح و منطقی جواب بدهید نه اینکه سعی کنید به جای جواب دادن از سوالات نکته منفی را پیداکرده و ذهن مخاطب را به سمتی که دوست دارید سوق بدید.

    دوست گرامی، ما برپایه بینش زرتشت به آنچه پرسیده می شود پاسخ خواهیم داد. ضمن اینکه به تمام ادیان، فلسفه ها و مکتب ها احترام و ارزش ویژه ای در نظر داشته، باور داریم که دستورات هر دینی برای پیروانش مقدس بوده و ما تلاش نداریم فلسفه ای را به چالش کشیده و برآن ایراد وارد سازیم. بیگمان باید بپذیریم که در بینش زرتشت هیچگونه محدودیتی دستور داده نشده است که پیروانش مجبور باشند بی چون و چرا آن را بپذیرند بلکه بایستی با اندیشه و از روی آزادی آن را برگزینند. وباید بپذیریم که در فرهنگ باستانی ایران آداب و رسومی در گذر زمان شکل گرفته است که بیشتر آنها با شادی همراه است و گونه هایی نیز انسان را به پرهیز از رفتاری دعوت کرده و برخی از آنها که با خرد هماهنگ بوده نیز با آزادی پذیرفته شده است. از جمله نخوردن غذاهای گوشتی در روزهایی ازماه که هیچ پایه دینی و محدودیتی در پیام زرتشت ندارد بلکه برگرفته از فرهنگ و سنت های اجتماعی کهن ایرانیان است و چون از نظر جسمی و روحی پسند افتاده و آسیبی به جسم و روان زرتشتیان وارد نساخته است، این سنت (محدودیت به بیان شما) پذیرفته شده است. (باور کنید به دنبال نکته منفی نبوده و سمتی را دوست نداریم تا ذهن دیگران را به آن سوق دهیم)

16.  هر پیامبری معجزه ای داشته برای اثبات پیام آوری از سوی خدا ، معجزه زرتشت چیست؟

    خوشبختانه و یا شوربختانه زرتشت معجزه ای نداشته است؛ خدایی که زرتشت به مردم معرفی کرده است اهورامزدا بیان شده است که ویژگی بنیادی آن خرد کل و توانایی هستی بخش است، خداوند جان وخرد… بینش آموزگار ایرانی سرآغاز وسرانجام هستی را دانایی و خرد می داند بنابراین نیازی نیست تا کسی که از سوی ویژگی و گزینه خردمندی برای راهنمایی مردم آمده باشد و باپیامش آزادی گزینش راه راستی را به مردم سفارش می کند! برای اثبات وجود پیام آوری و آموزگاری خود معجزه ای داشته باشد تا بدان وسیله مردم او را بپذیرند یا قبول نداشته باشند. البته در زمانی از تاریخ، برخی از پیروان زرتشت نیز برای آموزگار خود معجزاتی نوشته اند تا در این مورد از دیگران کمتر نباشد. نوشته هایی به زبان پهلوی و پس از ساسانیان بیشتر برجا مانده است که گویای چنین معجزات ساختگی است نمونه آنها در کتابی به نام استوره زندگی زرتشت به کوشش ژاله آموزگار به چاپ رسیده است که در بینش و پیام زرتشت جایگاهی ندارد.

17.  اگر مطابق دین زرتشت انسان خودش می تواند خوب و بد را تشخیص دهد پس اساسا دین برای چه امده است؟ آیا دینی که محدودیت به معنای کمال ایجاد نکند می توان اسمش رو گذاشت دین؟ آیا همه انسانها به یک اندازه می توانند خوب و بد را از هم تشخیص دهند؟

    دین زرتشت برای بیان نیکی ها و چگونگی تشخیص آن از بدی ها آمده است، انسان را سفارش می کند که نخست به دانش روی آورد و پس از دانایی، با خرد خویش درگزینش راه خود آزاد باشد این دین شایسته نمی داند تا به شخص دانا امر و نهی کرده و محدودیت ایجاد کند تا بی اختیار آنچه را که او بیان کرده است بی چون و چرا بپذیرد. تشخیص خوب و بد در اندیشه انسان ها به بینش زرتشت، هماهنگ با دانش زمان و خرد جمعی و جهانی است بنابراین چنانچه دانش زمان نیکی ها را تشخیص ندهد تا در بخش های گوناگون اجتماعی، بهداشتی، زیستی، اقتصادی، حقوقی، قوانین مدنی و…را به مردم دنیا ارایه کند، لابد با پیشرفت های آینده بهتربن خوبی ها را تشخیص خواهد داد تا هر انسانی دچار گمراهی نگردد. 

18.  با سلام باتوجه به آموزه های زرتشت مبنی بر خرد گرایی و دانش ورزی (اینجور که تا اینجا من متوجه شدم ) چرا در زمان ساسانی علم و سوادآموزی مخصوص طبقه اشراف و شاهزادگان بوده ؟

    درود برشما، بینش زرتشت برپایه خردورزی، دانایی، برابری، راستی، شادی و سازندگی و… بنا شده است. درحکومت های گذشته ایران هرگاه این ویژگی های اخلاقی و رفتاری فراموش شده است، ایرانیان با نابرابری، دروغ، نادانی، کاهلی، ناتوانی، عقب افتادگی و شکست روبرو شده اند. ولی در دوران شکوفایی فرهنگ و تمدن باستانی ایران همانند زمان هخامنشی، بیگمان ارزش های نیک انسانی بیشتر و بهتر در کردار مردم به ویژه اشراف و شاهزادگان وجود داشته است.

19.  امام زمان در دين زرتشتي وجود دارد و شرايط ظهور به چه صورت ذكر شده است ؟

    خیر، دین زرتشت به شخصی خاص اشاره نکرده است بلکه از سوشیانت ها یاد می کند، افرادی سود رسان که در هرزمان و بین مردمانی ار هر قوم زندگی خواهند کرد که انسان را به پیروی بیشتر از اندیشه وخرد و پیوستن به راستی فرا می خوانند. شرایط ظهوری نیز برای سوشیانت ها ذکر نشده است.

20.  مي گويند دين ها همديگر را كاملتر كرده اند و لي ما در دين خود مانده ايم چرا همه دنيا به كاملترين دين نمي گرايند ؟

    چه کسی می گوید دین ها هم دیگر را کامل کرده است. شاید منظور از تکمیل شامل دستورها و قوانینی باشد که در ادیان ابراهیمی آمده است که بسیاری از آنها به هم شباهت دارند و گروهی براین باورند که خداوند پس از هر مدتی گفته پیشین خود را کامل تر کرده باشد البته قرآن به نکته دیگری نیز اشاره کرده و می فرماید: و ما اَرسلنا مِن رَسولا اِلا به لِسانی قُومَا (و نفرستادیم پیامبری را مگر به زبان قوم خویش) بنابراین پیام آوری به گویش پارسی باستان، دیگری با زبان عبری و رسولی نیز به زبان عربی با مردم هم رمان خود سخن گفته است. و هریک نسبت به تمدنی که درآن شکل گرفته است برای مردم کامل بوده است.

21.  آيا در دين زرتشتي نويد به آمدن دين ديگري داده شده است ؟

    خیر، در سرودهای زرتشت سخنی در مورد دین دیگری نشده است. پیام آور ایرانی به اندیشه و رفتاری اشاره کرده است که چنانچه انسان در هر دوره ای به آن پایبند شود به رستگاری خواهد رسید بنابراین نیازی به نوید برای دین دیگری نداشته است.

22.  با درود ؛ آیا در متون زرتشتی بهشت را چگونه وصف می کنند؟ آیا همچون قرآن ؛ می توان وصفی از بهشت نزد زرتشتیان یافت؟ سپاسگزارم.

    بهشت یک واژه پارسی است که گویش عربی آن را جنت نامیده است. این واژه از وهیشتم منو در اوستا آمده (وه= به=خوب، نیک – وهیشتم= خوبترین – منو= منش) بنابراین بهشت برترین صفت واژه (به) است. به، بهتر، بهشت، که همانند آن در زبان انگلیسی نیز آمده است good,better,best . در بینش زرتشت، وهیشتم منو (بهشت) جایگاهی نیست که خداوند از پیش برای انسان آماده کرده باشد تا پس از مرگ مکان نیکوکاران شود و بدکاران از آن بی بهره بمانند بلکه بهترین منش را انسان می تواند آگاهانه برای خود فراهم سازد و آن را برگزیند. هنگامی که انسان کار شایسته ای که برگرفته ازمنش نیک باشد را انجام می دهد تا سبب خشنودی دیگران و روان هستی گردد در آن هنگام او روانی شاد و آرام خواهد داشت به عبارتی در بهشت خویش به سر خواهد برد که می تواند این بهشت را همچنان در سرشت و روان خویش نهادینه سازد.

23.  درود، آیا نماز گذاردن در آیین زرتشت اجباریست ؟

    خیر، دین زرتشت آیین اختیار است و فرد آزاد است تا خودش بیندیشد و با اراده خویش آنچه را برای آسایش، آرامش، شادی، سازندگی و رستگاری همگان نیاز است گزینش کند و به باور برگزیده اش استوار باشد. بنابراین نه تنها نماز خواندن بلکه خوردن، آشامیدن، شاد بودن، سوگواری، پوشاک، پایبندی به باورهای گذشته و… همگی با خردمندی و در پرتو آزادی به انسان می رسد نه از روی اجبار. 

24.  نظر شما درباره اثار خانم مری بویس وکتاب زردشتیان ایشان چیست؟

    مری بویس همانند بسیاری از پژوهشگران غربی از آنچه در فرهنگ گذشته ایرانیان وجود داشته است به نام آداب ورسوم زرتشتیان یاد کرده است البته مری بویس چند ماهی را نیز دریک خانواده زرتشتی سنتی در یزد زندگی کرده وشنیدنی ها وباورهای سنتی آنان را نیز به نوشته های خود افزوده است درحالیکه بیگمان برخی از باورهای گذشته زرتشتیان برگرفته از قوانین وندیداد ودیگر نوشته های کهن ایرانی بوده که هیچ شباهتی به بینش زرتشت ندارد. آنچه باید اکنون درباره آداب ورسوم، فرهنگ، باورها و رفتار زرتشتیان به نگارش در آورد بایستی با بینش زرتشت در گات های او هماهنگی داشته باشد در غیر این صورت از سنت های کهن ایرانی است که در دوره های گوناگون گردآوری شده است که نباید همه آن ها را به فرهنگ زرتشتیان نسبت داد.

25.  آیا از نظر دین وه مزدیسنا، موجودات ماورائی که اعراب به آنها جن می گفتند،وجود خارجی دارند یا خیر؟ خواهش می کنم کامل برایم توضیح دهید.

    خیر، در اندیشه ایرانی از موجوداتی که مربوط به جهان ناپیدا باشد سخنی گفته نشده است. مردم پیش از زرتشت، در استوره های ایرانی به نیروهایی باور داشته اند که بر زندگی آنان تاثیر سازنده و یا ویرانگر داشته است مانند مهر، ورهرام، سروش و… که یشت هایی نیز در ستایش آن ها وجود داشته است اینها پس از زرتشت به نام ایزدان معروف شده اند که همچنان در بخش هایی از اوستا از آن ها یاد می شود ولی هیچکدام وجود خارجی نداشته اند. اندیشه زرتشت بر پایه استوره ها بنا نشده است و از پندارهایی که به دوراز دانش باشد گفتگو نمی کند.

26.  آیا با داشتن اندیشه،گفتار و کردارنیک و بدین گونه اعلام زرتشتی بودن می توان از طریق هایاس به آمریکا رفت؟

    اگر کسی بخواهد به آمریکا و یا کشور دیگری برود راه های گوناگونی مانند سرمایه گذاری و دانشجویی وجود دارد نیازی نیست تا به ظاهر دین خود را تغییر دهد و دین را وسیله و ابزاری قرار دهد تا بتواند با کمک آن به جایی دیگر پناهنده شود

27.  با سلام،شاید سئوال اینجانب تکراری باشد ولی ازنظر قانونی چگونه میتوانم زرتشتی شوم وکارت زرتشتیگری بگیرم. باتشکر

    بیگمان تکراری است. پیش از این اشاره شده است که زرتشتی، شدنی نیست بلکه بودنی است یعنی هرفردی می تواند با رفتار و کرداری که بر گرفته از اندیشه نیک است از گروه پیروان آیین راستی و خرد نیز باشد. بنابراین بهره مندی از اندیشه نیک، داشتن گفتار سنجیده با پشتوانه خرد و انجام کردار خوب و سازنده، نیاز به هیچ کارت، مدرک، گواهینامه و دیپلم ندارد. به عبارتی بودن و زیستن در زندگی سرشار از راستی، خردمندی، شادی در پرتو آزادی برای سازندگی و تازه شدن به سوی خوشبخت ساختن خود و دیگران حق هر انسانی است!

28.  با درود فراوان لطفا در مورد دعای اهونور و کاربرد آن توضیح دهید و دیگر اینکه فایلهای صوتی و یا تصویری نیایش های دینی به ویژه نیایش اهونور را از چه جایی می توان تهیه نمود. با سپاس (وهومن)

    درود، نیایش کوتاه اوستایی “یَتااهو وئیریو” که از نظر وزن و آهنگ به سرود های اهنودگات (بخشی از سروده های اشوزرتشت) شباهت دارد، اهونَه وَر نیز نامیده می شود. این سرودکاربرد ویژه ای ندارد. همراه با سرودن اوستا یکبار، دو، پنج و گاهی بیست و یکبار خوانده می شود. برگردان آن در گزینه مقاله ها از همین وب سایت آمده است. 

29.  بادرود.در مراسمی که از طرف زردشتیان برگزار می شود در اوستا افرینامه که با بالا بردن یک انگشت و ویسپوخواتره معادل دو انگشت است یعنی چه وچه منظوری است ؟ با سپاس

    گزینه مراسم سنتی را از سمت چپ صفحه پرسش و پاسخ دینی برگزیند، سپس به پرسش های 61 و62 بنگرید. این پرسش را پیش از شما پاسخ داده ایم. محبت کنید پیش از هر پرسشی، به بیش از 500 پاسخ داده شده نگرشی داشته باشید. شاید! پاسخ خود را از آنجا دریابید. سپاس بیشتر 

30.  زردتشت و اسلام را با هم مقایسه کنید.با تشکر

    دوست گرامی، ما تنها به پرسش هایی که درباره بینش و جهان بینی زرتشت و فرهنگ ایران باستان باشد پاسخ خواهیم داد؛ مقایسه کردن چنین بینشی با هر آیین و فلسفه دیگر را از کتاب ها بهره بگیرید یا از اندیشمندان همان دین پرسش فرمایید. خوشبختانه تمام ادیان کتاب های زیادی در باره جهان بینی، احکام و سنت های خود نوشته اند که می توان از آنها نیز بهره گرفت. 

31.  با درود فراوان، اگر يک فرد زرتشتي در مورد درستي اعمال خود دچار ترديد شود آيا بايد به فرد خاصي رجوع کند؟آيا گات ها جوابگوي تمام سوالات هست؟

    اشتباه ما این است که دین باید پاسخگوی تمام نیازهای انسان باشد. اعمال و کردار انسان اگر درست باشد نه تنها آسیبی به دیگران نخواهد رسید بلکه سبب خشنودی وجدان شخص و احساس وزندگی دیگران نیز خواهد بود. و چنانچه کرداری ناشایست باشد، نخست وجدان و روان آن فرد آزرده خواهد شد و پس از آن قوانین اجتماعی نیز در برابر کارهای ناشایت افراد پاسخگو خواهد بود. پلیس، دادگاه، بازرسی و نهادهای پی گیری کننده برای اعمال انسان نادرست و گناهکار به وجود آمده اند. اینکه تردید درباره انجام کار نیک یا بد وجود داشته باشد نیز شخصی می تواند پاسخگو باشد که به دانایی او در آن مورد بیگمان باشید. گات ها، سرودهای زرتشت بنیان رستگاری انسان را پایه ریزی کرده است ولی به کردارهای عادی انسان اشاره ای ندارد که بتوان همانند کتاب شرح احکام به آن استناد کرد.

32.  با سلام.من میخواستم به آیین زرتشتی درآیم.چگونه اقدام کنم؟ ضمنا ساکن اصفهانم.

    دوست گرامی چرا پاسخ های پیشین را به ژرفی نگاه نکرده اید؟ دین زرتشتی آیین و روشی نیست که بتوان به آن درآمد یا واردشد. قوانین و مقررات ورود و خروج در آن تعریف نشده است! هر انسانی حق دارد تابینش زرتشت را در کردارخود پویا و استوار سازد. به باور و اندیشه زرتشت، هیچ فرد یا نهادی تعیین نشده تا بپذیرد یا رد صلاحیت کند که انسان دیگری چگونه وچه زمانی به آیین راستی درآید! با دروغ مبارزه کند. خردمندی پیشه سازد. شادی و خوشبختی را برای خود و دیگران فراهم کند. سازنده و نوگرا باشد. از خرافات و پندارهای نادرست دوری گزیند. به فلسفه آزادی و اختیار در گزینش هایش باور داشته باشد و… بنابراین هرکس با هرنگرش، گویش، فهمش، روش و ارزش حق دارد با بینشی که زرتشت نیز پیشنهاد کرده است هماهنگ گرددو ادامه زندگی خود را بربینش وفلسفه آن پایه ریزی کند. از هر قوم و نژاد باشد، در هر شهر و کشوری زندگی کند. برای پیوستن به آموزش هایی که کردار آن برگرفته از اندیشه نیک وخرد رساباشد، تفاوتی نخواهد کرد. 

33.  درود اگر وحي به زرتشت در کار نبوده است حضرت زرتشت چگونه اسرار خلقت مانند وجود بهشت و جهنم و روز رستاخيز و چيزهاي گوناگون ديگر را دريافته است و چگونه مي توان آن را قبول کرد.

    وحی برای زرتشت در کار نبوده بلکه چنانکه پیش از این نیز اشاره شده است برخلاف پدیده وحی برای پیامبران ابراهیمی؛ زرتشت با الهام، دل آگاهی و پیغام سروش به راز هستی پی برده است و در سروده های خود آنها رابیان کرده است. او اجباری در پذیرفتن و قبول گفته هایش را پیشنهاد نکرده بلکه به هرکس اختیار داده تا خود نیز به ژرفی اندیشه کنند سپس با خردمندی بهترین گفته ها را پذیرا باشند. بهشت و جهنمی که زرتشت به آن باور داشته و بیان کرده است جنبه مادی ندارد. خداونداز پیش آن را نساخته تا آماده برای پذیرش انسان پس از مرگ باشد که لذت های مادی را به نیکوکاران در بهشت هدیه دهد. درمقابل سوختن و عذاب را برای گناهکاران در جهنم داشته باشد، بلکه بهشت و دوزخ اندیشه زرتشت حالتی مینوی است که شادی روان و یا افسرگی آن را در این جهان در پی داشته و ادامه آن برای روان پس از درگذشت نیز ادامه خواهد داشت و چنین حالت هایی را هرکس می تواند با کردار نیک برای خود فراهم سازد نه اینکه توسط موبد یا پیشوای دینی او اندوخته گردد. بدین ترتیب هرکس مایل است آن را قبول خواهد داشت و گرنه زرتشت از نپذیرفتن آن آشفته و خشمگین نخواهد شد تا آن را به مقام بالا تر از خود گزارش دهد. 

34.  درود بر شما، در مورد شر و خوبی: تا جایی که مطالعه کرده ام زرتشتیان اعتقاد بر این دارند که خداوند خوبی مطلق است و بدی موجود در این جهان به دلیل خاص صور مادی شدن آن است مثل تاریکی و روشنایی ، یعنی روشنایی که هم هست دارد و هم واقعیت وقتی در این گیتی قرار می گیرد جایی که در آن روشنایی نباشد تاریکی که هست ندارد ولی واقعیت دارد ،واقع می شود. برای کارهای بدی که انسانها نیز انجام می دهند زرتشتیان معتقد هستند که خداوند خوبی مطلق است و کارهای بد توسط انسان صورت می گیرد و خداوند در آن سهمی ندارد. سوال من این است که اگر قبول کنیم که خداوند خوبی مطلق است و شر توسط اندیشه بد انسانها صورت می گیرد پس “این تمایل به شر را یا اندیشه بد” را که در انسان گذاشته؟آیا انسان خود این را خلق نموده؟یا باز به خاطر ظاهر شدن در این دنیا مثل روشنایی و تاریکی می باشد ، یعنی جایی که خوبی نباشد شر می آید؟پس آیا اینگونه نمی توان گفت که خداوند دنیایی را آفریده که در آن هم روشنایی است و هم تاریکی و هم خوبی و هم شر ، مگر می شود گفت که خداوند شر را نیافریده، در حالی که خود سیستمی را خلق نموده که در صورتی که فلان چیز نباشد ، عکس آن یا ضد آن واقعیت می یابد؟یا شاید درست این باشد که خود انسان این اندیشه بد را آفریده که اگر این طور باشد ، گاتها زیر سوال خواهد رفت زیرا در گاتها می گوید “به صورت خلاصه:آن هنگام که آن دو در اندیشه ها در آغاز گیتی ظاهر شدند که در همه چیز با هم ضد بودند آن یکی خوبی و آن یکی بد”یعنی انسان نقشی در این خلق شدن اندیشه بد و خوب نداشتند ، و این دو حاصل سیستم پایه ریزی شده ایی که توسط خداوند خلق شده در گیتی ظاهر شده اند، پس نمی توان گفت که خلق اندیشه بد از آن انسان است زیرا در ظاهر شدن آن نقش نداشته؟

    درود، دوست گرامی چرا باید تاریکی را پدیده ای بد بدانیم! بیگمان آگاهید که برخی از پروانه ها، خفاش، کرم خاکی، جوجه تیغی، جغد و بسیاری از موجودات دیگر روز خود به امید تاریکی شب پشت سرمی گذارند تا درتاریکی به حرکت درآمده و به دنبال غذا بروند. لابد می دانید که درختان سبز درتاریکی شب بهتر نفس می کشند، به عبارتی اکسیژن را از هوا می گیرند. چرا باید سردی را بد بدانیم وگرما راخوبی یا برعکس آن؛ کسانی که درسرمای قطب زندگی می کنند آرزوی داشتن گرمای آتش را دارند ولی آنانکه در صحرای داغ عربستان از گرمای شدید آفتاب نیم سوخته شده بودند در باور خود، آتش را به جهنم نسبت دادند. گرمای آتش، سردی قطب، روشنایی وتاریکی همه آفریده شده خرد اهورایی و همه نیک می باشند. اگر از باور رویایی خود بخواهیم! هرچه انسان در کره زمین زندگی می کند را برای چند روزی به سیاره دیگری ببرد، آنگاه متوجه می شویم که همه چیز برای موجودات جهان، بدون حضور انسان خوب و سازگار خواهد شد. زلزله، سیلاب و آتشفشان همچنان روی خواهد داد ولی کسی نیست که از آسیب های آن ناله کرده و هراسان گردد. چیزی به قول شما شر نیز جایگاهی ندارد. وقتی دوباره انسان بر سرزمین ها قدم می گذارد آنچه را که بیش از اندازه باشد برایش ناراحت کننده خواهد بود و به باورش بدی ها نام خواهد گرفت. گرمای سوزاننده، سرمای زیاد، تاریکی مطلق، همه بد خواهند بود… وقتی پیام و فلسفه زرتشت را بررسی می کنیم که شما نیز به آن اشاره کرده اید. به دو گوهر همزاد و متضاد اشاره شده که در آغاز شکل گرفتن هستی بوده و تا پایان نیز پویا خواهند بود. این دو نیرو را می توان مثبت و منفی، کشش و رانش، تز و آنتی تز دردانش امروزی نامید. اگر نیروی کشش خورشید با نیروی فرار سیاره ها از گرمای آن نباشد. هستی نخواهد بود به ویژه در کره زمین! این نیروهای همراه ولی ناهمگون را نیز نمی توان بد دانست همه خوب و لازمند. ادامه پیام زرتشت این است که هرگاه این دوگوهر (نیروهای مثبت و منفی = خوب) در اندیشه انسان شکل بگیرند. شخص دانا که از دانش و آگاهی بهره برده است آن را به سپنتامینو (منش سازنده) تبدیل خواهد کرد و شخص ناآگاه و بی دانش تراوش اندیشه خود را به انگره مینو یا فکر ویران کننده (اهریمنی) بروز خواهد داد. اثر اندیشه اهریمنی در جامعه انسانی و موجودات دیگر آسیب هایی را فراهم خواهد کرد که با هنجار هستی سازگار نیست و در آنجا حق داریم که بگوییم اندیشه اهریمنی انسان های نادان، بدی را به وجود آورده است!! آلوده کردن آب دریاها و رودخانه ها، ویران کردن خاک و جنگل و سرسبزی، آلوده کردن هوا در محیط زیست، جنگ و خونریزی بین اقوام بشری، دروغ، دزدی، غارت، نژادپرستی و غیره، هیچیک به خواسته خداوند انجام نمی گیرد، انسان بداندیش آنها را پدید می آورد؛ پس خداوند سراسر نیکی و داد است. انسان نیز می تواند سراسر خوبی باشد ولی اگر تمایل به ویرانی داشته باشد نیز دوگوهر همزاد که هردو نیک آفریده شده اند در اختیار اوست تا با جان مایه نادانی او در آمیزد و آنگاه پدیدآورنده بدی هاباشد.

35.  درود بر شما نمی دانم چرا به سوال همه پاسخ می دهید بجز من ؟ سوالم در مورد بعد از مرگ از دیدگاه زرتشت بود که آیا انسان بعد از مرگ باز اختیار دارد یا نه؟ امید به پاسخ شما پدرود

    دوست گرامی و دیگر پرسش کنندگان عزیر، بارها نوشته ایم، به پرسش های تکراری که مشابه آن را پاسخ داده ایم. باردیگر پاسخی نخواهیم داد!! یا اگر پرسشی به موضوع فرهنگ و فلسفه ایران باستان ربطی نداشته باشد نیز بی پاسخ خواهد ماند. در مورد پرسش شما وقتی گفته ایم که زرتشت آزادی و اختیار بهتر زیستن را در زندگی به انسان سفارش و پیشنهاد کرده ولی به جهان پس از مرگ همانند ادیان ابراهیمی اشاره ای نکرده است. وقتی پاسخ داده ایم که در پیام زرتشت، اینگونه پرسش ها به صورت احکام دینی گفته نشده و بسیاری از ناگفته ها و ناشناخته ها را بایستی دانش زمان پاسخگو باشد! پس چه جواب تازه ای برای پرسش شما وجود دارد؟ گفته ایم به باور زرتشتیان مرگ و نیستی جایگاهی ندارد! درگذشت انسان از جهان مادی، با نیستی و مرگ تفاوت دارد پس انسان به قول شما بعد از مرگ چه اختیاری دارد؟ شما هرچه بنویسید ما در بخش پاسخ این پرسش قرار خواهیم داد! بدرود

36.  درود به شما.1-موبدان متن پتت را برچه اساسی نوشته اند؟و چرا نوشته اند؟با توجه به اینکه زرتشت آن ها را نگفته است 2- شما وندیداد را چون پیام زرتشت نبوده قبول ندارید اما خرده اوستا و سایر بخش ها (به جز گاتها) را که موبدان نوشته اند قبول دارید چرا؟

    پتت یا پشیمانی از زمان ساسانی نوشته شده است زمانی که پیروان ادیان دیگر مثل مسیحی و کلیمی نیز برای زندگی کردن به ایران آمده و برای خود مراکز دینی داشتند. نمونه آن کلیسای ساخته شده در ارومیه از آن زمان همچنان وجود دارد و کنیسای کهن یهودیان در شهر همدان و زیارتگاه دانیال نبی را نیزآنان بنا کرده اند. باتوجه به آیین توبه کردن واعتراف برای کشیش که در فرهنگ مسیحی وجود داشت برخی از زرتشتیان در زمان ساسانی راه ساده تری برای بخشش گناهان خود را مشاهده کردند و قرار بود برخی به دین مسیحی در آیند به همین دلیل موبدان برآن شدند که با توجه به پیام زرتشت که هرکس خود می تواند کارهای نیک بسیاری انجام دهد تا رفتار ناشایست گذشته خود را جبران کرده باشد. متنی را که به عنوان کارهای ناشایست در آن زمان بود را تنظیم کرده و به بخش پایانی خرده اوستا افزودند تا هر زرتشتی به هنگام نیایش بداند چه کارهایی را نباید انجام دهد که به گناهان او افزوده گردد. 2- همه متن هایی را که به زبان اوستایی است از گنجینه ارزشمندی است که تاریخ اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نیاکان ما را گزارش می دهد و همگی اعتبار داشته و مورد قبول می باشند با این تفاوت که گات ها، سرودهای ورجاوند و اندیشه برانگیزی است که از زبان اشوزرتشت، پیام آور ایرانی سروده شده و تمام آن راهکارهایی برای بهزیستن، شادبودن و رستگارشدن درجایگاه ارزشمند انسانی است و لی مانند وندیداد اشاره ای به احکام عادی مورد نیاز انسان، موارد بهداشتی و چگونگی زندگی روزانه او نکرده است و همانند یشت ها به داستاها و حماسه ها یی که ممکن است در تاریخ گذشته ایران روی داده باشد یاد نکرده است. این موراد در نوشته های دیگری فراهم است که ادبیات و دانش آن زمان است و بیگمان انسان هایی دانشمند در هر دوره و زمان آن را به نگارش درآورده اند. 

37.  تفاوت الهام خداوندی با وحی چه مي باشد!. الهام خداوندی هم بايد از طريق فرشته اي از جانب افريدگار باشد که همان وحي نام مي گيرد.

    خیر، از آنچه که درمورد وحی شنیده شده، فرشته ای آسمانی از جانب خداوند و در نوبت های گوناگون پیغامی را به هر مناسبتی در گوش پیامبر خدا خوانده است و پیامبر بدون اینکه خود نقشی در آن دیدگاه داشته باشد، تمامی آن آیه و یا دستور الهی را برای مردم بازگوکرده و زمانی بعد ثبت شده تا به صورت کتاب آسمانی در آمده است. الهام یعنی دل آگاهی، دریافت درونی با یاری منش نیک خدایی، یعنی رسیدن پیغام سروش پس از آشنا شدن به راز و رمز هستی. حافظ اشاره می کند: تانگردی آشنا، زین پرده رمزی نشنوی/ گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش- در دل آگاهی و الهام نیازی به رابطه و پیغام رسانی از جانب فرشته و موجودی دیگر نیست بلکه انسان دل آگاه، خودش به تنهایی، نیروها و فروزه های اهورایی را درخود پرورش خواهد داد تا به جایگاه ارزشمند پیام آوری از سوی خرد پاک اهورامزدا برگزیده شود.

38.  با درود فراوان زرتشت از جانب آفریدگار بزرگ، اهورا مزدا به بیامبری برگزیده شد و گات ها از جانب خدای بزرگ می باشد و یا این که زرتشت فیلسوف و دانشمندی بزرگ بود که با پی بردن به راز خلقت سخنان و اندیشه ی خود را در کتابی به نام اوستا جمع آوری کرده؟ با سپاس فراوان

    از آنچه در سروده های گات ها برداشت می شود، زرتشت پیامبری نبوده که یکباره و از دنیای بیسوادی، چوپانی و عادی به پیامبری برگزیده شود او به بسیاری از دانش های زمان آگاهی داشته است و پیش از اینکه پیامبر باشد او فیلسوفی بوده که ویژگی های سنتی جامعه را نقد و بررسی کرده و بسیاری از پندارهای مردم را نادرست وکارهای رهبران دینی آن زمان را مردود دانسته است. او در زمان ده سال به طبیعت روی آورده تا پرسش های خود را از رازهای موجود در زندگی درک و دریافت کند. او چنانکه در هات 29 از یسنا ( سرود دوم گاتها) آمده است، در رایزنی بین اهورامزدا( خرد کل)، وهومن ( منش پاک)، اشا (هنجار هستی) و گئوش اوروان ( روان گیتی) برگزیده شده تا پیام راستی را به مردم برساند و راهنمای مردم برای رسیدن به شادی، آرامش و رستگاری باشد. به عبارتی هردو بخش پرسش شما را در برمی گیرد. یعنی زرتشت، عارف و فیلسوفی بوده که به راز های هستی پی برده و از سوی خداوند به پیامبری برگزیده شده و سروده هایش به نام گات ها به یادگار مانده است.

39.  با سلام خدمت شما . آیا قبول دارید که کتاب زرتشت در گذشته بیش از این بوده که در حال حاضر موجود است ؟ اگر قبول دارید ، اگر زرتشت حامل آخرین وحی بوده ، چرا مقداری از آن از بین رفته ؟ در اینجا دو اشکال پیش می آید : 1- اولا” در مقام خداوندی نیست که نتوانسته باشد دین خود را حفظ کند. 2-دوما” اگر خدا می توانسته و آن را حفظ نکرده تکلیف پیروان دینش چیست ؟ هم چنین دیدم که نوشته بودید اگر در قرآن وجود دارد که می گوید مسلمان شوید بازگو کنید اگرچه در قرآن نداریم که صراحتا” بگوید مسلمان شوید اما خداوند خاضعانه اینگونه می فرماید : وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الإِسْلاَمِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ a.habibi98@gmail.com

    درود برشما، خیرقبول نداریم. کتاب زرتشت ( گات ها)در گذشته و حال همین اندازه بوده و ازبین نرفته است. آنچه در یورش ها و تاخت و تازهای بیگانگان بر این سرزمین از بین رفته است مجموعه نوشته هایی بوده است که همه به زبان اوستایی نگارش شده است. زیرا الفبای اوستایی خط تمام نوشته و کتاب های آن زمان بوده است که بسیاری از این یادگارهای گذشتگان مربوط به بینش زرتشت و پیام او نمی باشد — زرتشت حامل آخرین وحی نبوده که شما اشاره فرمودید، زرتشت خود را یک آموزگار راستی می داند که رازهای هستی را از دریچه دل دریافته و آنچه بیان کرده است بایاری پیغام سروش از اهورامزدا به او الهام شده است. بنابراین فرشته ای نیز در کارنبوده است تا درگوش او نجوا کرده ودستود داده باشد. در مورد پرسش شما در بند 1- خداوند قرار نشده تا در جایی استوار گردد و از دین زرتشت حفاظت کند. اهورامزدا در باور زرتشت خدای دانایی است که هستی را آفریده و انسان را موجودی هوشمند خلق کرده تا در سازندگی، پیشرفت و تازه گردانیدن جهان یاری گر و همراه خداوند باشند. تاکنون نیز چنین بوده است به گونه ای که انسان امروزی از انسان اولیه بسیار تفاوت دارد و همه را مدیون خردمندی، دانایی و هوش خداده خویش است. 2- خداوند دین و اندیشه زرتشت را حفظ کرده و همچنان خواهد کرد، شاید در برداشت و آگاهی ما این نگهداری کمتر جای می گیرد و می گنجد.برای یادآوری: زرتشت به همه انسان ها سفارش می کند تا از خرد خود بهره بگیرند- به پیشرفت در زندگی توجه کنند- شادی و خوشبختی را برای خود و دیگران فراهم سازند – از خرافات و پندارهای نادرست دوری گزینند – مهربانی، فروتنی و پارسایی را پیشه خود سازند- از خشم و کینه و جنگ و خونریزی دوری گزینند و به اندیشه، گفتار و کردارنیک روی آورند؛. ممکن است یکی بخواهد به جای کردار نیک واژه بیگانه (عمل صالح) را به کار گیرد، اشکالی ندارد، اگر تظاهر به کردار نیک نداشته باشد بازهم سفارش زرتشت ایرانی را به کار گرفته است و به نوعی پیرو سفارش زرتشت بوده زیرا عمل صالح در زندگی انجام داده است. باید بررسی کنیم که در جهان با این ویژگی هایی که زرتشت هزاران سال پیش به آنها اشاره کرده است. چند ملیون نفر پای بند بوده، ارزش های نیک انسانی را که زرتشت اشاره کرده وبه برخی از آنها اشاره کردیم، پیشه خود ساخته و درجهان امروز به پیشرفت وسازندگی دست یافته اند. آنها همه پیروان آیین راستی و خرد به شمار می آیند که برای نخستین بار در سرزمین ایران پایه ریزی شده است و اندک اندک به زبان های دیگر ترجمه شده و به ملت های دیگر رسیده به شکلی که اکنون دیگران نیز به آن افتخار می کنند. چه تعداد انسان نا آگاه در جهان سراغ داریم که به هرمناسبت و باورغیر منطقی، به جان هم افتاده، جنگ هفتاد و دو ملت را راه انداخته؛ با خون ریزی، جنگ، ترور و کشتار دیگران در اندیشه رسیدن به جایگاه سروری بردیگر انسان ها برآمده اند. آنها از عمل صالح و معقول استفاده می کنند!؟… جمله عربی آخر پرسش خود را اگر به پارسی ترجمه کنید ایرانیان که زمانی به گویش عربی آشنایی نداشتند وبه همین دلیل “عجم” نام گرفتند، بهتر آن را درک کرده و بیگمان تفسیر خواهند کرد. 

40.  آیا دین زرتشتی احکام دارد؟خوب و بد را چگونه تعیین می کند؟آیا در موارد جزئی زندگی نظر می دهد؟اطفا کامل پاسخ دهید.

    خیر، در دین زرتشتی احکام وجود ندارد، این واژه جمع حکم است که از سوی حاکم صادر می شود. پارسی این واژه دستور است پس باید در دین زرتشتی کسی باشد که دستور بدهد تا چه باید کرد و چه نباید انجام داد. چنین کسی نباید وجود داشته باشد. زیرا زرتشت در هات 30 از سرودهای خود سفارش می کند: بهترین گفته ها را به گوش بشنوید، با اندیشه ای ژرف به آن بنگرید، سپس هر مرد و زن ازشما راه خویش را با اختیار برگزیند… بنابراین فرد در شنیدن و پذیرفتن گفته ها آزاد است. طبیعی است که دانش بشری در هر زمان به نتایج بهتری رسیده و خواهد رسید که انسان خردمند بایستی به هریک از پیشنهادهای علمی، اجتماعی، حقوقی، بهداشتی، بهزیستی، درمانی، اقتصادی و… توجه داشته باشد تا آسیبی برزندگی او وارد نشود. بنابراین این دین در موارد جزئی مانند چه خوردن، چگونه شستن، کجا رفتن، چرا نرفتن، نوع نشستن، شیوه آرایش کردن، فرم لباس پوشیدن و غیره اشاره ای ندارد و آنچه خرد جمعی در هر زمان ودر هر مکان پیشنهاد می دهد به ژرفی توجه می کند و با آزادی، بهترین شیوه رابر پایه دانش وخرد برای زندگی خویش برمی گزیند.

41.  با درود به استاد پارسا و موبد گرانقدر آقاي نيکنام من مدتي در حال خواندن اوستا هستم ولي به کلماتي برخوردم که معني و تلفظ درست آن ها را نمي دانم از شما خواهش مي کنم معني کلمات زير را براي راهنمايي من قرار دهيد. اشه(اشونان)-گوشورون-آرميتي-فرشوشتر-سپندار مذ-ترمنشي-سروش-ورجاوند-منثره-گرزمان-آذر پسر اهورا مزدا-راسپي-وهومن-هوروتات-اشه وهيشت-خشثره و يريد-سپنته ارميتي. با سپاس بي پايان

    درود برشما واژه ها به ترتیب اینگونه بیان شده و معنی دارند؛ اَشه یا اشا = هنجار راستی و نظم هدفمند گیتی، کسی که با این هنجار رفتار کند او را اشو می نامند که جمع آن اشوان خواهد بود –//- گئوش اوروان: گئوش = گیتی و اوروان = روان که باهم روان هستی در گات ها معنی دارد -//– آرمئی تی= آرمان و آرزو که بیشتر با سپنته = مقدس می آید که هردو با هم آرمان و عشق پاک معنی دارد –//- فرشوشتر نام یکی از نزدیکان زرتشت بوده است -//– سپندارمذ = سپنتَه آرمئی تی= آرمان وعشق پاک که در گویش پارسی به اسپند و اسفند تبدبل شده است –//- ترمنشنی= داشتن منش بد –//- سروش= ندای درونی و دل آگاهی که در اوستا سرئوشَه نام دارد -//– ورجاوند= مقدس –//- مانتره = سخن اندیشه برانگیز که به سروده های زرتشت گفته شده است –//- گروثمان = سرای نور وسرود که جایگاهی خوش آیند برای روان درگذشتگان بیان شده است -//– آذر = آتش در اوستا داریم: آترش پُوثره اهورهِ مَزدائو؛ آترش = آتش، پوثره = پرتو، فروغ بنابراین آتش پرتوی از اهورامزدا درست است نه پسر او –//- راسپی نام یکی از موبدان است که در سرودن یسنا با موبد دیگر به نام زوت همکاری دارد -//– وُهومن = نیک اندیشی، منش نیک –//- هه اور وَتات = رسایی که در گویش پارسی خورداد شده است –//- اشه وَهیشتَه = بهترین اشویی، اشا =هنجار راستی و وَهیشت = بهترین –//- خشَتره وَئیره = شهریاری، پادشاهی و تسلط بر خویشتن –//- سپنتَه آرمئی تی، همان سپندارمذ است یعنی عشق پاک و مقدس

42.  با درود فراوان در تاريخ بلعمي آمده است که زرتشت در زمان پادشاهي گشتاسپ ادعاي پيامبري کرد و به گشتاسپ شاه گفت که به او از آسمان وحي مي شود و اين وحي ها را برروي دوازده هزار پوست گاو نوشتند و در کتابخانه جاي دادند ؟ آيا اين مسئله صحيح است ؟ چون من از پاسخ هاي قبلي شما به شکلي ديگر برداشت کردم که زرتشت يک اصلاح کننده جامعه بود که به راز افرينش پي برد ! خواهش مي کنم هر چه زودتر پاسخ دهيد. با سپاس

    درود برشما، غیر از تاریخ بلعمی در بسیاری از نوشته های دیگر نیز به زایش، چگونگی زندگی و به پیامبری رسیدن زرتشت و معجزه های او اشاره شده است که بیشتر آنها مریوط به مورخان اسلامی یا گزارش هایی است که پس از اسلام در ایران نگارش شده است. شاهنامه فردوسی نیز به این موضوع اشاره دارد ولی سخنی از وحی نکرده است. آنچه بیشتر باید بپذیریم این است که هر پیامبری در گفتار خود چه ادعایی کرده، برگزیده شدن خود از سوی خداوند را چگونه می داند، آیا به معجزه ای در پیشرفت کارخود اشاره دارد و چه ماموریتی برای دیگران دارد. بیگمان تمام پژوهشگران براین باورند که گات ها، سرودهایی است که زرتشت، پیام آور ایرانی سروده است. بنابراین از گقته های پیامبر چنین برمی آید که هیچگونه وحی در کار نبوده است بلکه پس از نگرش به هستی و ژرف بینی به زرتشت؛ الهام، و دل آگاهی و پیغام سروش رسیده است. معجزه آنچنانی روی نداده است و زرتشت خود را دانا، رهاننده، مانترن، سوشیانت و راهنمای دیگران نام برده است که در هنجار هستی از سوی اهورامزدا به این ماموریت برگزیده شده است.

43.  آيا شما زرتشتيان عزيز دين اسلام را به عنوان يک دين الهي و قران را به عنوان يک کتاب آسماني قبول داريد ؟؟ و اگر داريد چرا به گفته ي قران پيرو دين اسلام نمي شويد ؟؟؟ لطفا واضح و بدون پنهان کاري پاسخ دهيد.

    دوست گرامی، نخست اشکالی در مورد بخش دوم پرسش شما دارم؛ گویاتر بفرمایید که در کجای قرآن آمده است که ما زرتشتیان باید پیرو دین اسلام شویم؟ اگر شماره آیه و سوره مبارکه آن را بیان فرمایید، بهتر پاسخ خواهیم داد. تا آنجا که ما از یکی از آیه ها برداشت کرده ایم می فرماید : لا اِکراهَه فی اَلدین؛ بدین ترتیب هرکسی مجاز است هر دینی را که می پسندد؛ برگزیند. یادآوری می شود که پیروان زرتشت که زادگاه پیام آورشان در سرزمین ایران بوده است با توجه به گزینه هایی ساده و عملی که از ویژگی های پیامبرشان شنیده و به کار گرفته اند؛ پیوسته برآنند تا با فروزه راستی- اندیشه، گفتار و کردارخود را آراسته گردانند…شادی و خوشبختی را برای خود و دیگران فراهم سازند… تازه شدن زندگی را درجامعه پویا و پایدار سازند… نسبت به توان خود در پی آباد کردن جهان هستی باشند… برابری زن و مرد را فراموش نکنند… از ظلم و ستم و بیداد به هرانسانی با هر باور و نژاد، خود داری کنند حتا با حیوانات نیز خشونت نداشته باشند به همین انگیزه قربانی کردن را نیز نمی پسندند…خوشبختی خود را در خرسندی دیگران احساس کنندو… با این انگیزه ها تاکنون کمبودی در زندگی فردی و اجتماعی مربوط به این جهان و دنیایی که در باور مینوی خویش دارند احساس نکرده اند تا تصمیم بگیرند دین و مذهب های دیگری را انتخاب کنند.؛ اما در مورد بخش نخست پرسش شما اگر به تاریخ نوشته شده سری بزنیم، کورش را دربابل خواهیم شناخت که معبد آنها را خراب نکرد و در همانجا به نیایش پرداخت…پیروان زرتشت هیچگاه و در هیچ زمانی خود را بالاتر و برتر از دیگران ندانسته اند بنابراین با شمشیر یا به اجبار دین خود را به دیگران تحمیل نکرده اند و به تمام اندیشه ها، پیامبران الهی، فلسفه ها و مکاتب احترام گذاشته اند. از نیک اندیشی هایی که در گذر روزگار و پس از اندیشه های ایرانی، از هر فیلسوف، عارف، سالک، صوفی، دانشمند و پیامبری پدید آمده است؛ در زندگی به خوبی بهره گرفته اند. 

44.   با درود خواهشندم در مورد حجاب در دین زرتشت و یا اینکه اصلا پوششی که برای زنان در اسلام توصیه شده در دین زرتشت هست یا خیر

    دوست گرامی با اینکه سفارش کرده ایم تا نخست از 7بخش پاسخ های داده شده سمت چپ، بالا نگاهی داشته باشید و اگر به پرسش شما پاسخ داده نشده است؛ بپرسید. سوربختانه حوصله شما کم بوده است. این پرسش را در بخش زندگی زرتشتیان قبلا پاسخ داده ایم.

45.  با درود فراوان شما چه کتابی را در مورد توضیح کامل دین یگانه زرتشت معرفی می کنید.

    پیام و بینش زرتشت در دفتری به نام گات ها گردآوری شده است که برگردان های گوناگونی از ن وجود دارد. نشانی تهیه گات ها، سروده های زرتشت به گزینه کتاب از همین وب سایت استفاده کنید. برای شناخت آداب و رسوم سنتی زرتشتیان نیز می توانید از کتاب “از نوروز تا نوروز” بهره بگیرید.

46.  آیا در دین زردشتی برزخ وجود دارد؟

    در پیام و آموزش های زرتشت به مرحله ای که پس از مرگ برای روان درگذشته باشد اشاره ای نشده است؛ درفزهنگ سنتی زرتشتیان که بسیاری از آنها، باورها و سفارش های موبدان دوره ساسانی است به مرحله ای پس از مرگ برای روان درگذشتگان اشاره شده که همیستگان نام دارد و آن زمانی است که میزان نیکی و بدی که شخص در گذر زندگی مادی خود انجام داده است با یکدیگر برابر باشد، این همان دوره برزخ، فاصله ای بین بهشت و دورخ نامیده شده است. 

47.  سلام؛ چګونه است در دینی که در زمان ساسانیان دفن مردګان نداشتند و دخمه ګذاری بوده است افرادی مثل پارس بانو و …. از اهورا مزدا درخواست این کنند که کوه باز شود و در آن شوند؟ آیا این زیارتګاه ها ساخته افکار زرتشتیان نیست؟ اګر ممکن است در مورد بوجود آمدن این زیارتګاهها توضیح دهید. تشکر.

    ایرانیان باستان برای جسد مردگان خود ارزشی قایل نبوده اند چنانکه مزارهایی آنچنانی از سیاوش، سودابه، زرتشت، آرش کمانگیر، جاماسب حکیم، آریو برزن، رستم فرخزاد و…وجود ندارد که ایرانیان برای مرده پرستی به سراغ آنان رفته و گل وگلاب تقدیم کنند. پاسارگاد و نقش زستم نیز برای یادبود سرداران نامی تاریخ ایران بنا شده است؛ ایرانیان برای زندگی انسان در جهان مادی ارزش ویژه ای قایل بوده و جسد مردگان را برای آلوده نکردن محیط زیست به بیرون از محل زندگی خود می بردند و با یکی از پاک کننده ها مانند آب، خاک، هوا و آتش آنرا از بین می بردند یکی از این شیوه ها که در مناطق پوشیده از برف مانند سیبری رسم داشته دخمه گذاری بوده است و روش های دیگر نیز برای مردگان انجام می شده است.؛ در مورد دختران و کنیزان یزدگردسوم، آخرین پادشاه ساسانی که اکنون زیارتگاه هایی شکل گرفته اند وبه پیر معروف شده اند، اگر به زیارتگاه های دیگری که آنها نیز در دامنه کوه ها ساخته شده که چشمه آبی در کنار آن وجود دارد و به هنگام تابش نور خورشید از خاور، نخستین فروزش روشنایی برآن کوه می تابد توجه کنیم. و به قدمت سنگ و سنگواره آن مکان در دانش زمین شناسی اهمیت بدهیم متوجه خواهیم شد که اینگونه مکان ها بیشتر و پیشتر ازاین، نیایشگاه های مهر و ناهید بوده اند که زرتشتیان و پس از شکست ساسانیان همچنان برجای مانده اند. برخی که بعد ها درمحل مسلمان نشین جای گرفته اند به نام امامزاده ها و گاهی به نام پیر مانند بی بی شهربانو در شهر ری و پیر شالیار در بخش اورامانات کردستان درآمده اند و آنچه به زرتشتیان در استان یزد به ارث رسیده که آخرین پایگاه حضور آنان پس از فشار و کشتار حکومت صفوی بوده است، پیرانگاه هایی است که در این شهر و دیار وجود دارد و برای اینکه از دستبرد بیگانگان در امان بماند آنان را خواهران و ندیمگان بی بی شهر بانو همسز ایرانی امام حسین دانسته اند که اعتبار بیشتری به آن داده باشند. این مکان ها اکنون برای گرد هم آیی، شادی و نیایش زرتشتیان کاربرد دارد. 

48.  درود بسيار بر شما آيا فروهر نماد دين زرتشت است يا ايران باستان ؟

    در فرهنگ و باورهای سنتی زرتشتیان، فروهر یکی از فروزه های تشکیل دهنده انسان است در این باور انسان دارای دو هویت مادی به نام تن و جان است و دو فروزه مینوی او نیز روان و فروهر می باشد. روان همان روح در کالبد انسان است که گاهی شاد و زمانی ناآرام و ناخشنود خواهد شد. فروهر، نیرویی اهورایی (روح القدس) است که انسان بایستی آن را به کارگیرد تادر نهاد او پویاتر و پرفروغ گردد. این فروهر در اوستا فروشی نامیده شده و دارای شکل، تندیس و نگاره ای نیست.؛ تصویری که بر بالای سنگ نوشته های باستانی به ویژه دوران هخامنشی نقش بسته است که به صورت انسانی است حلقه به دست دارد و دوبال سه قسمتی در دوسوی او آمده و در دو سوی دامن او نیز دو شاخک نقش بسته است که مشخص نیست از چه زمانی فروهر نام گرفته است نماد ملی ایران باستان است و چنانکه هرملتی بر پرچم خود نقشی برگزیده است این نقش بر نگاره های کهن ایرانی موجود است که تاریخنگاران غربی نیز به نادرست گاهی آنرا شکلی از اهورامزدا نامیده اند. و مربوط به دین ویژه ای نیست. برخی از پژوهشگران باوردارند که باورهای ادیان آن زمان در شکل گیری ای نماد دخالت داشته است، به عنوان مثال حلقه در دست آن نماد آیین مهر است و حلقه بزرگ در کمر آن باور به بیکرانه بودن زمان در باور زروانی است و سه قسمت در بال آن باورهای زرتشتی به پندار، گفتار وکردارنیک است و شاخه های زیرین نماد نبرد دو نیروی مادی در زندگی انسان یعنی سپنتامینو و انگره مینو (نیک اندیشی و بداندیشی) است. 

49.  درودبر شمادوست عزیز؛ اول اینکه در دوره ساسانی که ایرانیان به دین اسلام گرویدندگفته شده که موبدان و بزرگان آن زمان ظلم و ستم هائی نسبت به مردمان آن زمان داشتند که باعث روی آوردن مردم به دین اسلام شد آیا این نظریه درست داست دوم اینکه آیا صلیب ازنشانه های قوم آریایی بوده که به دین مسیحیت رفته یا نه کلا از مشخصه های دین مسیح می باشد.

    بیگمان در دوران ساسانی نارسایی هایی برای مردم ایران وجود داشته است که یکی از آنها نفوذ اندیشه موبدان ان زمان در دربار بوده است و خود مختاری هایی که پادشاهان این حکومت به ویژه در پایان دوران ساسانی به نادرستی و به نام دین رسمی آن زمان برمردم روا می داشتند که سبب ایجاد اختلاف طبقاتی گردیده بود ولی این مورد دلیل حمله اعراب به ایران نشده بود. چگونگی زندگی و وعده هایی که به اعراب بادیه نشین داده شده بود. خشکسالی های چندین ساله در ایران، عدم وجود پادشاهی توانا و هوشمند و دیگر دلایل سبب شد تا حکومت مقتدر ساسانی و در پی آن، ایرانیان از اعراب شکست خورده و مدتی زیر سلطه فرهنگ اعراب در آمدند.؛ بسیاری از پژوهشگران براین باورند که صلیب همان چلیپا در فرهنگ وتمدن ایران و برگرفته از آیین مهر ایرانی است که نماد چرخش خورشید و نورافشانی آن بوده است که گردونه مهر نیز نام گرفته است. هنگامی که آیین مهر در اروپا به دین مسیحیت تبدیل گشت گردونه مهر و چلیپا نیز نماد این آیین قرار گرفت روز مقدس آنان نیز روز خورشید ( سان دی) نام گرفت و… 

50.  این روزها در سایت انجمن موبدان و منابع دیگر وابسته به آن تاکید می شود بر آسمانی بودن گاتها و اینکه اشو زرتشت طی 10 سال گوشه نشینی از بالای کوه با کتابی برای هدایت مردم برگشته است. شما فکر نمی کنید همه این مطالب تحت تاثیر ادیان ابراهیمی بوده است. کتاب گاتها سخنان خود اشو زرتشت است که از اندیشه پاک و خرد آن بزرگوار است نه اینکه از آسمان آمده باشد !!! (اگر شما بانظر من موافقید چرا برخی از موبدان در مقالات خود به چنین چیزهایی اشاره می کنند) مگر پیامبران سامی هر جور بودند پیامبر آریایی هم باید آنگونه تعریف شود؟

    در بینش زرتشت هیچگاه معجزه ای روی نداده است و خداوند در آسمان مشاهده نگردیده است. در سروده هایش اشاره به آسمانی بودن آنها نیزنشده است. زرتشت با درون نگری و نگرش به آنچه در هستی هنجار ساز و هنجاز گرا بوده و آنچه از پندارهای نادرست مردم آن زمان برداشت می شده است؛ دریافت که آفرینش را آغازی بوده که این فرآیند را نیرویی که با دانایی و توانایی بهره داشته رقم زده است، او این آغاز را خرد هستی، دانای کل، دانای بزرگ هستی آفرین و یا اهورامزدا نام نهاد. پس از او هزاران سال بعد که هریک از ملت ها به آگاهی دست می یافتند و تمدن وفرهنگ می آموختند از میان آنان برخاسته ای خود را فرستاده ای از سوی این یکتا آفریده و سرآغاز هستی می نامید. در باور زرتشت و بینش پیروان راستین او کتابی از سوی آسمان فرو نیامده بلکه تراوش دل آگاهی اندیشمند، فیلسوف، دانشمند و پیام آوری است که به راز هستی پی برده است و هنجار راستی را برای نخستین بار شناخته و به دیگران سفارش کرده است.

51.  آیا دین یک امر شخصی است؟

    اگر منظور شما در پیام زرتشت است. نه تنها دین، بلکه گزینش های دیگر در زندگی نیز با اختیار و یک امر شخصی است. گزینش همسر، گزینش مکان زندگی، گزینش دوست، گزینش کسب و کار، گزینش دین و… با آزادی و شخصی است ولی به نکته ای دیگر نیز باید اشاره کرد که گزینش ها بایستی بر پایه راستی و هنجار درستی که خرد رسا پیشنهاد می کند انجام می شود و انسان در گزینش هایش شایسته نیست تا از روی نادانی و احساس نادرست به هر گزینه ای روی آورد. 

52.  درود بر شما منظور از فلز گداخته در گاتها در یسنا های 32 بند 7 چیست؟ و بین ترجمه های گاتهای ابراهیم پورداود ، رستم شهزادی و فیروز آذرگسب و جلیل دوستخواه کدام بهتر شکل سروده ای زرتشت را حفظ کرده اند؟ سپاس

    درود، چنانچه در برخی از ترجمه ها به فلز گداخته در این بند اشاره شده باشدبه دلیل شناخته نبودن منظور زرتشت از پیام خود در این بند بوده است چنانکه اکنون نیز اصطلاحاتی به کار می رود که اگر معنی آن را در همین زمان ثبت نکنند هزاران سال بعد، پژوهنده را در ترجمه گمراه خواهد کرد به عنوان مثال پس از انقلاب در ایران واژه ای به نام (شیطان بزرگ) مرسوم گردید اگر این واژه را به زبان دیگری ترجمه کنند که منظور از آن را ندانند تصور می شود که در ایران آن زمان موجود عظیمی یافت می شده که ایرانیان با آن مبارزه می کرده اند و خواستار مرگ شیطان بزرگ بوده اند درحالیکه اگر در جایی یادآور شود که منظور از آن، دولت آمریکا بوده است مشگل ترجمه حل خواهد شد… بیشتر پژوهشگران، گات ها را به خوبی برگردان کرده اند ولی ممکن است در برخی از واژگان ، می بایستی به منظور آن در روزگاران گذشته پی می بردند که اینگونه نشده است. چنانکه (گئوش اوروان) را نیز به نادرستی در گات ها گاهی به روان گاو ترجمه کرده اند که برگردان درست آن روان گیتی و جهان است. پیشنهاد می شود به تازه ترین برگردان گات ها، که واژه به واژه ترجمه شده و گزارش دستوری آن نیز آورده شده است مراجعه کنید، ( گاتاها، سرودهای زرتشت، برگردان دکتر آبتین ساسانفر، انتشارات بهجت، 1390) برای تهیه آن با کتابفروشی مهرافزون در تهران تماس بگیرید. تلفن 88934366

53.  آیا گاتها تحریف شده است

    تا آنجا که پژوهشگران باور دارند سرودهای گات ها به دلیل اینکه به صورت شعر بوده است و هموراه سینه به سینه حفظ می شده است و برای از بین نرفتن و تحریف نشدن، در بین هفتاد و دو هات یسنا جای داده شده است. بنابراین همچنان دست نخورده به یادگار مانده است. 

54.  در گاتها وهیشتم مینو با گروسمان چه فرقی دارد؟

    بهشت در فرهنگ ایرانی به نام وِهیشتم منُو آمده است، وه همان به است یعنی خوب که به شکل بهتر و بهشت درآمده است وهیشتم یعنی بهترین و منو از منش می آید بنابراین وهیشتم منو یعنی زیباترین منش و نیک ترین حالت است که به روان انسان خواهد رسیدو گروثمان نیز واژه ای در بینش زرتشت است که به سرای روشنایی و سرود تشبیه شده است و مکانی که بهترین حالت برای شادی و آرامش روان خواهد بود.بنابراین چنانچه بهشتی برای انسان و پس از درگذشتن وجود داشته باشد از این دو واژه برگرفته شده که بهترین حالت روانی و سرایی خوش آیند برای روان انسان خواهد بود. 

55.  درود به موبد پارسا جناب آقای دکتر نیکنام استاد من 3 پرسش از شما دارم؟ آیا در دین زرتشتی مراسم قربانی کردن حیوانات انجام می شود؟ 2.آیا کتاب اوستا که شامل پنج بخش است از زمان اشوزرتشت به همین شکل بوده ویا پس از پیامبر به صورت امروزی نوشته شده است؟ 3.معنای نام اوستا چیست؟ با سپاس از شما بهرام از مازندران

    دوست گرامی، شما به تازگی از وب سایت ما دیدن می کنید؛ اگر به پاسخ های داده شده قبلی نگاه کنید بسیاری از پرسش های شما را نیز پاسخ داده ایم. بهر روی در دین زرتشتی قربانی کردن وجود ندارد و کاری نکوهیده به حساب می آید – سرودهای اشوزرتشت در کتابی به نام گات ها گرد آوری شده که بخشی از یسنا است و غیر از یسنا بقیه ادبیات اوستا ، آموزشها و باورهای ایرانیان باستان نیز از زمان ساسانی به پنج بخش یسنا، یشت ها، ویسپرد، وندیداد و خرده اوستا دسته بندی شده است. برای آگاهی بیشتر از بخش مقاله های همین وب سایت نیز دیدن کنید – اوستا، وستا، اپستا همه یعنی دانش و دانش درونی است.

56.  من یک مسلمان هستم که پس از مطالعه و تحقیق تصمیم گرفته ام زرتشتی شوم . ولی در آیین اسلام کسانی را که از دین اسلام به سایر دین ها بگروند مرتد می خوانند و آنان را مرتکب گناه کبیره و مستحق دوزخ می دانند . لطفا مرا راهنمایی کنید .

    باور ندارم که احکام دین اسلام چنین باشد ولی چنانچه شما درست نوشته باشید بهتر است مرتد نشوید، گناه کبیره نکنید و به دورخ نروید.

57.  بادرودبرشما اگر فرد زردشتی بخواهد تغییر کیش و آیین بدهد آزاد است یا آیین زردشت او را سرزنش میکند یعنی اگر بخواهد مسیحی یا مسلمان شود آزاد است یا به گفته مسلمانان مرتد شناخته میشود با سپاس فراوان

    خیر، دین پذیری نیز مانند دیگر گزینش ها در زندگی هر فرد رتشتی با آزادی و از روی اختیار است. کسی و یا ارگانی حق ندارد این اختیار را از او بگیرد.

58.  دروردبر موبد نیکنام من پس از کندوکاو های فراوان دریافتم که دین نیاکانم برترین و کاملترین و زیباترین دین است حال آیا جایی برای آموزش این دین به من وجود دارد ؟

    دین زرتشت گونه ای از درس نیست که در کلاسی آموزش داده شود، در پرسش های دیگر نیز پاسخ داده شده که فراپذیری رفتارهایی که در شان و جایگاه انسان است و رفتار بر پایه هنجار اشا و راستی، بودن در هویتی است که پیام آور این سرزمین بدان اشاره و سفارش کرده است. دین یک امر اختیاری و درونی است که هرکس می تواند با رفتار و کردارخود آن را به دیگران نیز سفارش کند. 

59.  آیا ممکن است فردی به سن تکلیف برسد و سدره پوشی نکند؟ جایګاه و اهمیت سدره پوشی در دین زرتشت چقدر می باشد؟ تشکر.

    سده پوشی یکی از سنت ها و آیین های کهن ایرانی و زرتشتی است و بسیاری از خانواده ها باور دارند که برای فرزندان خود بایستی جشن سدروه پوشی را برپا دارند ولی از آنجا که هیچ کاری در بینش زرتشت اجباری نیست، سده پوشی نیز اختیاری است و دلیلی برای پذیرفتن دین نیاکان در جمع خویشان و باشندگان به حساب می آید ولی کسی که سده پوشی نمی کند نیز همچنان می تواند پایبند به آموزش های پیامبرش از درون زرتشتی باشد و برابر آموزش های زرتشت رفتار نماید.

60.  درودبرشما هوشیدر یا اوشیدر در آیین زرتشت به چه کسی گفته می شود؟

    هوشیدر یا اوشیدر در اوستا به شکل اَوَخشیت اِرث و در بهمن یشت آمده است.(فصل 3 بند13) که در ادبیات سروده شده در آن زمان نخستین سوشیانت بوده که در دریاچه ای واقع در سیستان به نام فَرَزدان زاده خواهد شد. آن زمان باور داشتند که عمر جهان 12 هزار سال است و در پایان هر 3 هزار سال سوشیانتی خواهد آمد تا زندگی مردم را دگرگون سازد. البته سوشیانت در بینش زرتشت چنین نیست، سوشیانت یعنی سود رسان مقدس و پدیده هایی معجزه آسا نیستند که در هزاره هایی تعیین شده ظهور کنند بلکه افرادی عادی ولی آگاه ، بینشور و تاثیرگذار بوده که در بین دیگر مردمان زتدگی می کنند و جلوه هایی تازه به زندگی آنان می بخشند. 

61.  ببخشید من متن پتت را از کجا میتونم پیداکنم؟

    پتت که پشیمانی معنی می دهد بخشی از کتاب خرده اوستا است که مویدان ساسانی آن را سروده وبه اوستا افزوده اند.

62.  سلام آیا سوشیانت مربوط به امورات دینی است و یا در هر زمینه ای فرد می تواند سوشیانت باشد. موفق باشید.

    سوشیانت ها، سود رسان های مقدسی هستند که در هر زمان برای راهنمایی بیشتر انسان ها در جهان زاده خواهند شد و را رستگاری و بهزیستی را نمایان خواهند کرد. در این بینش سوشیانت ها مربوط به تمام امور زندگی انسان خواهند بود و تنها به امور دینی بستگی نخواهند داشت.

63.  سلام جایگاه سروده فروردین یشت در دین زرتشت کجاست؟ آیا متن حقیقی است یا افسانه ای؟ موفق باشید.

    یشت ها از سروده هایی به زبان اوستایی است که از نیاکان ما به یادگار مانده است و بیشتر جنبه حماسی دارد که باورهای کهن اقوام آریایی را گزارش داده است. ورهرام یشت، سروش یشت، مهر یشت، اردیبهشت یشت، هوم یشت، آبان یشت و هرمزد یشت از جمله آنان است که برخی کهن تربوده و یشت هایی نیزمانند هرمزد یشت در دورانی تازه تر سروده شده اند. فروردین یشت نیز درباره فروهر درگذشتگان و ستایش و نیایش آنان سروده شده است که از آسمان به زمین خواهند آمد و یاری رسان بازماندگان خواهند بود که همانند دیگر یشت ها از باورهای کهن ایرانی است ولی مربوط به بینش و جهان بینی اشوزرتشت نیست. 

64.  درود فراوان بر موبد گرامي و پارسا آيا دين زرتشت ديني ناسيوناليست است ؟ يعني فقط براي ايرانيان برانگيخته شده ؟ با سپاس

    خیر، بینش زرتشت با مردم جهان سروکار دارد و هدف آن برقراری ساختار درست و هنجار نیک بین روابط اجتماعی تمام انسان ها می باشد. او برخلاف برخی از ادیان که پیامبرشان برای همان قوم برگزیده شده است سفارش دهنده به قوم یا مردم ناحیه و کشور ویژه ای نیست. خداوند یکتایی که زرتشت در پیامش به مردم معرفی کرده است پروردگار دانایی است که آفرینش را یکسان آفریده و بین مردم جهان از نظر نژاد و رنگ و قومیت برتری قایل نشده است. در اوستا نیز به هفت کشور زمین اشاره شده است که در آن زمان وجود داشته است و در پایان به ناحیه ای که اوستا در آن سروده شده و نیایش می شده نیز به نام هُنیرس یاد شده است . نام هفت کشور اشاره شده در اوستا که در نیایشی به نام همازور دهمان نیز آمده چنین است: اَرزَه _ سَوَه _ فره دَدَفش _ وی دَدَفش _ وُاورو بَرشن _ وُ اورو جَرشن وسرزمین ایران ( هُنیرس) 

65.  شما درسوال23 پاسخ داد يد منظور از پيوسته بودن نماز را نمي دانيد حال آنكه در سوال79 خودتان مي گوييد نماز بايد پيوسته باشد مي توانيد در اين مورد بيشتر توضيح دهيد؟با سپاس

    دوست گرامی منظو ر از پیوسته بودن نیایش در بینش زرتشت این است که تنها در زمانی معین، در جایی مخصوص، به نیتی خاص، و با شرایطی وِیژه نمی توان نمازگذار خداوند بود بلکه انسان برای هماهنگی با اشا ( هنجار راستی) بایستی در همه حال، در هرلحظه، همواره، در هرمکان و زمان و پیوسته نمازگذار باشد به عبارتی که عارف ایرانی، باباطاهر نیزبه آن اشاره می دارد: خوشا آنانکه دائم در نمازند/ بهشتِ جاودان بازارشان بید

66.  درود، شما در سرتاسر این تارنما از خرد و خردورزی دم می زنید. پرسش من از شما اینه که بر پایه پاسخی که به پرسش 78 دادید پس از پیشنهاد موبد بزرگ ساسانی نماز به 5 نوبت رسید. پرسش من اینه، آیا این خردمندانه ست که هر کس به هر گونه ای که خواست دین رو دگرگون کنه و پیشنهادهای خودش را به پیروان یک دین تحمیل؟ این اوج بی خردی ست. پاسخ شما چیست؟

    اگر به تاریخ همهً ادیان بدون تعصب بنگریم متوجه خواهیم شد که غیر از آنچه هر پیام آوری در آغاز برای راهنمایی مردم زمان خود آورده است پس از گذر زمان و با تلاش دکانداران دینی و کاهنان و… پیرایه هایی بر اصل ادیان افزوده شده است. چنانچه به دیگر پاسخ هایی که در این وب سایت در مورد نیایش موجود است مراجعه فرمایید و یا مطالعه خود را در باره دین زرتشت به ویژه در دوره ساسانی بیشتر کنید دلیل کم و زیاد شدن بخش های اوستا و نیایش ها را متوجه خواهید شد. به هر روی اگر بررسی کنیم متوجه می شویم که در گفته پیامبران، در کتاب و سرودهای آسمانی، به نوع نیایش وتعداد دفعات آن در شبانه روز و احکام آن اشاره نشده وبعد ها پیروان ادیان برای خود نیایش هایی فراهم کرده اند. 

67.   علت چهار روز نخوردن گوشت در ماه چیست یعنی منظورم در تعداد روز هست نه اینکه چرا گوشت نمی خورند یعنی چرا 5 روز نه چرا 9 روز نه ، چرا 4 روز آیا برای این هست که 4 روز در ماه به اسم ایزدان نگهبان حیوانات می باشد یا نه علت دیگری دارد ؟وسوال بعدی: در گاتها(ترجمه استاد ابراهیم پورداود)جمشید را نکوهش می کند که گوشت حوردن را به مردم یاد داده است استاد پورداود فرموده اند که منظور این نیست که اشو زرتشت با گوشت خوردن مخالف بود … اما استاد پورداود مفهوم این را نفرموده اند یعنی اینکه اگر زرتشت منظورش به گوشت خوردن معمولی نیست پس اینجا منظور از نکوهش کردن جمشید بخاطر آموزش مردم به گوشت خوردن چیست ؟

    دوست گرامی، اگر به جای 4 روز 5 روز انتخاب می شد لابد شما می پرسیدید چرا 5 روز گزینش شده است. باید برگردیم به زمانی که ایرانیان برای احترام به حیوانات، برای از بین رفتن نسل جانوران و برای اینکه دریافتند که خوردن گوشت به مقدار زیاد برای تندرستی انسان زیان آور است تصمیم گرفته و رسم کردند که 4 روز دررهر ماه گوشت نخورند و این رسم اجتماعی ایرانیان از آنزمان تاکنون شد و نه یک دستور دین زرتشت که به آن پاسخ داده شود. 2- پژوهشگران درمورد اینکه آیا جمشید ویونگهان که در گات ها به آن اشاره شده همان جمشیدی است که شاهنامه فردوسی از او یاد کرده که برای رواج گوشت خوردن نکوهش شده است هردو یکی بوده اند به نتیجهً یکسانی دست نیافته اند بهر روی زرتشت خوردن گوشت یا هر چیز دیگری را منع و یا حرام نکرده است، آموزش های زرتشت برای پاسخ به پرسش های زندگی روزانه مردم ، دانش زمان را یادآوری می کند که راهگشای کارها باشد و تنهادر برابر قربانی کردن های همگانی آن زمان که بافریاد شادی و در جهت خشنودی خداوندان پنداری زیان آور صورت می گرفته مخالف بوده است. 

68.  درود بر استاد فرزانه آقای نیکنام بعد از گذشت چند ماه من هنوز جواب سوالم را نگرفته ام . سوال من :”شما می گویید که خداوند خوبی را آفریده و بدی ساخته انسان است ، پس جن یا شبه را که آفریده ، پدربزرگم حتی با جن هایی که حود را تغییر شکل می دادند تا اینکه انسانها را بیازارند ، پس این موجودات را که آفریده ، در صورتی که علم هم به وجود آنها پی برده است؟؟ آیا خداوند موجودات دیگری به نام جن را نیز آفریده و مثل انسانها به آنها اختیار انتخاب داده است ؟؟” منتظر جوابتان می باشم. سپاسگذارم

    دوست گرامی ، درود برشما/ باور کنید که برخی از پرسش ها را متوجه نمی شوم که پاسخی درست به آن هابدهم . من در پاسخی، باور اشو زرتشت را آورده ام که گیتی و آفرینش اهورایی، سراسر نیکی و داد است و بدی در آفرینش خداوندی جایگاهی ندارد. اکنون شما از جن سخن می گویید که در فر هنگ ایرانی جایگاهی ندارد و من او را نمی شناسم . من از باور پدربزرگ شما خبری ندارم! نمی دانم که جن انسان را آزار می دهد یا نوازش می کند!! نمی دانم علم تجربی در کدام کشور و در چه زمانی وجود جن را ثابت کرده است؟ به هر روی از اینکه حواب پرسش شما را نداده ام پوزش می طلبم.

69.  درود فراوان بر شما؛ آیا یک زن نیز می تواند موبد شود و اگر نه چرا؟

    زن و مرد در فرهنگ زرتشتی و ایرانی با یکدیگر تفاوتی ندارند و نسبت به توانمندی جسمی خود می توانند کارهای یکدیگر را انجام دهند. آنان از دیرباز تاکنون درکارهای فردی، امور خانه داری، کارهای کشاورزی و دامپروری، اداری و علمی همه یکسان کار کرده اند. برای نیایش کردن نیز زن و مرد در سرودن اوستا هردو در کنار یکدیگر بوده اند، زنان پس از گذر از سن تعیین شده خود به آتشبانی و پرستاری از آتش در آتشکده ها نیز حضور داشته اند. موبد شخصی بوده که ویژگی های اخلاقی و رفتاری درست و نمادین داشته و در انجام امور دینی برای اجتماع خدمت می کرده است. او لباس سپید را به نشان پاکی می پوشیده و آیین های سدره پوشی، گواه گیری (عقد) مراسم درگذشتگان، گاهنبارها و جشن های ملی و دینی را اجرا می کرده و با خواندن بخش هایی از اوستا و گات ها با آهنگی خوش جایگاه ویژه روحانی زرتشتی را تا امروز دنبال کرده است. برخی از موبدان نیز با یادگیری فلسفه زرتشت، آموزش های دینی، فرهنگی و سنتی با نوشتن و سخن گفتن به راهنمایی دیگران نیز می پرداخته اند. چنانچه در زمانی و مکانی برای برگزاری آیین های دینی در جامعه به زنان نیز نیازی باشد گزینش آنان برای موبدی، کاری پسندیده و نیک است به شرط اینکه زن و مردی که به ماموریت دینی فراخوانده می شوند هریک ویژگی های لازم برای این کار را داشته باشند. اندیشه رسا، گفتاردلنشین، آهنگ خوش اوستا، کردارشایسته، سن بالای خردمندی، نیکی در چهره و قامت، بی نیازی مادی، فروتنی و پارسایی حداقل شایستگی برای پوشیدن لباس سپید موبدی است.

70.  سلام آيا اگر فردي انگليسي زبان يا به زبان ديگري سخن بگويد مي تواند بخشهاي گاتاها و خرده اوستا را براي نيايش به درگاه پروردگار به زبان خودش بخواند و يا اينكه بايد به زبان اوستايي بخواند. تشكر از استاد گرانقدر.

    برگردان اوستا و گات ها به زبان های گوناگون وجود دارد که هرکس می تواند با زبان خود برای پژوهش به آنها روی آورد ولی برای نیایش کردن بهتر است سرود ها به همان زبان اوستایی و با آهنگ ویژه اوستایی که هزاران سال است نیاکان ما آن را زمزمه کرده اند برگزار شود. زه

71.  دوست گرامی این طور که پیداست در دین زرتشت به پاکی تن بسیار توجه شده و برای پاکی از نجاسات شرایط سختی قرار دارد.جگونه می توان پاک شد؟لاله

    درود دوست خوب، بخش نخست پرسش شما درست است، یکی از ویژگی های دین زرتشت یعنی پیوستن به پاکی ها می باشد این پاکی نه تنها شامل تن انسان می شود بلکه پاکی روان، اندیشه، جایگاه زیستن و به ویژه پاک نگهداشتن چهار پدیده هستی ساز: آب، خاک، هوا و آتش نیز می شود ولی بخش دوم پرسش شما ( شرایط سخت پاکی از نجاست) را نمی دانم از کجا تشخیص داده اید. دین زرتشت دین نوشدن است و هیچگونه احکامی در مورد چگونگی رعایت بهداشت فردی ، شست و شوی بدن، خوردن و نخوردن غذا، پوشیدن یا نپوشیدن لباس و… ندارد بلکه معیارهای درست زندگی اجتماعی را دانش زمان، در هرمکان با بهره گیری از خرد جمعی تشخیص خواهد داد که باید استفاده شود تا زندگی برای همگان به سامان و خوش آیند شود. البته نوشته هایی کهن در باره احکام از سرزمین ایران باستان به یادگار مانده، آنها مربوط به باورهای پیش از زرتشت است که بینش خردگرای پیامبر با بسیاری از آنها متفاوت و مخالف است مانند احکامی که در کتاب وندیداد ( قانون ضد دیو ) آمده است، این نوشته ها نکاتی را برای رعایت بهداشت، دفع مردار و… اشاره کرده است که مربوط به باور ایرانیان پیش از زرتشت است که نوادگان آنان هم اکنون با نگرش دینی گوناگون در ایران زندگی می کنند. ولی گروهی می پندارند که اینگونه احکام مربوط به زرتشتیان است درحالیکه باور نیاکان من و شماست که در زمان خود، هزاران سال پیش بسیار مفید و باارزش بوده است.

72.  سلام من به تازگي مطالبي در مورد دین زرتشت در وب سایت شما خواندم و با آنچه قبلا فكر مي كردم و شنيده بودم خيلي تفاوت وجود دارد. پاسخهاي شما به پرسش ها را كه خواندم بسيار به من كمك كرد. سپاس، سؤالي داشتم اگر كسي بخواهد به آيين زرتشت بیاید چه مراحلي را بايد طي كند تا از نظر ديگر زرتشتيان او نيز زرتشتي محسوب شود؟ تشكر ازشما

    بارها اشاره شده است که پیوستن به آیین راستی و خرد، مراحل و تشریفات ویژه ای نیاز ندارد. دین زرتشت یعنی پذیرفتن معیار های نیک انسانی که ادیان دیگر نیز به برخی از آنها اشاره کرده اند با این تفاوت که این ویژگی های اخلاقی و رفتاری که انسان باید داشته باشد برگرفته از بینش، سنت، آداب و رسوم، فرهنگ و تمدن ایرانی بوده و به زبان پیام آور آریایی بیان شده است و تظاهر به دین داری نیز نباید در آن وجود داشته باشد به عبارتی دیگر هنگامی که در اندیشه و گفتار یک پیرو دین زرتشت نباید از دروغ بهره گرفته شود؛ پس اگر یک زرتشتی از راستی فاصله بگیرد، از دین زرتشت دور شده زیرا بنیان این دین بر راستی استوار شده است! وقتی یک زرتشتی وظیفه دارد همراه با زمان به نوشدن زندگی خود و دیگران بپردازد؛ بنابراین کسی که به خرافات و پندارهای نادرست روی آورد، از آیین خردمندی زرتشت دور شده است!ویا از آنجا که انسان ها در بینش زرتشت با یکدیگر برابرند؛ پس اگر یک زرتشتی بین زن و مرد، قوم و نژاد، دارا و نادار، سیاه و سپید تفاوتی بگذارد، پیرو اندیشه زرتشت نخواهد بود و به همین روی ارزش های انسانی دیگری که باید آن ها را در رفتار خود به کار گیرد و چنانچه نیکی ها را از خود دور کند دین ( وجدان) خود را کنار گذاشته است.

73.   چرا كتاب ونديداد را به صورت پرسش و پاسخ بين زرتشت و اهورا مزدا بيان كرده ند؟ سپاس از شما.

    وندیداد مجموعه ای از باور ها و قوانین مربوط به ایرانیان پیش از زرتشت است که قرن ها طول کشیده تا فراهم گشته و برای رعایت بهداشت فردی و اجتماعی، درمان بیماری ها، دفع مردار، و آداب زندگی و غیره استفاده داشته است که با آغاز یکتاپرستی به سفارش زرتشت و پیروی از آیین راستی و خرد که او خواهان گسترش آن بود، اینگونه احکام و قوانین کمتر استفاده شد ولی پس از زرتشت، دکانداران دینی که کرپان ها نام داشتند، دوباره احکام وندیدادی را رواج دادند و برای بازار گرمی باورهای پنداری خود اینبار با ترفندی جدید احکام وندیدادی را به نام زرتشت تمام کردند. در آغاز هربندی از قوانین وندیداد اضافه کردند : زرتشت از اهورامزدا چنین پرسید و در جمله بعدی اهورامزدا پاسخ احکام خود را برای زرتشت پاسخ می دهد. در حالیکه در سرودهای زرتشت ( گات ها ) هیچگاه پرسش و پاسخی بین زرتشت و خداوند وجود ندارد که اهورامزدا پاسخ داده باشد و آنهم پاسخ به مسایل خرافی و پندارهایی کهنه چنان که در وندیداد آمده است. 

74.  با سلام آیا در دین زرتشت مسئله ای به نام توبه وجود داردیا به طور کلی زرتشتیان نیر توبه می کنند؟با تشکر

    توبه به شکلی که در برخی از ادیان ابراهیمی انجام می شود در اندیشه زرتشتیان نیست که پس از انجام کاری ناشایست، شخص گناهکار با اعتراف به روحانی از مکافات کار بد خود بخشوده شود. دراندیشه ایرانی هر گونه گناهی برچهره دفتر زندگی شخص ثبت خواهد شد و لی به همان فرد فرصت داده شده تا با پشیمانی از کار نادرست قبلی خود ، با کارهای نیک و بیشتری که پس از آن در زندگی انجام خواهد داد. دفتر زندگی خود را با نیکی ها جبران کند وکفه ترازوی کارهای خوب خود را سنگین تر از کفه گناهان قبلی کند و به این ترتیب به وجدانی آرام و روانی شاد برسد. البته در زمان ساسانی و به پیروی از ادیان دیگر متنی به زبان اوستایی توسط موبدان تنظیم شد تا پیروان زرتشت نیز آنررا بخوانند واز کارهایی که نباید در زندگی انجام دهند دوری کنند این بخش پتت ( پشیمانی ) نام دارد. 

75.  درود.در خرده اوستا عباراتی همچون(تا سر یکبار خواندن) و … آمده است و من حدود 1ساله دین بهی را انتخاب کرده ام و حدود 2 ماهه خرده اوستا را خریداری کرده ام اما معنای این عبارات را نمی دانم این عبارات را لطفاتوضیح دهید.

    درود برشما ، برخی از سرود ها در اوستا بارها خوانده می شود مانند اشم وهو و یتا اهو ، اینها هرچند کوتاه هستند ولی برای صزفه جویی در نوشتن هربار تکرار نشده اند و از آنجا که همه نیایش کنندگان آنها را از بر می خوانند بنابراین اشاره شده که مثلا (اشم وهو تا سر خواندن) به این ترتیب سرود اشم وهو را در این بخش از نیایش باید بطور کامل بخوانیم.

76.  درود بر دوستان سه سوال داشتم: 1- در مورد تقویم دینی زرتشتیان که الان 3748 می باشد ، مبداش از کی است ؟ آیا طرز محاسبات آن مانند تقویم جلالی است ؟ مگر تقویم جلالی پایه و اساس آن بر محاسبات خود اشو زرتشت نیست که در آن زمان خیام آن را تکمیل کرد و تازه با این همه دقت که حتی تقویم میلادی نیز به پای دقت آن نمی رسد ؟ 2- فرمودید که پس از مرگ روان آدمی باقی می ماند و بهشت و دوزخ هم مینوی است پس انسان پس از مرگ آیا باز مثل این دنیا زندگی میکند ، یعنی ازدواج ، کار و … ؟ 3- تاریخ تولد و درگذشت اشو زرتشت دقیقا کی است ، من تو سایت آقای غیاث آبادی دیدم که زده بودند ویه جورایی اثبات کرده بودند که 29 اسفند تاریخ تولد اشوزرتشت است

    1- گاه شماری دینی زرتشتیان مربوط به آغاز یکتاپرستی ایرانیان است که با پیام آوری زرتشت انجام گرفت و نشان می دهد که ایرانیان چند سال است که خدای یکتا را ستایش می کنند و از پژوهش استاد ذبیح بهروز برگرفته شده است و تقویم جلالی از نظر نجومی نسبت به گردش زمین به دور خورشی و فصل های سال تنظیم شده که خیام ، نوروز را آغاز سال خورشیدی قرار داده است چنانکه اعراب گردش ماه به دور زمین را محاسبه کرده و تقویم قمری دارند ./ 2- درباره جهان پس از مرگ در اندیشه زرتشت گزارش وِیژه ای نیامده است برداشتی که از سرودهای زرتشت در گات ها می توان داشت سخن از فروغ اهورایی ، شادی روان ، و روشنایی است و چون موردی برای رفاه و آسایش یا برعکس آزار و اذیت به جسم و تن نیامده بنابراین می توان تشخیص داد که جهانی دیگر جایگاه مینوی برای روان در گذشتگان باشد . البته در نوشته هایی که موبدان زمان ساسانی نوشته اند گزارش هایی که مربوط به بینش زرتشت نیست در مورد بهشت و دوزخ وجود دارد. / 3- تاریخ زادروز و درگذشت اشوزرتشت از روی روایت ها و نوشته های پهلوی برگزیده شده است به این ترتیب که روز خورداد از ماه فروردین یعنی ششم فروردین ماه هرسال ، زادروز اشوزرتشت است و روز خور از ماه دی که در تقویم خیامی برابر است با پنجم دیماه ، تاریخ درگذشت اشوزرتشت است ، اگر پژوهش های دیگران مبدا علمی داشته باشد باید بررسی و تجدید نظر گردد .

77.  با سلام خدمت استاد بزرگوار . حجاب چه جایگاهی در دین زرتشت دارد؟ باتشکر.

    پرسش کننده گرامی اگر امکان دارد بفرمایید که حجاب در ادیان دیگر چه جایگاهی دارد که منظور شما را در پاسخ دادن درک کرده باشیم.

78.  درود بر شما جناب نیکنام با توچه به آخرین پرسشی که پاسخ داده اید چگونه می توان خداوند را خالق مطلق دانست ؟ اگر بنا به گفته شما خالق بد اندیشی در انسان خداوند نیست بلکه انگره مینو بخش منفی و غیر سازنده اندیشه انسان است و خالق آن انسان بد اندیش است آیا در این صورت خالق مطلق بودن خداوند نقض نمی شود ؟ برداشت من از پاسخ شما این است که مفهوم خداوند در فلسفه دین زرتشتی با مفهوم آن در ادیان ابراهیمی تفاوت دارد و در دین زرتشتی مطلق بودن مفهوم پروردگار به آن شکل که در ادیان ابراهیمی بیان می شود مطرح نیست ، لطفا توضیح دهید.

    دوست گرامی ، انسان در گذر زمان با اندیشه و خرد خود که به قول فردوسی : نخستین فطرت پسین شمار / تویی خویشتن را به بازی مدار . هدف آفرینش را دنبال کرده است ، انسان یار و همراه خداوند بوده از وحشی بودن و شکارکردن حیوانات آغاز کرده و امروز به زمانی رسانده که من و شما در اندک زمانی بتوانیم با یکدیگر گفتگو کرده ارتباط برقرارکنیم انگار که در کنار هم زندگی می کنیم .همه اینها را اگر خداوند خلق کرده باشد ، پس چرا از ملیون ها سال پیش مردم با اینترنت دسترسی پیدا نکردند.؟ زیرا انسان مخترع ، کاشف ، مبتکر ، پدید آورنده و آفریننده بسیاری از پدیده ها ، هنر ها ، زیبایی ها و رویدادهای مورد نیاز خود با بهره گیری از خرد و دانش همگانی در زمان خود بوده است . خالق مطلق بودن در اندیشه ایرانی یعنی در شکل گرفتن هستی تنها یک خداوند نفش داشته و در کنار پروردگاریکتا،خدایانی دیگر یا بت ها ، فرشتگان ، حواریون و … نقشی نداشته اند . آری انسان با خرد خود کارهای خوب و بدی را انجام می دهد که از اندیشه نیک یا بد او سرچشمه دارد و خداوند در آن نفشی ندارد ؛ برخی از این اندیشه ها و کارها نیک وا هورایی است وب خشی نیز از اندیشه اهریمنی انسان سرچشمه گرفته و ویران کننده است . انسان در هر گام و زمانی دارای اختیار است که نیک اندیشی را برگزیند و آفریینده کارهای نیک باشد و یا نیروهای اهریمنی ذهن خود را برتر شمارد و با گفتار وکردار بد خود ، به زندگی دیگران و جهان هستی آسیب برساند .

79.  سلام:خالق انگره مینو – اهریمن – کیست؟ و انگره مینودرمقابل چه کسی قراردارد؟

    درود برشما، انگره مینو که در گویش پارسی به اهریمن تبدیل شده است یعنی بداندیشی که براثر دو نیروی متضاد و همزاد در ذهن انسان پدیدار می شود پس خالق اهریمن خداوند نیست بلکه این ویژگی ویرانساز تراوش یافته ذهن انسانی است که از دانایی بهره ندارد . کسی که دانا باشد به جای انگره مینو منش پاک و سازنده یعنی سپنتا مینو را در اندیشه خود پدیدار می سازد بدین ترتیب خالق نیک اندیشی و بد اندیشی ذهن انسان نیک اندیش و بد اندیش است و اهریمن در برابر سپنتامینو قرار گرفته است و نه کسی دیگر 

80.   علامت فروهر در دین زرتشت و بین زرتشتیان چقدر ارزش و اهمیت دارد؟ اینکه در بازار و به گردن مسلمانان هم این علامت است آیا از دید زرتشت اشکال ندارد و آیا این با تقدیس این علامت منافات ندارد؟ تشکر

    نگاره فروهر ، آرم ملی ایرانیان از زمان هخامنشی به بعد بوده است که برگرفته از آموزه های دین زرتشت و برخی از باور های باستانی ایران است و بر بالای سنگ نگاره ها ی باستانی نقش بسته است . این نشانه تنها برای زرتشتیان نیست البته آنها به دلیل احترام ویژه ای که به فرهنگ و تمدن باستانی ایران دارند گاهی از این نشان در مکاتبه ها بهره می گیرند و مدال آن را بر دست و یا گردن دارند . ولی این استفاده از آرم باستانی ایران ، مالکیت ایجاد نمی کند و تقدسی برای دین زرتشت به وجود نمی آورد ! هر ایرانی حق دارد برای بزرگداشت جایگاه نیاکان خود در تمدن و فرهنگ گذشته این کشور ، مدال فروهر را با خود داشته باشد . طبیعی است که او ممکن است در هر دین و مکتبی باشد ولی باور دارد که باید به ایرانی بودن خود نیز افتخار کند .

81.  سلام نظر دین زرتشت در مورد سوشیانت چیست و الان چه می باشد؟ فکر کنم این سوال را تابحال جواب ندادید. تشکر

    درود برشما ، سوشیانت یعنی سود رسان مقدس ، زرتشت که در سرود هایش خود را به دلیل گسترش آیین یکتاپرستی در حهان، یک سوشیانت نیز می داند باور دارد که در گذر زمان انسان هایی هوشمند تر از دیگران که راه شناخت خداوند را پیشه می کنند و به دل آگاهی می رسند بر آن می شوند تا زندگی مردم را یک گام به جلو ببرند و با راهنمایی های خود نقش سود رسانی برای نجات بشر از خرافات و پندارهای گذشته و ارتجاعی داشته باشند و آنان را به خردورزی ، سازندگی و پیشرفت فراخوانند . این اشخاص سوشیانت نام دارند و شاید افراد بیشماری تاکنون آمده اند که اثربخش بوده و یا در آینده با زاده شدن خود سبب انقلاب فکری در بشر گردند. زرتشت خود را یک سوشیانت می داند و نگرش انسان را به هستی همراه با خردورزی و پیروی از راستی بنیان گذاشته است. 

82.  درود آیا درست است که آیین زرتشت آیین دو خدایی است؟ با سپاس

    خیر ، این یکی از تهمت های نا آگاهان و شاید مغرضانی است که با فرهنگ و اندیشه ایرانی دشمنی داشته اند. زرتشت باور دارد که دو گوهر همزاد ولی متضاد جهان هستی را شکل داده اند و پس از آن نیز در روند زندگی جریان دارند مانند مثبت و منفی ، کنش و واکنش ، کشش و رانش و… او هیچکدام را بد نمی داند بلکه آن دو گوهر را لازم می داند تا در زندگی شب و روز شکل بگیرد ، سیاهی و سپیدی باشد ، گرما و سرما پدید آید و… وبه دنبال این باور زرتشت اشاره می کند که این دو گوهر همزاد ، هرگاه در ذهن و اندیشه انسان پدیدار شود ، انسانی که از دانش و خرد بهره می گیرد از ترکیب این دو گوهر ، سپنتامینو یعنی منش نیک و سازنده تراوش خواهد شد و فردی که از خرد و دانایی بهره نگیرد و تنها از احساس ناپاک بهره مند باشد پیوستن این دو گوهر را به انگره مینو تبدیل خواهد کرد یعنی اندیشه ویرانگر که این واژه در پارسی به اهریمن تبدیل شده است . کسانی که از این فلسفه بینش زرتشت آگاهی نداشتند ، اهریمن را در برابر خدای یکتا ( اهورامزدا ) قرار دادند و چنین پنداشتند که ایرانیان به دو خدا باور دارند خدای بدی و خدای نیکی . در حالیکه چنین نیست . اهریمن چیزی و موجودی نیست که آفریده خداوند باشد بلکه ذهن انسان کژاندیش آن را ساخته است بنابراین اهریمن در برابر سپنتا مینو است و نه در برابر اهورامزدا .!! ایرانیان تنها یک خدا را ستایش کرده و می کنند که اهورامزدا نامیده می شود واین نام، صفتی برای خدای یکتاست یعنی خداوند جان و آفریننده خرد 

83.  استاد، کسی که مسیحی زاده باشد یا دین دیگری به طور ارثی داشته باشد چگونه می تواند زرتشتی شود آیا آیین ویژه ای دارد؟

    هرکس پدر و مادری دارد که هردو دین نیاکانی خویش را پیروی می کنند آنها ممکن است هردو یک دین را داشته باشند و یا هریک با دینی متفاوت باشند ، فرزندان آنها بستگی به دین و مکتب پدر و مادرشان دارد که آیا به فرزندشان اجازه می دهد که دین دیگری برگزینند یا خیر . در دین زرتشت ، فرزندان اختیار دارند هنگامی که به سن خردمندی می رسند با بررسی در بینش های گوناگون و پژوهش در دین نیاکان خود و در جشنی که سدره پوشی نام دارد با اختیار بینش زرتشت را بپذیرند . کسانی که دین دیگری را به ارث برده باشند، چنانچه اختیار و آزادی گزینش در دین اجدادی خود داشته باشند نیز به همان شیوه می توانند هر اندیشه و دینی را که مایل باشند برگزینند . 

84.  با درود فراوان . دیدگاه گاتها در مورد مرگ چیست و به طور کل در دین زرتشت مرگ چگونه توصیف می شود ؟

    در بینش زرتشت پدیده ای به نام مرگ و نیستی یافت نمی شود او پیوسته از زیستن همراه با شادی ، پیشرفت ،سازندگی ، تازگی ، مهربانی و راستی سخن می گوید . رفتن از این دنیای خاکی در باور زرتشتیان مرگ نیست بلکه آنها به واژه درگذشتن اشاره می کنند یعنی گذشت از یک مرحله در زندگی و گذر به سوی گامی بالاتر در نزدیکی خداوند و این یک امر طبیعی و باشکوه در پایان زندگی انسان است به همین روی ایرانیان به مناسبت در گذشتن کسی که باور دارند با این رویداد به خداوند نزدیک خواهد شد؛ گریه، زاری و سوگواری نمی کنند با آرامش و همراه باپوشیدن لباس سپید مهاجرتش را گرامی می دارند.

85.   درود به شما آیادر نماز زرتشتی سجده و رکوع هم وجوددارد . و چگونه می خوانند ایستاده یا نشسته؟

    درود بر شما ،خیر در نیایش رکوع و سجده نداریم هر فردی که به شیوه نیاکان خود نمازگزار است با تن و روانی پاک ، با دست های برافراشته می ایستد. او رو به سوی فروغ و روشنایی می کند و بخشی از سرود های اوستا را زمزمه می کند این بخش از اوستا را می توانید در گزینه نیایش ها از روی همین وب سایت جستجو کنید و آن را بشنوید .

86.  سلام آیا شما در مورد دین اسلام هم تحقیقی انجام داده اید؟ تشکر

    آری ، درباره فلسفه ادیان گوناگون تا اندازه ای پژوهش کرده ام .

87.  سلام منظور از پیوسته بودن نماز در متن گاتها چیست؟ تشکر

    من هم منظور شما را متوجه نشدم که در کجای گات ها آمده که نماز باید پیوسته باشد ، آنچه در باره نماز که در گات ها به شکل نمنگها آمده است نتیجه می گیریم که نیایش به حالت دست های برافراشته است ، باخردمندی وانجام کار نیک نیایش کامل می شود ، نیایش بایستی برای نزدیک شدن به اهورا و خشنود ساختن روان هستی باشد ، نیایش باید از جان و دل برآید و… ولی پیوسته بودن آن را بررسی نکرده ام 

88.  درود بر شما اقای نیکنام نوروزتان پیروز- اگر ممکنه بفر مایید نیایش نوروزی که روی صفحه اول گذاشتید از کدام قسمت اوستا است

    نوروز شما وتمام کسانی که به تازگی زندگی و فرارسیدن نوروز باور دارند خجسته و فرخنده باد …این نیایش گزیده ای از بخش های اوستا وگات ها است . یعنی از « هفتن یشت » « سنگ نوشته هخامنشی » «هات 28 گات ها » « آفرینگان دهمان » « همازور دهمان » برگرفته شده است . خشنود می شوم که دیدگاه شما گرامیان را داشته باشیم تا چنانچه لازم است آن را زیباتر کنیم این نیایش چنین است ، نیایش نوروزی : پروردگارا ، تو راسپاس می گوییم که هنجار اشا را بنیان نهادی زمین وآسمان ، آب و گیاهان را آفریدی با مهر خود ، روشنایی و شادی را برای زندگی مردم پایدار ساختی به ما آموختی تا با منش نیک به تو نزدیک شویم با گفتار نیک ، آیین را ستی را گسترش دهیم و با کردارنیک ، سازنده و سود رسان باشیم اکنون که با گردش زمان ، روزگاری تازه فراهم گشته است با دست های برافراشته تو را نیایش می کنیم برآنیم تا با کارهای درست خود که از دانایی و خرد سرچشمه می گیرد روان هستی را خشنود سازیم ای اهورامزدا آرامش و آسایش را برای نیکوکاران جهان افزون گردان دیر زیویم ، درست زیویم ، شادزیویم تازیویم به کامه زیویم ، گیتی مان به کامه باد به کامه تن ، مینومان به کامه باد به کامه روان ، اغنی اشوبیم ، همازوربیم ، همازور هما اشوبیم ، اشم وهو 

89.  در كتابي از دكتر فرهنگ مهر خواندم اهريمن واقعيت دارد اما هستي ندارد.يعني چه؟

    چه نیکو بود که دوستان ما نخست پاسخ به پرسش ها را به دقت نگاه می کردند و پس از آن پرسشی را می نوشتند … چنانکه پیش از این نیز اشاره شده است اهریمن از واژه انگره مینو گرفته شده که در ذهن انسان بداندیش شکل می گیرد ، انسانی که از دانش بی بهره است یا نمی خواهد از دانایی بهره بر گیرد . در برابر آن سپنتامینو وجود دارد که منش سازنده است ودر ذهن انسان نیک اندیش و خردورز شکل می گیرد . اینها هردو واقعیت دارند یعنی هر لحظه ممکن است ذهن یکی با اندیشه بد ( اهریمن ) آمیخته گردد و این بدی در گفتارش تاثیر داشته باشد و یا به کردار ناشایست تبدیل شود ولی هستی ندارد یعنی آفریده نشده و انسان نا آگاه است که آن را در باور خود ثبت خواهد کرد .

90.  همازور یعنی چه؟

    همازور نام بخشی از سرود اوستای کشتی در خرده اوستا و از نیایش های زرتشتی است . در این سرود متوجه می شویم که سراینده سرود از شنوندگان و باشندگان خواستار است و آرزو می کند تا نیکوکاری گسترش یابد و بداندیشی و کژروی نابود گردد بنابراین سرود همازوری را می توان همبستگی ، هم باوری ، هم پیمانی ، همراهی ، همدلی و هم اندیشی نیز نامید . به هنگام نیایش این سرود برای پیمانداری ، نیایش کننده هردودست خود را بر هم می گذارد و همازوری را می خواند . این سرود چنین است : همازوربیم ، همازور هما اشو بیم ، همازور ویش کرفه بیم ، هم کرفه کرفه کاران بیم ، دیر اژ وناه و وناه کاران بیم ، هم کرفه بسته کشتیان و نیکان هفت کشور زمین بیم … در ترجمه روان این سرود اینگونه برداشت می شود که بیایید تا همه همبستگی داشته باشیم ، همراهی با اشوان ونیکان بکنیم ، ازکسانی باشیم که ثوابشان بیشتر است ، همراه با ثوابکاران گردیم ، از گناه وگناهکاران دور بمانیم، از نیکوکاران و بسته کشتیان هفت کشور زمین باشیم …( در زمان سرودن اوستا سرزمین ها به هفت بخش ( قاره ) تقسیم شده بود که نام این هفت کشور زمین در اوستای همازور دهمان چنین آمده است : ارزه – سوه – فره ددفش – وی ددفش – واروبرشن – واروجرشن – هنیرس )

91.  كتاب معيار در دين زرتشتي گات ها است؟ با توجه به ويژگيهاي منحصر به فرد گات ها نسبت به ديگر بخشهاي اوستا ، ميتوان فقط به گات ايمان آورد و راهنمايي هاي آنرا به اجرا در آورد.

    شایسته است تا رفتار وکردار انسان بر پایه بینش زرتشت که در گات ها آمده است استوار گردد . از سویی دیگر برپایی سنت ها وآیین های ملی ایرانی سب شکوفایی شادی وآرامش وهمازوری در جامعه خواهد بود 

92.  آیا در کتاب مقدس زرتشتیان مانند سایر کتب مقدس محمد را آخرین پیامبر و اسلام را آخرین دین و کامل ترین دین معرفی کرده است؟

    در گات ها که کتاب دینی زرتشتیان وسروده های زرتشت است ، سخنی از آخرین ویا کامل ترین نیامده است .

93.  آیازرتشتیان پیامبران پس از زرتشت را قبول دارند یا آئین زرتشت رابرتر می دانند و آنها راقبول ندارند؟

    زرتشتیان با توجه به بینش پیامبرشان ، به تمام اندیشه ها و سخنان پیامبران ، فیلسوفان ، عارفان و اندیشمندانی که در جهت بهسازی زندگی بشر باشد و مردم را به آسایش و آرامش ، پیشرفت و بالندگی ، شادی و تازگی ، آزادی و مهربانی بیشتر برساند ، گوش خواهند داد سپس با اندیشه خود بهترین ها را گزینش خواهند کرد و یه همین شیوه بررسی و پژوهش ، تا کنون در فلسفه دین زرتشت هیچگونه نارسایی وکمبودی مشاهده نکرده اند که در نگرش خود تغییری ایجاد کنند.

94.  چرا زرتشت دستورات دین خود را کلی بیان کرده آیا اگر جزیی تر بیان می کرد بهتر نبود دلیل این کار چیست؟پ

    یه نظر من زرتشت هیچگونه دستوراتی بیان نکرده است او به واقعیت هایی پی برده است که آنها را با سخنی ساده به مردم بازگو کرده و از آنان خواسته است تا از روی آزادی ، راه خویش را بر گزینند . از اینکه کلی گویی شده است ، زرتشت باور دارد که سخنانش ” مانتره ” ، یعنی کلام اندیشه بر انگیز است ، و به همین روی شاید خواستار شرکت همه مردم در کنکاش زندگی خودشان از روی خردمندی و بهره گیری از دانش زمان بوده است تا به رازهای جزیی تر در زندگی پی ببرند نه دستورات جزیی زندگی را بدون اندیشه و انتخاب ، به کار گیرند .

95.  آیا زرتشت ادعا می کند دین کاملی است ؟اگر این ادعا را دارد دلیلش چیست؟پ

    زرتشت در سروده هایش ، هیچگونه ادعایی ، ودر هیچ موردی نکرده است . او بامردم سخن می گوید و باور دارد که همه با آزادی واختیار ، در هرزمان و مکانی حق دارند به ارزش های انسانی برسند و شایستگی داشتن رفتار نیک وسخنی شیوا هستند که برگرفته از اندیشه نیک وخرد رسا است . من منظور از کامل بودن را هنوز متوجه نشده ام . بزرگمهرمی گوید : همه چیز را همگان دانند و همگان تاکنون از مادر نزاده اند . اگر بیذیریم زمانی جهان به فلسفه ای کامل برای زندگی بشر یرسد پس دیگر نیازی به هیچ کتاب ، مدرسه ، دانشگاه ، پژوهش و دانشمندی نیست تا بخواهند با اختراع وکشف جدید خود زندگی بشر را به سوی تکامل وپیشرفت رهنمون باشند. زرتشت به خرد انسان ها باور دارد که در هر مکان با یاری از دانش زمان ، کامل بودن زندگی بشر را به آرامی تجربه خواهد کرد. 

96.  سلام آیا شما در کتابتان فقط حسنات زرتشت را گفته اید یا نقاط ضعفی هم دارد و شما بیان نکردید؟ آیا در کتاب اوستا تحریف راه یافته؟

    درود بر شما ، کتابی که من درباره فرهنگ و فلسفه ززرتشت نوشته ام ، وافعیت دین زرتشت است و دلیلی ندارد که تعریفی از این فلسفه داشته باشم و بخواهم تبلیغی برای آن کرده باشم ، چون اگر به گفته خود زرتشت توجه کنیم به آزادی و اختیار در بخش های گوناگون زندگی ، به ویژه گزینش دین اشاره می کند . البته این دلیل نمی شود که در رفتار اجتماعی پیروان دین زرتشت نارسایی وجود ندارد . پیروان هر دینی در برابر شرایط اجتماعی ، سیاسی ، جغرافیایی و گاهی جبر زمان خودشان را یا رویدادها سازگار می کنند .اگر اوستا را بیشتر بررسی کنیم ، گنجینه ای از ادبیات ودانش گوناگون تاریخ ایران باستان است که بخش کوچکی از آن در یسنا ، سخنان زرتشت است از بینش آن ودر باور پژوهشگران، تحریف نشده و به نام گات ها در اختیار همه است .

97.  با سلام شما در کتابتان از فروهر و دئنه سخن گفتید آیا منظور شما از فروهر تجلی صفات خدا در وجود انسان است و دئنه همان فطرت و سرشت ادمها است.پ

    فروهر را در پرسش های دیگران پاسخ داده ام به آنان نگاهی داشته باشید که همان تجلی ذره ای از نور و ویژگی های اهورایی است که از آغاز زاده شدن در کالبد انسانی به امانت است تا پس از درگذشتن که به جای آغازین یعنی به سوی روشنایی پروردگار باز خواهد گشت و نیرویی است که روان انسان را به پیشرفت وبالندگی فرا می خواند . دئنه را نیز در کتاب آیین اختیار پاسخ داده ام که نیروی تشخیص خوب از بد است، از دریافت هایی که از احساس پنجگانه انسانی ، یعنی از طریق چشم ، گوش ، بینی ، لمس ، چشایی زبان به روان انسان می رسد . دین را به وجدان آگاه و بیدار نیز ترجمه کرده اند . 

98.  آیا شما به کسی اعتقاد دارید که در روز رستاخیز ظهور کرده و زمین به مانند بهشت از بدیها پاک می کند ودر روز رستاخیز به حساب اعمال بندگان رسیدگی می شود.

    ویژگی هایی در فلسفه زرتشت وجود دارد که با برخی از گفته های شما هماهنگی ندارد . بنابراین پاسخ منفی و ما به چنین شخصی اعتقاد نداریم . نخست اینکه شخص خاصی در باور ما ظهور نخواهد کرد ، زرتشتیان به کسانی با نام ” سوشیانت” باور دارند که سود رسانان مقدس نامیده می شوند، و این افراد زیادی می توانند باشند که در هر زمان و در هر نقطه ای از دنیا و در هر مسلک و آئینی ممکن است زاده شوند و تا در زندگی بشر اثر گذار باشند و سودشان ، تحولی باشکوه و شگفت انگیز در رفتار همگان پدیدار کند . دوم اینکه بهشت در فرهنگ دینی ما جایگاه مادی ویژه ای نیست که تصور کنیم از بدی ها پاک است بلکه بهشت حالتی مینوی برای روان افراد نیکوکار است که خودشان با اراده خویش آن را فراهم می سازند و در این حالت خوش آیند و دلنشین به سر می برند ، چه در این جهان وچه در سرایی دیگر . سوم اینکه در فلسفه زرتشت در روزی به نام رستاخیز قرار نیست به حساب بندگان رسیدگی شود .در این دین کسی بنده خدا نیست بلکه همه همکار و دوست پروردگار هستند و حسابشان را چه نیک و چه بد ، در هر زمان خودشان می توانند رسیدگی و با اختیار و کارهای نیک ،گذشته خود را اگر تاریک شده باشد، روشن کنند . رستاخیز نیز روزی بیان شده که گناهکارانی که پس از درگذشتن ، میزان کارهای نیکشان کمتر بوده است از آن پس در رنج نخواهند بود و همگان در هنگام رستاخیز به فروغ اهورایی خواهند پیوست .

99.  با سلام اگر هدف زندگی همه ی ما مصداق این مصراع است: مقصود تویی کعبه و بت خانه بهانه است …پس چه نیازی به داشتن یک دین مشخص داریم ، همین که بر اساس فطرت پاک عمل کنیم کافی نیست و خداوند از ما قبول نمی کند؟ پریوش

    بیگمان همین است که شما اشاره کرده اید ولی بسیاری از مردم هنوز این برداشت نیک را ندارند . آنها در کعبه و بت خانه مقصودشان تو ( نزدیک شدن به پرورگار یکتا ) نیست ، آنان از برخی شرایط ، اندیشه و نگرش زمان شکل گیری ادیان در روزگار هر دین و فلسفه بهره می گیرند ، پیروان خود را به کارهایی شگفت انگیز وگاه خرافی فرا می خوانند به آنان دستور مبارزه و برخورد با پیروان دیگر ادیان واندیشه ها می دهند و سبب عقب افتادگی پیشرفت ملت ها ، پندار گرایی ، برداشت نادرست از دین ، و جنگ و ستیز بین پیروان ادیان می شوند . آنچنانکه حافظ نیز در زمان خود چنین حالتی را باور داشته و می گوید : جنگ هفتاد و دو ملت همه را عذر بنه… چون ندیدند حقیقت ، ره افسانه زدند. 

100.   گاه هاون ، آغاز نیایش روزانه ما است یا اشهن – چه دلیلی دارید .

     در نوشته های قدیمی نخستین گاه را اشهن نامیده اند ، به عنوان مثال در کتاب “گلدسته چمن ” که توسط یکی از دانشمندان زرتشتی به نام هیربد شهریار جی و در عهد قاجار در هندوستان به نگارش در آمده و مستر خدابخش رییس پارسی آن را به پارسی ترجمه کرده است ، در رویه 267 آن چنین آمده است : نام پنج گاه روز ، 1 – اشهن – از سپیده دم بامداد تا بر آمدن آفتاب ، 2- هاون – از طلوع تا ظهر ، 3- رپیتون – از ظهر الی بعد از ظهر ، 4 – ازیرن – از بعد از ظهر تا نمودار شدن ستارگان ، 5 – ایوی سروترم – از نمودار شدن ستارگان تا سپیده دم است. 
     اگر به زمانی برویم که نیایش کردن برای انسان به صورت سنت در آمد متوجه می شویم که به هنگام مهر پرستی در ایران ، نیاکان ما با روشن شدن هوا و آمدن مهر ( سپیده دم ) به نیایش می پرداختند و آن زمان هنوز چیزی به نام ساعت اختراع نشده بود که بتوان 12 نیمه شب را تشخیص داد و آن را آغاز گاه بعدی دانست و در یکتاپرستی ایرانیان نیز نیایش ها در همین زمان ادامه داشته است.
     دلیل دیگر ، در باور سنتی ما هر گاه پیش از سپیده دم شخصی از جهان در گذرد ، زمان درگذشتن او را روز قبل می دانیم بنابر این سپیده دم را مبنای روز جدید می دانیم.
     همچنین در نگه داشتن روزهای نبر ، رسم بر این است که نخوردن گوشت را از 12 شب اغاز نمی کنیم بلکه از سپیده دم شروع می کنیم که تا سپیده دم روز بعد گوشت نباید خورد
     دلیل بعدی اینکه در نیایش روزانه ما بخش کوتاهی در اوستای سروش واژ خوانده می شود که به تر تیب از گاه اشهن شروع می شود و نخست به سرور و رییس خانه ( نمانیائیچه) دوم به سرور شهر و روستا ( ویس یائیچه ) سوم ، قبیله ( زنتومائیچه ) چهارم ، کشور ( دخیو مائیچه) ودر گاه شب به رهبر دین ( زره توشترومائیچه ) از کوچا به بزرگتر درود فرستاده می شود
     زنده یاذ موبد رستم شهزادی که از دانشمندان دین در سده معاصر بود نیز آغاز گاه نیایش را اشهن می داند ، درست زمانی که سپیده بامدادی شروع می شود و روزی دیگر ، حال و هوایی تازه به همه موجودات می بخشد
     من نیز از روشن شدن هوا در سپیده دم ، به یاری وخشنودی پروردگار هستی چشم دارم .

101.  با درود. آيا در دين زرتشت نماز خواندن اجبار است؟

     در دین زرتشت اجبار در گزینش و انجام هیچ کاری وجود ندارد و هرفرد بایستی پیشنهاد ها وگفته های دیگران را بشنود و به ژرفی به آن بنگرد سپس راه خوب و بد را با خرد خویش بر گزیند . واژه نماز در اوستا به شکل “نمنگها” آمده که در پهلوی به صورت” نماژ” در آمده و امروزه آن را نماز می گوییم که در زبان عرب به صورت ” صلات” ذکر شده است . سرود هایی است که بخش هایی از آن را در بخش نیایش ها از همین وب سایت بشنوید که زرتشتیان برای رسیدن به آرامش و هنجار راستی در زمان هایی آن ها را با اختیار می سرایند.

102.  آیا سدره پوشیدن و کشتی بستن برای مسلمان زاده ها امکان دارد؟

     سدره ، پوششی است که در زیر پیراهن بر تن پوشیده می شود و نام آن در اوستا به شکل ” وهو منه وستره ” آمده که پوشش نیک اندیشی معنی می دهد و هرکس که باور دارد اندیشه اش نیک است حق دارد آن را بر تن داشته باشد و کشتی کمربندی بافته شده از پشم گوسفند است که 72 رشته دارد ودر اوستا ” ائیویا انگهن ” نام دارد یعنی کمر بند خدمت رسانی برای گسترش راستی و برانداختن کزاندیشی و باز هم کسی که کمر همت بسته است تا این کار شایسته را در خود ، خانواده و جامعه به سرانجام برساند، حق دارد تا کشتی را نیز بر کمر داشته باشد . از آنجا که پیروان زرتشت وظیفه دارند تا این دو کار ارزشمند اجتماعی را انجام دهند به شیوه سنتی سدره پوش می شوند و کمر بند کشتی بر آ ن گره می زنند.

103.  آیا در دین زرتشت و کتاب آن، سخن و یا سفارشی برای پذیرفتن و یا انتشار این دین گرام شده؟ و آیا گرویدن به این دین برای همه امکان پذیر است و از کسی که بخواهد به تازگی به این دین در آید چگونه برخوردی می شود؟

     سراسر اندیشه و بینش زرتشت برای گسترش آیین راستی و خرد ( دین زرتشت ) و آموزه های انسان ساز نخستین دین یکتاپرستی در جهان است ، زرتشت باو ر دارد که هر انسان که به دین راستی باو ر مند شده است بایستی در برانداختن کژ اندیشی و دعوت دیگران به دین خردمندی کوشش کند . اشوزرتشت در یکی از بند های گات ها می فر ماید : بهترین نیکی به دانشمندی برسد که پیام راستین مرا پیامی که از روی آیین راستی به رسایی و جاودانی ، به کمال بی زوال می رساند به مردم برساند و بفهماند برای چنین کسی شهریاری خدای دانا در پرتو منش نیک گسترش پیدا خواهد کرد پذیرفتن این دین برای همه امکان پذیر است البته نه به اجبار بلکه از روی گزینش آزاد و با اختیار زیرا در هات دیگری زرتشت می فرماید : بهترین گفته ها را به گوش بشنوید با اندیشه ای ژرف به آن پیام بنگرید سپس هر مرد و زن از شما راه و دین خویش را با اختیار برگزیند به بخش پایانی پرسش که چگونه می توان باور به پیام زرتشت داشت را پیش از این در پرسش های قبلی پاسخ داده ام به آنها نگاه کنید. 

104.  آیا در دین زرتشت از اختیار ما انسان ها برای انجام کارها بحث شده است؟

     در دین زرتشت ، تنها از اختیار سخن رفته و چیزی به نام جبر وجود ندارد . پیام آور آریایی در سروده های خود ، گات ها می فرماید : بهترین گفته ها را به گوش بشنوید ، با اندیشه ای ژرف به آن بنگرید ، سپس هر مرد و زن از شما با اختیار بهترین راه را برای خویش برگزینید . این نشانه ای از آزادی گزینش در انسان است که در تمام کارها وانتخاب ها می تواند نقش داشته یاشد.

105.  با درود فراوان خدمت شما استاد ارجمند جناب آقای کوروش نیکنام من از دوستداران دین باستانی ایران و پیامبر پاکش اشو زرتشت می باشم. پرسش من از شما این است که برای آشنا کردن ایرانیان و به ویژه جوانان ایرانی که صد افسوس از گذشته پر افتخار ایران زمین چیزی نمی دانند چه کرده اید؟ و آیا برنامه هایی برای معرفی بیشتر زرتشت دارید؟

     درود بر شما ، ایرانیان و به ویژه جوانان این سرزمین همه پژوهشگرند و همه همانند نیاکان خود ثابت کرده اند که به آینده خویش اندیشه دارند و با خرد ورزی راه بهتر زیستن را برا ی خود بر می گزینند . یک ضرب المثل ایرانی می گوید ” هرکه تاووس خواهد ، جور هندوستان کشد ” بیگمان جوینده ، یابنده است و هرکه بخواهد به اصالت فرهنگی خود پی ببر د بایستی تلاش بیشتری داشته باشد.

106.  آیا من می توانم به دین پیامبر زرتشت آیمان بیاورم

     نمی دانم به چه چیزی ایمان دارید ، ولی باور دارم که ایمان یک خواسته و نیاز درونی انسان است که به عشق و علاقه و احساسات هر فرد بستگی دارد ، هر کسی می تواند به هر چه که دوست دارد ایمان بیاورد . شما بررسی کنیید چند ملیارد نفر انسان با زبان و رنگ پوست و فرهنگ گوناگونی در جهان زندگی می کنند و هریک به آنچه باور دارند ایمان آورده اند.

107.  ایا دین زرتشت درست است یا آیین زرتشت و چرا؟ با سپاس

     دین زرتشت درست است ، زیرا زرتشت نخستین پیام آوری بوده است که از سوی خداوند برگزیده شد ویکتاپرستی را به جهانیان بیان کرده است . واژه دین که در گویش اوستایی به صورت (د ا نه – daena) آمده به معنای وجدان آگاه و بینش درونی است که نخستین بار در متن دینی ایران باستان آمده در حالیکه آیین یعنی پیروی کردن از باور ها و سنت های شکل گرفته در بین انسان ها که توسط هر ملتی بر گزار می شود.

108.  آیا زرتشتیان آتش پرست بوده اند؟ لطفا دلایل خود را به طور کامل بیان کنید.

     ایکاش به خود زحمت می دادید و پاسخ پرسش های قبلی را به دقت می خواندید . زرتشتیان آتش پرست نیستند آنان نور و روشنایی را قبله خود می دانند و به سوی هر گونه روشنایی نماز و نیایش می کنند و خدای یکتا را که نخستین با توسط پیامبر آریایی ، زرتشت شناخته شد درود می فرستند. آتش در نزد ایرانیان بسیار گرامی بوده همچنان که آب و خاک و هوا نیز ارزشمند بوده است ، ایرانیان از زمانی که آتش را در اختیار در آوردند و شیوه روشن کردن آتش را آموختند ، این پدیده نیک رانیز گرامی داشتند. اگر شما سری به شاهنامه فردوسی بزنید تا در داستان هوشنگ چگونگی کشف آتش را در یابید و به پاسخ این ایرانی والاتبار در باره نگرش ایرانیان به آتش بنگرید که می گوید … مپندار کآتش پرستان بدند/ پرستنده پاک یزدان بدند…جایگاه آتش را درمی یابید ، ایرانیان هنوز دین زرتشتی را نیاموخته بودند که با کشف آتش گامی ارزشمند در راه تمدن برداشتند و پس از آن چون کبریت یا وسیله ساده ای برای آتش افروزی در اختیار نداشتند آتشکده ها را بنا کردند و با فراهم کردن چوب به آتش خوراک دادند تا مبادا آتش خاموش گردد زیرا در این صورت گرمای اجاق خانه های روستا نیز به سردی می گرایید . ایرانیان آتشکده ها را در کنار رودخانه ها و جویبار ها می ساختند تا هر چهار عنصر زندگی ساز ، آب و آتش و خاک وهوا با هم گرامی داشته شود … سده ها پس از آن ایرانیان زرتشتی شدند وهمچنان از نور آتش همچنان نور خورشید ودیگر روشنایی ها برای نیایش خدای یکتا بهره گرفتند. آنان تا امروز نیز میراث ارزشمند نیاکان را گرامی داشته ومانند برخی اقوام مهاجم به تخریب آثار فرهنگی گذشتگان نمی پردازند 

109.  آيا دين زرتشت ازدواج محارم را جايز مي داند؟

     خیر ، زرتشتیان زناشویی با نزدیکان را ندارند . یکی از تهمت های ناروای دشمنان فرهنگ ایران، ازدواج با محارم در سنت ایران باستان است که دروغی بیش نیست ، در مورد بینش زرتشت در این باره به هات 53 از گات ها بیندیشیم که پیام آور ایران به دخترش پورچیستا می گوید جاماسب ( که از نزدیکان نیست وبیگانه است ) به خواستگاری تو آمده است من اورا در دین داری تایید می کنم ولی تو با خردمندی و اختیار اگر مایلی او را به شوی خود بپذیر . و این نشان از باور به سنت زن و شویی در فرهنگ زرتشتیان است.و هیچگاه در تاریخ زندگی زرتشتیان ازدواج با نزدیکان مشاهده نشده است . 

110.  تا چه حد از انديشه زرتشت در دين يهود نفوذ كرده است.بر عكس آن چطور

     بیگمان اندیشه های سامی که از تورات شروع شده است در ادیان ابراهیمی تاثیر گذاشته است که می توان از ترجمه کتاب های مقدس این ادیان شباهت ها را جستجو کرد که تا حدودی به بینش آیین مهر ایرانی نیز مربوط می شود ولی اندیشه یکتاپرستی زرتشت تاثیر زیادی بر دین یهود نداشته است و آشکار است که دین یهود که قرن ها پس از گسترش فلسفه زرتشت در جهان بوده نمی تواند نفوذی بر دین قبلی مردم ایران و زرتشت داشته باشد .

111.  آیا زرتشت در اعتقاداتش به بازگشت دوباره روح به زمین اشاره کرده است؟برای تکامل نه تناسخ؟

     در هات 49 بند 11 از گات ها، پیام اشو زرتشت چنین اشاره ای دارد: روان ِبد اندیش ِبد گفتار ِ بد کردار بر خواهد گشت که این نباید به برگشت روان انسان به کالبد حیوانی اشاره شده باشد، شاید روان بد کاران در انتظار بیشتری به سر خواهند برد تا پالوده شده و به روشنایی اهورایی برسند. 

112.  سلام استاد.آیا زرتشت درباره ی سیر کمال یعنی به دنیا آمدن و برگشت به زمین سخنی به میان آورده است(تکامل)؟

     بسیاری از بخش های پیام اشو زرتشت درباره رستگاری انسان است که پس از زاده شدن و آغاز خردمندی شروع خواهد شد و به شکوه رسیدن روشنایی اهورایی به سر انجام خواهد رسید.

113.  با درود،دیدگاه زرتشت را در رابطه با مرگ بیان فرمایید با تشکر

     کیومرث از واژۀ اوستایی: گَیَه مَرِ تَه آمده یعنی زندگی و مرگ این اشاره به جهان مادی انسان دارد که همراه با زاده شدن به صورت کالبدی زندگی را آغاز می کند و پس از فرسودگی و فرتوتی جسم به نابودی خواهد رف ولی در زندگی مینوی مرگ وجود ندارد زیرا روان و فروهر انسان بی مرگ و جاودانه خواهد بود، مرگ در زندگی جسمی و پس از دوران زندگی مادی برای جسم انسان بیان می شود نه در فلسفۀ هستی ، زرتشتیان واژه درگذشت را به کار می برند نه وفات را زیرا باور دارند که انسان از جهان مادی به جهان مینوی گذران شده و تنها گذری چند ساله در این سرا داشته است پس نمرده است بلکه در جهانی دیگر به سر می برد .

114.  آیا زرتشتیان به پیدایش آدم و حوا اعتقاد دارند ياخیر؟

     در ادبیات دینی و اوستا، آنچنان که در تورات ذکر شده است که خداوند با فراهم آوردن گِل توسط فرشتگان، آدم را آفرید و هزاران سال بعد حوا را خلق کرد و آنان را در جنت (بهشت) قرار داد و بعد ها با کار خلافی که آنان انجام داده و از میوۀ ممنوعه خوردند و از جنت به زمین کوچ داده شده و اکنون بشر فرزندان آنان می باشند یادی نشده است. تنها در بندهش که یکی از نوشته های پهلوی است آمده که کیومرث نخستین انسانی بوده که نطفۀ خود را بر زمین ریخته و از آن دو شاخه از گیاهی همانند ریواس روییده شده که آنان را مشی و مشیانه نام نهاده که بر هم پیچیده اند و آغاز آفرینش را در این جهان تشکیل داده اند. 

115.  به نظر شما آیا خلقت و آفرینش انسان ودر کل زندگی و به مجازات رسیدن گنه کاران و پاداش گرفتن نیکان و… در کار خداوند قدرتمند ساده نیست ؟ یعنی تمام عظمت و تمام کار خدا صرف سنجش اعمال و بعد تلافی آن ها می شود؟

     در بینش زرتشت خداوند هیچ گاه منتظر نیست که شخصی از جهان درگذرد تا او را تشویق کند و پاداش دهد و یا برعکس گنه کار را مجازات نماید. مزدا آرزو دارد تا انسان که از هوش و خرد بهره مند است کرداری نیک داشته باشد و از آرامش و شادی برخوردار شود و این پدیدۀ جبر نیست، کسی که این سفارش را نمی پذیرد با کار های ناشایست خود که از کژ اندیشی سرچشمه می گیرد از روانی نا آرام و آزرده برخوردار خواهد شد.

116.   بهشت و دوزخ در دین زرتشت چگونه است ؟

     بهشت از واژۀ: وَهیشتِم مَنُو در اوستا آمده به چم (معنی) بهترین حالت- وه (به) وهیشتم (بهترین) منو(منش) که در پارسی به صورت ( به، بهتر، بهشت) در آمده است و واژه دوزخ از دروجو دِمانِه آمده یعنی جایگاه دروج (دروغ) و هر دو حالت های مینوی است و نه مادی و نه جایگاهی که خداوند ساخته و آماده کرده باشد تا روان شخص نیکوکار یا بد کردار را به بهشت یا دوزخ بفرستد پس بهشت حالتی است که روان شخص نیکوکار درآن به شادی، روشنایی و آرامش می رسد و دوزخ حالتی است که روان بد اندیش به سکوت و تاریکی می رسد و برای حالت دوم همیشگی نیست و روان پس از زمانی پالوده شدن به بهترین حالت مینوی خواهد رسید. 

117.  به عقيده زرتشتيان روح و روان چيست آيا هردو يكي هستند يا روح جدا و روان جدا مي باشد؟

     روان واژه پارسی است که در اوستا به گونۀ: اوروانِه ، آمده است و این واژه در عربی به صورت روح آمده است که هر دو یکی است و به پدیده ای اشاره می شود که در نهاد انسانی وجود دارد و پس از مرگ باقی خواهد ماند.

118.  با درود.می خواستم در مورد نقش اهريمن در آيين زرتشت مقداری آگاهی بدهيد و اينكه از زرتشتيان نقل مي كنند كه اهريمن مرده درست است يا نه؟

     اهریمن از واژۀ انگره مینو آمده است که در ذهن انسان ِ بد اندیش شکل می گیرد، انسانی که از دانایی و خرد بهره می گیرد در اندیشه اش سپنتا مینو زاده می شود که گزینه مقابل انگره مینو است. بنابرین خداوند آفرینندۀ اهریمن نیست بلکه انگره مینو(بد اندیشی) از انسان کژاندیش سرچشمه می گیرد و پدیدۀ مادی نیست که در پی کشتن او بر آییم و یا مرده باشد.شکسته اهریمن باد واژه ای است که هر زرتشتی در نماز تکرار می کند تا بد اندیشی(اهریمن) در نهاد او پویا نشود و به جای آن نیک اندیشی شکوفا گردد. 

119.  هدف نهایی مزدا از خلقت انسان و کاهنات چیست؟

     به راستی نمی توان در اندیشۀ خداوند بررسی کرد و هدف نهایی مزدا را بیان کرد ولی از روی پیام گات ها می توان نتیجه گرفت که انسان برای درک شکوه و زیبایی آفرینش اهورایی، پذیرش خرد خدا داده، همراهی با هنجار راستی ، گرایش به دانایی تا نزدیک شدن به سر آغاز آفرینش گفتگو کرد.

120.  نتیجه اعمال خوب یا بد چگونه به انسان برمی گردد؟ آیا بعد از مرگ معادی وجود دارد؟

     در فلسفه زرتشت کردار نیک انسان و عملکرد بد او نتیجه ای دارد که از همین جهان بر روان شخص اثر خواهد گذاشت. فرد بد اندیش از روان آزرده ای برخوردار خواهد شد و فرد نیکوکار روانی آرام و شاد خواهد داشت این روان پس از مرگ نیز همچنان جاودانه خواهد بود و از عملکردی که جسمش در جهان مادی داشته است شاد و خشنود خواهد بود و یا برعکس عذاب کشیده و آزرده خواهد شد تا اینکه پس از زمانی گذرا پالوده گشته و به روشنایی و شادی برسد. 

121.  آیا در دین زرتشت صحبتی از روح و ارتباط آن با جسم مادی آدمی شده است؟

     در باور زرتشتیان انسان از دو بخش مادی و مینوی تشکیل شده است که در بخش مادی تن و جان با دو بخش دیگر یعنی فروهر و روان(روح) هماهنگی لازم وجود دارد و رفتار و عملکرد تن و جان برگرفته از سفارش فروهر بوده و چگونگی آن نیز بر روان تاثیر خواهد گذاشت، شادمانی روان و آزرده شدن آن را در پی خواهد داشت.

122.  آتشکده برای زردشت به چه معنایی است ؟

     آتشکده محل نگهداری آتش است . از زمانی که ایرانیان آتش را کشف کردند و داستان آن را می توانید در بخش پادشاهی هوشنگ از شاهنامه فردوسی بخوانید به دلیل اهمیت آتش در زندگی مردم آن زمان تا کنون که گرما ، انرژی و روشنایی آتش مورد نیاز همه بود و ایرانیان افتخار کردند که با کشف آتش و در اختبار در آوردن آن مرز بین توحش وتمدن را گشودند و به تمدن دست یافتند. بنابر این در کنار آب ، خاک وهوا که گرامی بود آتش نیز اضافه گردید و مکان هایی ساخته شد در کنار چشمه ها ، رودخانه و یا دریا که در آن آتش نگهداری و پرستاری شود وچهار عنصر آب ( نماینده ایزد بانو آناهیتا )آتش ( نماینده ایزد مهر ) خاک و هوا با هم گرامی داشته شود . اکنون نیز زرتشتیان آتش را به عنوان نماد روشنایی و گرمی همچنان پاس می دارند و به سوی فروغ آن خداوند را نیایش می کنند زیرا تجلی خداوند را در روشنایی می دانند 

123.  دستهای بر افراشته که در گات ها آمده به چه معنی است؟

     در چند سرود گاتها اشوزرتشت از نمنگها (نماز) سخن می گوید که از اوستا نَه زَستُو(دست های بر افراشته) یاد شده است.دست های به هنگام نیایش وقتی بالا قرار می گیرد به چند انگیزه پرداخته می شود نخست اینکه نیاز و خواسته را از اهورا بیان می کند، انسان به سوی بالا و پیشرفت توجه دارد و سوم با انگشتان خود می توان انرژی های مثبت درون خویش را پویا سازد و…

124.  بهشت ودوزخ در دین زرتشت چگونه است ؟

     در بینش اشوزرتشت ، اهورامزدا جهان هستی را بر مبنای نظم وهنجاری درست و نیك آفریده كه اَشا نام دارد . در هنجار راستی ، اصل كنش و واكنش پیوسته وجود دارد . به عبارتی قانون عكس العمل بخشی از هنجار اَشا است كه در مورد نیك اندیشی و بد اندیشی انسان نیز نتیجه می دهد . رفتار انسان ، هماهنگ با اندیشه او می تواند خوب و سازنده و یا عكس آن ویران كننده و بد باشد . بر پایة قانون اشا ، رفتار انسان در همین جهان به خودش باز میگردد و بهشت و دوزخ را برای او بوجود می آورد . پس بهشت یا دوزخ ، بازتاب طبیعی كردار انسان است . بهشت بـرگرفته از واژه « وَهیشتـم منـو » در اوستـا اسـت ، یعنی «بهترین منش» و دوزخ از واژة اوستـایـی « دروجو دِمانِه » آمده یعنی جایگاه دروغ و مكان تیره گون كه در برخی سرودها نیز به صورت « اَچیشتم مَنُو » آمده یعنی « بدترین منش» بنابراین اهورامزدا بهشت و دوزخ را برای پاداش و یا آزار انسان در دنیای پس از مرگ نیافریده است بلكه واكنشی طبیعی برای رفتار انسان است كه بر وجدان و روان او اثر می گذارد از این دیدگاه انسان كه با اندیشه و رفتار خود توانایی ساختن دوزخ و بهشت را دارد توانایی كاهش دادن آنان را نیز خواهد داشت یعنی دوزخ برای انسان ، همیشگی نیست بلكه دیرپا و زمان داراست . 

125.  قـانـون اَشـا را كـه زرتشت به آن اشاره كرده با چه چیزی در ادیان دیگر برابر می دانید ؟

     بیگمـان هـر دیـن بـه نـوعی جهـان بینی اشـاره می كند كه با فرهنگ و تمدن مردم زمان پیامبر و با منطقه یی ویژه هماهنگی دارد و در این راه هر یك به نظم در زندگی اشاره كرده اند . به همین روی نگرش دین زرتشت به جهان هستی ، پیروی و پیوستن به قانون اَشا است در بینش او خداوند جان و خرد ، جهان را براساس هنجاری آفریده كه بر تمام هستی حاكم است و هیچ پدیده یی از اتم تا كهكشان وجود نداردكه بر پایة این هنجار هماهنگ ، استوار نباشد پس انسان نیز باید خود را با هنجار هستی ، همگام و همراه سازد ، راستی ودرستی ، مهر و فروتنی و فروزه های نیك انسانی را در خود پرورش دهد .

126.  اصول دین زرتشت برچه چیزهایی است ؟

     بنیاد دین زرتشت بر هفت پایه استوار است : یكتایی اهورامزدا <.> پیامبری اشوزرتشت <.> پیروی از اَشا <.> داشتن اندیشه ، گفتار و کردارنیک <.> آزادی در گزینش راه <.>پاداش کار نیک و پاد افراه کار زشت <.>جاودانی روان <.>رستاخیز

127.  خداوند در دینِ زرتشت چگونه بیان شده است ؟

     در بینش اشوزرتشت ،خداوند با نام اهورامزدا بیان شده است اهورا یعنی «هستی بخش» مز یعنی «بزرگ» و دا از «دانش و دانایی» آمده است بنابراین خداوند ، دانای بزرگ هستی بخش است كه انسان را برده و بنده خویش نمی داند بلكه با خردی كه به او هدیه كرده است جایگاه ارزشمند انسانی را به او پیشنهاد كرده است .

128.   مراحل عرفان در دین زرتشت چگونه است ؟

     شناخت خداوند ، پرورش و پویایی ویژگی های نیک اخلاقی و نزدیك شدن به اهورامزدا، مهمترین هدف سفارش شده اَشوزرتشت در زندگی انسان است . پیام آور ایرانی باور داردكه اگر انسان رفتار خود را به شش فروزه یی كه از خداوند سرچشمه گرفته هماهنگ سازد ، گذری به هفتمین مرحله نیز خواهد داشت و به جایی خواهد رسید كه سعدی نیز به آن اشاره کرده است ، رسد آدمی به جایی که به جز خدا نبیند. نخستین گام در راه نزدیك شدن به اهورا ، وَهومن یا منش نیك است ، این واژه در زبان فارسی به بهمن تبدیل شده است . نیك اندیشی یكی از فروزه های ذاتی خداوند است كه انسان نیز بایستی در نخستین گام آن را در خود پرورش دهد . گام دوم ، گزینش اَشَه وَهیشْتَه یا بهترین اشویی است كه در زبان فارسی به اردیبهشت تبدیل شده است . اشویی در ذات خداوند ، هنجار مطلق و توانایی نظم بخشیدن است ، این فروزه در انسان نیز كوششی برای هماهنگی در رفتار بر پایة اشویی ، یعنی پیوستن به راستی است . خْشَترَه وَئیریَه كه در زبان فارسی به شهریور تبدیل شده است توانایی مینوی و پادشاهی بر خود معنی می دهد توانایی گذشت و مهربانی ، توانایی كنترل رفتار ناهنجار اشا، توانایی دفاع از حق و مبارزه با دروغ ، توانایی رسیدن به آزادی و آزاد منشی و ….. كه گام سوم در راه شناخت است . گام چهارم ، فروزة «مهرورزی» است كه در گات ها به گونه سپنتَه آرَمئی تی بیان شده و در فارسی به سپندارمذ یا اسفند تبدیل شده است . در بینش اشوزرتشت رابطة بین انسان وخدا بر مبنای دوستی و محبت است نه از روی ترس و بیداد ، پس انسان باید فروزة «مهرورزی» را در خود افزایش دهد ، خویشتنداری ، گذشت ، فروتنی ، مهربانی ، بخشندگی و دهشمندی از پرتوهای این فروزه هستند . گام پنجم به صورت هَه اوروَتات ودر فارسی به گونه خورداد بیان شده در این مرحله رسایی وكمال در انسان پدیدار خواهد شد و او را به تدریج به انسان آرمانی نزدیك خواهد كرد. در بینش اشوزرتشت رسایی و جاودانگی كه ششمین مرحله است بهم پیوسته هستند . یعنی اگر انسان به رسایی برسد خود به خود به «بی مرگی» نیز خواهد رسید. اَمِرَه تات كه در فارسی به صورت امرداد آمده ، جاودانگی معنی می دهد ، بی گمان این فروزه از ویژگی ذاتی خداوند است ولی انسان نیز بر پایه نظامی كه در آفرینش او پیش بینی شده به گونه ای دیگر و به طور نسبی جاودانه خواهد شد . هفتمین گام ، در راه عرفان و شناخت اهورا ، سرَئوشَه است این واژه در فارسی به گونه «سروش» بیان شده ، نور حقیقت و ندای اهورایی است كه چون مشعلی ، نهاد انسان و دیده دل عارف را روشن خواهد كرد ، بنابراین در كنار كار و كوشش ، مراحل عرفان نیز در انسان سپری می شود ، فروزه هایی چون پاكی و راستی ، توانایی سازنده و مهرورزی پویا خواهد شد تا رسایی و پایندگی در نهاد او فزونی یابد . 

129.  آیا دین زرتشت در باره تناسخ صحبتی می کند ؟

     خیر ، تناسخ و برگشت روح به کالبدهای غیر انسانی مورد نظر پیامبر آریایی ، زرتشت نیست.

130.  درباره مبارزه نیکی و بدی آیا در مقابل بدیها و بدکاران می باید ساکت نشست یا باید مبارزه کرد ؟ این مبارزه می تواند قهر آمیز نیز باشد؟

     اشوزرتشت در پیام خود به ویژه در هات 32 بند 16 از گات ها – مبارزه با بدی و دروغکار را به کمک ابزار دانایی یعنی سخن درست ، قاطع و دلایل منطقی می داند در هات 30 بند 9 و 10 وجود همازوری راستکاران و تازه کردن جهان را ابزاری برای مبارزه با زور دروغکاران می داند و در هات 31 بند 18- پیشنهاد می دهد که چنانچه بدکاران به راه راست نیامدند باید با قدرت در برابر آنها ایستادگی کرد .

131.  در گاتها از عدالت چگونه صحبت می شود ؟ اگر ممکن است چند مثال بیاورید.

     اگر پرسش از عدالت خداوندی است ، در گاتها از آزادی واختیار کامل برای زن و مرد سخن به میان می آید و این آزادی مربوط به قوم ، نژاد و افراد ویژه ای نیست و برای همگان است . خداوند در گاتها سراسر نیکی و داد است که نقش یاوری وهمکاری با انسان را دارد . اهورامزدا هیچگاه بین انسانها تفاوتی نمی شناسند مگر در انتخاب راه راست و نادرست – شخص گمراه ، اگر در عذاب وجدان بسر می برد از روی آزادی خود ، راه خویش را برگزیده و مسئول کردار خویش است . بازتاب کردار نیک و بد هر فرد که برگرفته از خرد رسا و یا بی تفاوتی نسبت به اندیشه است به شخص باز خواهد گشت . 

132.  آیا در آیین زرتشت ، کشتن انسان در شرایطی مانند “مجازات اعدام” یا شرایط دیگر آزاد است ؟

     در دین زرتشت سفارش شده تا هرفرد با یاری خرد خویش به سوی یگانه هنجار هستی یعنی راستی ، درستی و ارزش های نیک انسانی روی آورد و آرمان پیامبر این است که ظلم ، بیداد ، ستم ، جنایت و هرگونه کرداری که از کژاندیشی سرچشمه گرفته باشد در بین مردم وجود نداشته باشد . بنابراین چنانچه فردی از هنجار اشا پیروی نکرد از فرهنگ زرتشتی جدا گشته است و مجازات او بر اساس قوانین موجود در زمان و مکان خواهد بود.

133.  آیا از نظر آیین زرتشت ، فرضیه داروین که اجداد بشر میمون بوده اند پذیرفتنی است ؟

     یین زرتشت راهکارهایی برای درست زیستن انسانها است و اخلاق ویژه ای را به هر فرد سفارش می کند تا راه خوشبختی را دریابند و بکار گیرند و در باره آفرینش و اینگونه فرضیه ها به پیروی از دانش زمان اشاره دارد .

134.  آیا « چینود پل » می تواند دلیلی بر مادی بودن دنیای دیگر باشد ؟

     این پل در گات ها به نام چینَوَت پِِرِتو آمده است که چین یعنی چگونه چینَوَت یعنی چگونه زیستی و پِرِتو یعنی گذرگاه است . چون روان در گذشته حالت مادی ندارد بنابراین این گذرگاه نمی تواند به صورت پلی که از چوب و سنگ و غیره ساخته شده تعبیر شود چینوت گذرگاهی است مینوی که روان نیکوکاران از آن به شادمانی عبور خواهند کرد .

135.  در باور زرتشتی اعتقاد به دو گوهر همزاد و متضاد كه هر یك بسته به موقعیت در اندیشه آدمی به شكل خوب یا بد بروز می كند وجود دارد پس هیچ عمل یا فکری مطلقا بد یا خوب نیست بنابراین چرا در آیین زرتشتی دروغ کلا ناپسند شمرده شده و مثلا دروغ مصلحت آمیز ، جایز نمی باشد ؟

     سرچشمه دروغ ، برخورد دو گوهر همزاد است که در اندیشه انسانٍ بی دانش ونادان به وجود می آید . انسانٍ دانا دراندیشه و باور خود ، از دو گوهر همزاد نیکی وراستی را پویا می سازد زیرا در بینش اشوزرتشت هنجار هستی تنها بر راستی ( اَشا) استوار است و هیچگاه به دنبال دروغ که آزار دهنده و آسیب رسان است نخواهد رفت . از آنجا که هنجار هستی ، راستی است پس زرتشتیان از دروغ مصلحت آمیز نیز پرهیز می کنند زیرا مصلحت انسان در برقراری و گسترش راستی و همراه شدن با اَشا است .

136.  آیا مزدای زرتشت به عاشقانی چون من امکان آن را می دهد تا راه اشویی را برای خود و برای همیشه انتخاب کنم ؟

     اگر منظور از راه اشویی که مزدا سفارش کرده است ، پیوستن به اندیشه ، گفتار و کردار نیک باشد بیگمان هر شخص خدا دوست و اندیشمندی آرزو دارد تا با انجام کار نیک که برگرفته از وجدان آگاه و خرد رسا می باشد ، انسان بودن خود را در هستی به نمایش بگذارد . در این بینش راه اَشا یعنی ویژگی های پسندیده ، آگاهانه و از روی دانایی که در رفتار انسان شکل می گیرد و این حق هر شخص آزاد اندیشی است تا برای هر لحظه و همیشه از آن بهره مند گردد. 

137.  از دو ترجمه گات های دكتر على اكبر جعفرى و موبد فیروز آذرگشسب، كدامیك را شما درست تر میدانید ؟

     هر دو ترجمه ها از پیام اشوزرتشت است ولی ترجمه موبد فیروز آذرگشسب به بررسی واژگان پرداخته و با آوردن متن دین دبیره به تفسیر هر بند هم پرداخته شده و کامل تر است .

138.  آیا درست است که تا قبل از ساسانیان در دین زرتشت دو خدای خیر و شر وجود داشت و در زمان ساسانیان تکامل یافت و خدا واحد شد؟

     خیر ، از زمانی که اشوزرتشت پیام خود را به مردم زمان خود رساند یکتاپرستی را سفارش کرد و خدای اندیشه او اهورامزدا نام گرفت باور به دوخدایی در هیچ زمانی مربوط به دین زرتشت نبوده است .

139.  روز رستاخیز در گات ها در زمان ساسانیان در این دوره چگونه تعریف می شود؟

     برداشتی كه از واژه رستاخیز در پیام زرتشت می شود زمانی است كه تمام روان ها كه زمانی در جهان مادی به سر برده اند از پس گذراندن زمانی متفاوت و شاید در شرایطی گوناگون به فروغ و روشنایی خواهند پیوست در زمان ساسانی برخی از باورها در بینش پیامبر دستخوش آمیخته شدن با فرهنگ های آن زمان قرار گرفت و به شكلی دیگر به ثبت رسید كه اندكی نیز با پیام اشوزرتشت هماهنگی ندارند هم اكنون نیز واژه رستاخیز به همان شكلی كه در پیام اشوزرتشت آمده بررسی می شود و در باور پیروان راستین اشوزرتشت جاری است .

140.  آیا از نظر آئین زرتشت ، دیو و جن و پرى وجود دارد ؟

     اشوزرتشت در پیام خود اشاره یی به موجوداتی به نام جن ندارد . پری یك واژه پارسی و بر مبنای زیبا روی است كه زیبایی از خواسته های ایرانیان بوده و دیو نیز خدایان پنداری پیش از زرتشت بوده اند كه ایرانیان باستان به آن باور داشته اند و با شروع یكتاپرستی ایرانیان از زمان اشوزرتشت از باور مردم گرفته شده است .

141.  آیا یك نفر زرتشتى چون من كه نماز نمیخواند گناهكار حساب میشود و به دوزخ میرود ؟

     فلسفه نماز و نیایش در بینش اشوزرتشت ، پیروی از هنجار اشا و برقراری آرامش در انسان است و یكی از شیوه هایی می باشد كه انسان برای داده های نیك اهورایی از آفریدگار سپاسگزاری می كند . گناهكار كسی است كه كردارش بر مبنای نیك اندیشی نباشد و به روان هستی و مردم آسیب وارد سازد. نماز نخواندن در واقع از دست دادن امتیازهای فردی است كه او را از ارزش های نیك انسانی همانند مهربانی ، فروتنی ، پارسایی و عشق دور می سازد . 

142.  آيا ميتوان اهورامزدا را آفريننده بيماری ها و خشكسالی ها دانست ؟

     بيماري ها و پديده های طبيعي مانند زلزله ، آتش فشان و خشكسالي از فرآيندهاي طبيعي در هستی بوده كه نبايد آن ها را جلوه بد آفرينش به حساب بياوريم . 

143.  مگر در گاتها گاههای نماز 3 بار مشخص نشده است؟ پس چرا در 5 نوبت نماز است؟

     درگاتها نيايش كردن با دستهای برافراشته، با تني پاك، رواني آرام، دلي شاد و براي خشنودي اهورامزدا به انگيزه همراهي با هنجارهستي اشا و با كردارنيك براي آباد ساختن جهان هستي پيشنهاد شده و چند بار هم در شبانه روز نيامده بلكه پيوسته است. خوشا آنان كه دايم درنمازند بهشت جاودان ماوايش بيد در زمان ساسانيان به ابتكار ماراسپند و با توجه به شرايط زندگي مردم آن زمان بخش هايي از خرده اوستا تنظيم شد و در شبانه روز 5 بار سفارش به نمازخواندن گرديده است.